week 35-2023 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fotoquiz 1: Plaatje |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ook deze week is er weer een gemeenschappelijk thema bij de selectie van de quizfoto's. Deze keer is dat zelfs een onderdeel van de quiz. Wij willen namelijk van u weten welke zoekterm we invulden in de Beeldbank. Die zoekterm laten we altijd gepaard gaan van een 'wildcard' (*) of wel joker. Soms alleen erachter of ervoor maar ook wel aan beide kanten. Dit maakt dat alle varianten in de zoekopdracht meegenomen worden. 1. Waar is deze gevelsteen te vinden?Oplossingen graag via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oplossing vorige week |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Jos Mol, Ria Scharn, Marike Muller, Mike Man, Anneke Huijser, Kees Huyser, Anthony Kolder, Han Mannaert, Adrie de Koning, Peter Waagen, Harry Snijder, Hans van Efferen, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fotoquiz 2: Wat? Waar? |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. Wat is het adres van dit huis?2. Wat is het verhaal achter de gevelsteen en de opdrachtgever die hem liet plaatsen?Dat kan een hele lap tekst opleveren! Geen probleem voor ons, we beloven het allemaal te lezen. De bloemlezing ziet u volgende week wel. Laat het ons weten via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oplossing vorige week |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Mike Man, Ria Scharn, Kees Huyser, Anthony Kolder, Jos Mol, Peter Waagen, Han Mannaert, Harry Snijder, Adrie de Koning, Hans van Efferen, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fotoquiz 3: Waarom? Hoezo? |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. In welke straat is deze foto gemaakt?2. Welk drama speelde zich hier af?Alweer tekst om te typen! Als u maar geen blaren op uw vingertoppen krijgt... Laat het ons weten via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oplossing vorige week |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
We hebben het over de Muntsluis, brug #1. Op de foto hieronder van vóór 1917 staan de kantelen nog wel. Foto's: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Ria Scharn, Jos Mol, Mike Man, Harry Snijder, Hans van Efferen, Adrie de Koning, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fotoquiz 4: Zoektocht |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. In welke straat staan we hier?2. Hoe heet de gang?Nu de vraag naar de zoekterm. Wij hebben in de Beeldbank gezocht op een lemma - al of niet met joker - waardoor alle vier quizfoto's voorbij kwamen. 3. Wat was de zoekterm van deze week?Laat het ons weten via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oplossing: Zoektocht van vorige week |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bij het verifiëren van de locatie aan de hand van andere foto's van die hoek zal de twijfel soms hebben toegeslagen. Veel panden zijn verbouwd of opnieuw opgetrokken. Op de hoek van de Zandstraat - Sint Antoniebreestraat 94 - staat op de foto vaag laagbouw met een dakkapelletje die op recentere foto's is veranderd in hoogbouw. Het huis Sint Antoniesbreestraat 98 (oorspronkelijke een klokgevel) heeft een erkeruitbouw gekregen met bovenaan een balkonnetje. Gelukkig vonden wij deze prentbriefkaart uit ±1905 (lijn 8 rijdt door de straat sinds 1 april 1905) met op 98 nog een vlakke gevel en laagbouw met een dakkapel op 94. Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Anneke Huijser, Ria Scharn, Han Mannaert, Mike Man, Jos Mol, Hans van Efferen, Harry Snijder, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
REDACTIONEEL |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Column: de Teertuinen en andere teerzaken |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Matroos Daan (volgens de burgerlijke stand: Daan van ’t Schip) zat weer es aan ’t IJ. Hij staarde mistroostig naar de voorbijtjoekende ponten en scheepjes. Zijn hárt lag dáár. Een nautisch hart. Niet alleen zijn geest getuigde van de scheepvaart, maar ook zijn kromme zeebenen, zijn eeltige en verweerde handen, zijn witgeworden woeste wenkbrauwen, en niet te vergeten zijn rooie sjaaltje en vilten elbsegler mét ankertje. Hij riekte naar vis en brak water, naar touw, naar teer, naar het zeeleven zogezeid. Dat hei je met zeelui. Ik ging naast ‘m zitten. ‘Wee je wat ’t is, meneertje’ zei Daan, ‘de zee hep afgedaan. Met “de zee hep afgedaan”, bedoel ik natuurlijk niet dat ie d’r niet is, nee, ik bedoel dat de zee, zoals ik die ken en kon, ánders is, door de ontwikkelinge zogezeid.’ Omdat ik het fijne van deze stelling graag uit de zeemannenmond van deze ruwe bonk verklaard wilde hebben, bleef ik met twee oren gespitst nog even zitten om te luisteren wat er ging komen. ‘Wee je wat ’t is,’ zei Daan, ‘die lui van tegeswoordig verbeelde zich heel wat. Ze kruipe in ‘n bootje en “huppakee, vare maar”. Maar dan hei je aan mijn ’n slechte, meneertje! Niks geen “huppakee vare maar”! Je mot allereerst goesting hebbe voor ’t zilte nat. én eerbied. Niks is onvoorspelbaarder dan de ruige bare! Ga je zo maar “huppakee vare”, dan vraag je d’rom. Dan knal je op de wallekante of net zoals de ‘Taaitennik’ op ‘n ijsberg, en die benne groot meneertje, mégagroot, bedréigend groot, die geve nie mee! O zo, meneertje!’ ‘Weedu, mijn opa en die ze vader voere al. Ze zegge dat ze tien geslachte geleeje al voere. Naar de Oostzee voor handel en naar IJsland om wallevissen te verschalke, wallevisse, de megagrootste diere op de aarde, meneertje. En ze heette allemaal van ’t Schip, nee, niet die wallevisse natuurlijk, meneertje, maar die scheepslui uit me familie: Dirk van ’t Schip, Daan van ’t Schip, Berend van ’t Schip en ga zo maar door. Allemaal hielde ze van ’t ruime sop, ze konde niet zonder. En die vrouwe die met ze trouwde, ginge allemaal ’t Schip in…. ha ha haaa,.. snappu meneertje ?’ Het werd een genoeglijke middag en ik nodigde Daan uit voor een ’Texelse Blonde’ met ‘n ‘Muier Bittertje’ bij ‘Kapitein Zeppos’ in ‘Het Gebed Zonder End’ 5 (*). Dat om de ledematen en organen op temperatuur te houwe, 'n goed skipper hêt altiet wat onder de kurk in ‘t vooronder,…alles vanweges plots opkomende plensbuien, grauwzwarte donderwolken en/of horizontale motsneeuw, kille ijzel of kruiend ijs, zo hoort ‘t! Ik had wel es eerder met Matroos Daan zitten klessebessen en pimpelen. Meestal vlogen de wel of niet gechargeerde anekdotes dan over de tapkast, maar soms ook werd het een workshop over iets technisch betreffende de zeevaart. Vandaag ging de wurreksjop over teer. Daan: ‘Eeuwenlang gebruikten de botenbouwers en de zeeheren op deze aardkloot teer om de kieren dicht te houden voor het binnendringende oceaanwater omdat ze nu eenmaal geen scheepsrompen konden maken van polyester of plastic. Boten kregen hun ranke gestroomlijnde vorm (die de snelheid verhogen) door dunne gebogen latten of planken naast elkaar te leggen en deze aan elkaar en aan een aantal spanten vast te maken. Dat konden de scheepsbouwers steeds professioneler, maar, die overnaadse planken hadden altijd wel kiertjes en lieten daardoor toch weer water door. Kauwgom om er op te plakken en botenkit van de Praxis, was er toen nog niet. Teer was toen een wereldontdekking!!’ Daan vervolgde: ‘Teer maakten ze van het verbranden zonder zuurstof van met veel hars gevulde pijn bomen. De Vikingen in Finland waren er al zeer bedreven in en staken vele dagen in het maken van duizenden liters teer. Eén zo’n vaartuig van ze, moest bewerkt worden met minstens duizend liter! In onze tijd is teer onder scheepsbodems in sommige landen verboden. Gelukkig zijn er wel milieuvriendelijke alternatieven, maar restauratoren van historische schepen zitten er een beetje mee. Rest jou te vertellen dat teer ook een medicinale werking heeft! Voor vele kwalen. Ga je dood van de jeuk e.d., smeer je lijf dan in met teerzalf! Je wordt er lekker zwart van, maar het hélpt wél! NB: Over teerfabrieken en teertuinen e.d., vind je hieronder de nodige en interessante info!! |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Boven: Muier Schipper Bitter, Texels Blond Speciaalbier en dat alles bij Kaptein Zeppos in 'Het Gebed Zonder End'. (*) ‘Kapitein Zeppos’, sinds 1987 het beste bewaarde geheim in het oude centrum van Amsterdam. U vindt Zeppos in het pittoreske steegje 'Gebed zonder End' (op nr.5), gelegen tussen de Nes, de Oudezijds Voorburgwal en de Grimburgwal. Een verborgen parel in het oudste stukje Amsterdam, op 100 meter loopafstand van metro Rokin, uitgang Spui. Zeppos is vakantie in eigen land mede door zijn zuidelijke uitstraling. Je waant je in Frankrijk, Italië of Spanje als je het Gebed in loopt! Zeppos biedt nog veel meer dan alleen genieten van onze zuidelijke gerechten en onze heerlijke biertjes, wijnen en cocktails. We hebben onze prachtige Salon voor groepen tot 18 personen en wij verhuren onze zaal "Claires Ballroom" voor al uw feesten en partijen. Wist je dat ‘Zeppos’ ook een trouwlocatie is? En om ‘t vakantieplaatje compleet te maken kan je zelfs met ‘Kapitein Zeppos’ het water op. Onze kapitein Marc van Gangelen heet je van harte welkom aan boord van z’n prachtige schip. Téér ! Tar, it is ! De Mokumsche Teertuinen en andere teerzaken |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prent: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hieronder de Nieuwe Teertuinen 18-26. Rechts de Sloterdijkerbrug (Brug 321) vóór de ingang van de Sloterdijkstraat. Links twee windassen voor het ophijsen van teertonnen uit de schuiten in de gracht. Op de wal teeropslag in tonnen. Foto's: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
‘De Teertuinen’ zijn ontstaan door de vestiging van teerkopers en de bouw van een aantal pakhuizen. Een aantal pakhuizen hebben in de periode na 1900 plaats moeten maken voor woonhuizen. In 1893 kwam er een openbare lagere school (Planciusschool, bijnaam kale neten school) aan het eind van de Nieuwe Teertuinen, hoek Tweede Breeuwerstraat. Na afbraak van die school in 1936 kwam er een depot van de Stadsreiniging, later weer in ca. 1980 vervangen door de huidige woningen. Een andere openbare lagere school, eerst Bickersschool genaamd en later ook Planciusschool, werd in 1916 gebouwd op de hoek met de Sloterdijkstraat. De school is nu kinderdagverblijf ‘de Kleine Prins’. Lees meer...(Wikipedia) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Foto: Koolteerfabriek Krimpen a/d IJssel |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Méér over téér... er zijn ook paramedische toepassingenKoolteer remt ontstekingen. Het vermindert schilfering, jeuk en zwelling. Werkt ook licht ontsmettend. Bij huidziekten met jeuk en schilfering, zoals psoriasis, chronisch eczeem en seborroïsch eczeem. U merkt na 2 tot 4 weken dat jeuk, roodheid en schilfering afnemen. Op de foto een stuk Dennenteerzeep en een tube teerzalf - Hieronder nog diverse producten op basis van teer |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Café Mast... of kortweg... Mast |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
In 1920 sloot Mast de deuren en liet eigenaar Heineken het gebouw slopen, om er een lager gebouw met café en muziekzaal voor in de plaats neer te zetten dat helemaal tot de Binnen-Amstel doorliep. Heineken had de naam Mille Colonnes gehandhaafd voor dit café, maar of dat binnen ook waargemaakt werd weten we niet. Uit die periode is de pastel links van Herman Heijenbrock. In 1929 werd ook dit café gesloten en verbouwd tot Heck's Lunchroom dat u misschien nog wel eens van binnen gezien heeft. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
19de-eeuws Amsterdam in kleur |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
. Foto's: Library of Congress |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
YouTube: 800 jaar wonen in Amsterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Deze week honderd jaar geleden |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Krantenfoto, gebietst van zoon Raphael, natuurlijk door De Telegraaf |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Krantenfoto: Algemeen Handelsblad |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oude afleveringen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2023. De keuze 2014 t/m 2022 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
U kunt elke zaterdagmorgen vanaf 09:00 uur een nieuwe aflevering van deze weekkrant ophalen via deze link |