Keizersgracht 588-590. Op de foto linksonder de verbouwing van nr.588. Op de foto's hierboven links de oude situatie en rechts het resultaat van de verbouwing.
De hint zit in de eerste foto verborgen. Dit was het tweede hoofdkantoor van de ANWB in Amsterdam, nadat ze hun eerste kantoor op Keizersgracht 494 hadden verlaten. Aan de gevel het oer-logo als uithangbord en de gestreepte vlaggestok met vlag van het eerste uur.
We moeten toegeven dat het hielp als je al een paar jaartjes meeloopt op deze wereld en je deze huisstijl nog zelf hebt meegemaakt.

Wat ook had kunnen helpen was het kenmerkende boogvenster van het buurpand op nr.592. Er zijn er een paar van op de hoofdgrachten en dit is er een van het pand dat op de hoek met de Nieuwe Spiegelstraat staat.

De snelste met het juiste antwoord was Carol de Vries maar de nieuwe opgave komt van nummer 2: Ria Scharn.

Wat? Waar?

Dit is niet zomaar een straatje. Wat dan wel?

Uw oplossing via deze link.

Doe mee en verzamel zoveel mogelijk informatie en afbeeldingen die betrekking hebben op de quizfoto van deze week. Onze redactie bakt er weer een verhaaltje van.

Plantage Middenlaan 31-33
Hier stond de crèche van de Vereeniging Zuigeling-Inrichting en Kinderhuis, opvang voor kinderen en zuigelingen van werkende moeders. Vanaf oktober 1942 was dit de "kinderafdeling" van de Hollandsche Schouwburg. Kinderen tot 12 jaar van wie de ouders in de schouwburg zaten, werden hier opgevangen. In totaal hebben hier in de oorlogsjaren ca. 5000 kinderen verbleven.
Walter Süskind, Felix Halverstad, Virrie Cohen, Henriëtte Pimentel en een aantal verzetsgroepen werkten samen om kinderen uit de creche te smokkelen en hebben zo tussen de 600 en 1000 kinderen gered.
Tekst van de site Joods Amsterdam. De links voeren naar uitleg bij de namen.
Andere bronnen zijn voorzichtiger met het aantal geredde kinderen, dat in de regel op min. 500 wordt gesteld.
Het gebouw is gebouwd als vergaderzaal en school voor de Vereniging Talmoed Tora. Het werd in 1882 opgeleverd en is ontworpen door Isaac Gosschalk.
Op de verdieping was een gehoorzaal, die dienst deed voor godsdienstvoordrachten, d.i. iets anders dan een synagogedienst. In 1924 verhuisde de school naar de 2e Boerhaevestraat. De plaats werd toen ingenomen door het Joods Zuigelingen- en Kinderopvanghuis, kortweg de crèche, dat bij de opening in 1924 het modernste kinderopvanghuis in de stad was. Henriëtte Henriquez Pimentel was vanaf 1926 directrice van de crèche. Ze is streng maar heel geliefd, en onafscheidelijk van haar hondje Brunie. In 1942, 65 jaar oud, bedacht ze samen met leden van de Joodse Raad in de Hollandsche Schouwburg en het verzet het plan om kinderen uit de crèche te laten onderduiken. Waarschijnlijk tussen 500 en 600 kinderen werden zo gered. In april 1943 werd Pimentel verhoord, in mei opgepakt en in juli op transport gesteld. Op 17 september 1943 werd ze in Kamp Auschwitz vermoord.

In Ons Amsterdam van mei 2005 stond een uitgebreid artikel over de ontsnapping van zoveel kinderen van de hand van Alex Bakker. Lees het online: Klik hier.

Op de foto het interieur van de eetzaal in het in 1924 geopende kinderopvanghuis van de Vereeniging Zuigelingen Inrichting en Kinderhuis aan de Plantage Middenlaan. Met directrice Henriëtte Pimentel aan het hoofd groeide het uit tot de beroemdste en grootste Joodse crèche van Amsterdam.

Lees over de vooroorlogse praktijk in de crèche,een reportage van Max Arian in OAjg47.
Wilt u nog meer foto's van het kinderhuis zien? Klik hier of lees de weekaflevering van het jaarboek.

Het gebouw is in 1979 gesloopt en vervangen door het 'Moederhuis' dat Aldo van Eyck ontwierp. Samen met de huisnummers 33 en 35 vormt de nieuwbouw het onderkomen van de Hubertusvereniging.

Het uitgebreide artikel staat voor u klaar, als achtendertigste aflevering van ons eigen jaarboek Fotoquiz 2015.

Klik deze link om alleen aflevering 38 te lezen.
U kunt ook alle aflevering tot vandaag tegelijk inzien: klik hier (of de omslag links) voor het jaarboek zover als het gevorderd is (>23MB).

Aflevering 38 werd samengesteld uit een rijke oogst materiaal van Anneke Huijser, Ria Scharn, Rodrigo Vivian, Robert Raat, Anna Denekamp, W.v.d.Horst (OA) en joodsamsterdam.nl.

Wat? Waar?

Deze week een tekening, voor de afwisseling. Het gaat om het gebeuren op de steiger. Daarvan willen we minstens de naam horen. Verder een omschrijving van de locatie.

Uw oplossing graag via deze link

Oplossing vorige week:

Lijnbaansgracht ter hoogte waar vandaag De Melkweg is. De drukte op straat en de loopbrug betreffen de suikerraffinaderij De Granaatappel. Deze fabriek had ook de loodsen aan de overkant van de gracht gebouwd. Die werden later deels gebruikt door de Beenzwartfabriek en nog later kwamen alle loodsen en gebouwen in bezit van de melkfabriek OVVV, later de MelkUnie.

Op de foto hieronder tevens de achterkant van de Stadsschouwburg.

Uw oplossing via deze link.

Oplossing vorige week:

Er werd nogal de naduk gelegd op de naam van het vaarwater. Dat was namelijk het Westerdok. Het beeld is "De Reus" dat ooit boven op het huis van Bicker in de Grote Bickerstraat stond.
Woonstichting de Key werkte samen met de buurtbewoners en het stadsdeel Centrum aan de herplaatsing van De Reus. De Reus is in 2011 gerestaureerd. Kunstenaar en buurtbewoner Egon Schrama heeft een sokkel ontworpen met regels uit het gedicht dat Jan Witte voor De Reus schreef. Het Stadsdeel heeft een plek aan het water aan de Touwslagerstraat beschikbaar gesteld.

De eerste met beide namen juist was Maaike de Graaf.

Deze 'meesterproef metselen' bevindt zich in het Waaggebouw. Dat brengt ons op het thema bakstenen pilaren. Hieronder nog een paar foto's van kunstig gemetselde pilaren en het hoeft niet altijd een oud gebouw te zijn, zoals u ziet.

De achttiende-eeuwse chroniqueur Wagenaar weet te vertellen dat de hier afgebeelde Mosselsteiger in 1741 werd ingericht op de hoek van Singel en Droogbak. Voorheen waren hier de goedkope visproducten aangevoerd, zoals garnalen, kataal en katvis en panharing. Die vonden door hun "minderwaardigheid" geen plaats op de vismarkten in de stad. In 1704 kregen deze soorten andere plekken toegewezen, zoals de garnalen op het Singel tussen Spui en Heiligeweg en de rest op de Zandhoek. Anders dan de naam mosselsteiger doet vermoeden waren oesters zo'n beetje de belangrijkste schaaldieren die hier verhandeld werden. Er werd vanaf de steiger ook verkocht, maar die handel stond onder toezicht van de naastgelegen zgn. Kleine Vismarkt tussen Droogbak en Nieuwe Haarlemmersluis. De marktmeester van die markt keurde eerst de schaaldieren en gaf ze vrij voor de verkoop. Buiten de markttijden werd de steiger ook gebruikt door melkvletten uit Waterland of Oostzaan, om hun melk en zuivelproducten te lossen. Op de achtergrond ziet u van rechts naar links de Haringpakkerstoren en de Nieuwe Stadsherberg met de steiger met ophaalbrug daar naartoe. Links van dit alles bevond zich het ruige water van het IJ.

Nieuwendijk. Nieuwendijk?
Het is niet eens zeker of het goede standpunt gevonden is, maar dat maakt ook niet uit: de Nieuwendijk is over de hele lengte 'verbouwd'.
Er is nog even gezocht naar het adres van de Rotterdamse hofleverancier Weinthal&Co Sigaren. Die firma had 70 filialen in Nederland waarvan 5 in Amsterdam (1915) maar wat het huisnummer op de Nieuwendijk was blijft onzeker.

Woensdag 29 september 1915 - De Gemeenteraad benoemt Ir. Johannes van der Waerden tot directeur van Bouw- en Woningtoezicht. Na de tweedeling van de dienst in B&WT en de Dienst Woningtoezicht (onder Arie Keppler) nam Van der Waerden de door Tellegen hervormde B&WT over.
Johannes kwam uit een eenvoudig Brabants SDAP-nest en studeerde samen met zijn broer Theodorus in Delft. Na zijn studie werkte Johannes in Ned.Indië aan de opbouw van de industralisering van de kolonie. In 1915 accepteerde hij dan de benoeming in Amsterdam.
Daar deed hij de Dienst op de grondvesten schudden door zijn radicale methoden waarmee hij de woningnood te lijf wilde gaan. Hij schijnt daarbij veel tegenwerking gekregen te hebben want in 1918 verzocht hij teleurgesteld om van zijn functie ontheven te worden. Dat had natuurlijk ook veel met crisis tijdens WO1 te maken.
In 1918 keerde hij terug naar Ned.Indië om zijn carriëre daar met succes