weekblad-logo

week 43-2015

Fotoquiz

De snelste met de goede oplossing van de quiz van vorige week was Robert Raat. Van hem komt dan ook deze nieuwe opgave.

1. Wat is dit?
2. De naam?
3. Waar lag dit object toen deze foto gemaakt werd?
4. Waar ligt het nu?
5. Wat is nu de functie?

Oplossingen via deze link.

Oplossing vorige week

Zeilmakerstraat 15-19, hoek Keerpunt op het Bickerseiland. Een paar weken geleden waren we in een parallelstraat hiervan: de Touwslagerstraat met het beeld van de Reus van Bicker. Het huizenblok staat vandaag tussen louter nieuwbouw.
Arjen meende dat op de achtergond het kantoorpand Narwal wel een goede hint zou zijn, maar alles bij elkaar viel het toch tegen: slechts twee goede oplossingen.
Voor de grote sloop en herinrichting van het Bickerseiland had dit inpandig staande blok het huisnummer Grote Bickersstraat 26-42.
Robert Raat wist nog te vertellen dat het pand een ontwerp is van architect G.B.Salm.

Hieronder nog een Street View van het pand in zijn huidige omgeving. In de verte de nieuwbouw op de Westerdoksdijk.

Fotoquiz jaarboek

Waar? Wat?

Dit is een fragment uit een tekening met deels nog bestaande panden en deels gesloopte voor een groot en beeldbepalend project.
Ons onderwerp deze week zijn de huisjes op deze tekening die er vandaag nog staan en zal slechts terloops over de nieuwbouw gaan.

Uw oplossing via deze link.

Doe mee en verzamel zoveel mogelijk informatie en afbeeldingen die betrekking hebben op de quizfoto van deze week. Onze redactie bakt er weer een verhaaltje van.

Oplossing vorige week

Vorige week de opstap naar vernieuwing en verbetering, deze week het afscheid van wat bijna een halve eeuw prima functioneerde maar ingehaald werd door de 'moderne tijd'.
Op 4 januari 1904 werden bij de remise aan de Linnaeusstraat vierhonderd van de 754 trampaarden geveild. De paarden waren niet meer nodig nu de elektrische tram werd ingevoerd. Herman Missët tekende de bijzondere — en, zoals hij op de achterkant van de tekening schreef, ook trieste — gebeurtenis. Naast de elektrische tram bleef een enkele paardentram wel nog een tijdje bestaan (tot 1916). Pas in 1922 werden de laatste paarden publiekelijk verkocht.
Zodra de GTA op 1 januari 1900 de complete boedel en personeelsbestand van de AOM overnam heeft men nog paarden bijgekocht en paardentrams bij laten bouwen om de uitbreiding van het lijnennet te kunnen doorvoeren.


Hierboven de paardenjongens van de AOM voor de remise Linnaeusstraat.

De eerste elektrische tram in Amsterdam reed 14 augustus 1900 van het Leidseplein naar het eind van de Marnixstraat en stopte vóór de Bullebak (brug#149) omdat die nog niet aangepast was voor de elektrische tramstellen. Op 4 september 1900 werd de lijn doorgetrokken naar het Haarlemmerplein en de eindehalte op de Zoutkeetsgracht. Hier de passage van de toen nog enkele HIJSM-spoorlijn naar Haarlem.

Een ontmoeting van de elektrische tramlijn 7 met een paardentram uit de voormalige AOM-stal met dezelfde bestemming: Weesperzijde. De paardentram reed sinds 1892 naar de Schollenbrug en had daar een remise. Lijn 7 reed vanaf 1904, maar kwam niet verder dan de Sarphatistraat bij de Weesperzijde. Ook de verdere route was heel anders, namelijk door de Roeterstraat naar de Muiderstraat bij het Markenplein.

In 1905 werd lijn 7 omgenummerd naar 8 en in 1908 werd de route verlengd door de Sarphatistraat naar de linkeroever van de Amstel met een eindhalte in de Van Woustraat.

Meer over de paardentram AOM.

Meer over het tramnet GTA/GVB.

Het uitgebreide artikel staat voor u klaar, als tweeënveertigste aflevering van ons eigen jaarboek Fotoquiz 2015. Daarin wordt verder ingegaan op het einde van het trampaard.

Klik deze link om alleen aflevering 42 te lezen. U kunt ook alle aflevering tot vandaag tegelijk inzien: klik hier (of de omslag links) voor het jaarboek zover als het gevorderd is (>25MB).

Aflevering 42 werd samengesteld uit materiaal van Kees Huijser, Cor Fijma, Anneke Huijser, Ria Scharn en OA-artikelen door F.H.Freese en speciaal over de paarden door P.S.Bakker.

Wat? Waar?

We weten het! Deze straathoek was eerder onderwerp van de quiz. Maar u loopt toch ook wel eens met plezier voor de zoveelste keer langs een interessant plekje?

Op de hoek van welke twee straten staat dit pandje?

Uw oplossing a.u.b. via deze link.

Oplossing vorige week:

Kees Huijser was de eerste die mailde dat dit het Leidseplain was. Alleen de standplaats van de fotograaf had hij verkeerd ingeschat. Die eer komt Ria Scharn toe. Op de originele prentbriefkaart hieronder is te zien dat hij nooit deze foto vanaf het dak van de Stadsschouwburg had kunnen nemen, want die staat zelf op de foto. Het moet één der pijpen van de suikerraffinaderij De Granaatappel zijn geweest. Daar moet hij halsbrekende toeren voor uitgehaald hebben!

Bouwplaats

Wat? Waar?

Uw oplossing a.u.b. via deze link.

Schilderachtig Oud-Amsterdam op de schop

Orion Filmfabriek maakte in 1920 dit filmpje over schilderachtige plekjes in Amsterdam met de nadruk op het gevaar van verdwijnen ervan.

We delen deze film met de Facebook-pagina van Oud Amsterdam.

Klik de afbeelding om te bekijken.

Salomon Verveer gooit er met de pet naar

In 1846 schilderde Salomon Verveer dit landschap dat volgens de titel te plaatsen is op de Volewijck met zicht over het IJ en de stad Amsterdam. Het hangt normaal in een privecollectie maar is dit jaar in het Joods Historisch Museum. De titel luidt: Veerpont op het IJ met Amsterdam in de verte. Dat Verveer niet vies is van wat extra stoffering en daarmee flink aan de haal gaat met de werkelijkheid bewijst een schilderij in het bezit van het Rijksmuseum: Stadsgezicht, geïnspireerd op de Kolksluis te Amsterdam. Die van het Rijksmuseum hadden, gezien dat 'geïnspireerd', allang gezien dat Verveer er met de pet naar gegooid heeft. De Oudekerkstoren heeft het uiterlijk van de Domtoren in Utrecht aangenomen.

Reacties

Gangen met en zonder officieel straatnaambord houden de gemoederen bezig. Ik dacht dat het criterium zou zijn of er al of niet een voordeur met een eigen huisnummer (1, 2, enz.) in zo'n gang voorkomt, maar daar denkt de Gemeente Amsterdam blijkbaar anders over. Arjen Lobach kwam met nog zo'n gang, de Nieuwe Gang, tussen Lijnbaansgracht 325 en 333 (Street View links). Die loopt door naar de Fokke Simonszstraat. Van de inpandige nummers Lijnbaansgracht 326-332 bestaat alleen het nummer 326 nog. Arjen vroeg zich af of de quizdeelnemers nog meer van gangen met straatnaamborden kennen.

Afgelopen maand hebben zich elf nieuwe quizdeelnemers aangemeld.

Metamorfose

In 1779 tekende Herman Schouten het Leidseplein, gezien vanuit de doorgang van de Leidsepoort. Links de houten schouwburg. In de verte kijken we de Leidsestraat in en het valt op dat de zichtbare bebouwing zich helemaal richt op de Leidsestraat en niet op het plein. Dat zal veranderen!

Boven de Leidse Barrière rond 1870. De Leidsepoort is in 1862 gesloopt maar de bijgebouwtjes zijn gespaard om als politie- en brandweerpost te blijven dienen. Het hoekhuis staat nog steeds aan de Leidsestraat. Gezien de prentbriefkaart links (±1905) blijkt dat gesloopt te zijn en vervangen door een groot pand met onderin café 'De Oude Leydtse Herberg' en op de eerste verdieping restaurant 'Le Etage'. Met de link hierboven krijgt u het pand in detail te zien.
Bij de herziening van de huisnummering in 1876 kreeg het café het adres Leidseplein 2.

In 1920 werden het hoekhuis aan de overkant en de naastliggende panden (Leidsestraat 103-109) afgebroken voor de bouw van het modehuis 'Maison de Vries'. Op deze foto is de bouw van het grote pand naar ontwerp van Arthur Jacot net begonnen. In 1921 gaan de deuren open om in 1936 weer te sluiten. Dan zal Maison de Vries verhuizen naar de Kalverstraat. Het pand wordt in gebruik genomen door de KLM. Het adres van het KLM-gebouw bleef Leidsestraat 103-109.

Deze week honderd jaar geleden

Zaterdag 23 oktober 1915 - Eerste-steenlegging voor de nieuwe school van de vereniging ‘Tot heil des Volks’.
Architect Tjeerd Kuipers (1857-1942) ontwierp in 1915 in opdracht van de Vereniging ‘Tot heil des Volks’ een schoolgebouw aan de Barndesteeg. Het gebouw deed oorspronkelijk dienst als ‘bewaar- en voorbereidende school’ en herbergde naast leslokalen, een conciërgewoning en verschillende vetrekken ten behoeve van de Armenzorg. Aan de Barndesteeg werden de verschillende functies van het U-vormige complex ontsloten: nr. 21 diende als ingang voor de school, nr. 23 als ingang voor het bestuur van de Armenzorg en nr. 25 als ingang voor de conciërgewoning. Het bouwdeel aan de Barndesteeg telt twee, respectievelijk drie bouwlagen onder een mansardekap terwijl het bouwdeel met de leslokalen in het verlengde van het entreegedeelte van de school twee bouwlagen telt en plat is afgedekt. Haaks op het bouwdeel met de leslokalen is een speellokaal gebouwd. De open binnenplaats diende oorspronkelijk als speelplaats en was aan de noordzijde deels overdekt.

Het pand is vandaag een gemeentelijk monument.
(bron: Stadsarchief Amsterdam)

Oude afleveringen

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2015. De keuze '2014' leidt naar aflevering 1 van 2014, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

2014 wk01 wk02 wk03 wk04 wk05 wk06 wk07 wk08 wk09 wk10 wk11 wk12
wk13 wk14 wk15 wk16 wk17 wk18 wk19 wk20 wk21 wk22 wk23 wk24 wk25
wk26 wk27 wk28 wk29 wk31 wk32 wk33 wk34 wk35 wk36 wk37 wk38 wk39
wk40 wk41 wk42 wk43                  

Veel van de historische afbeeldingen van Amsterdam komen uit de collectie van het Stadsarchief Amsterdam

 
Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave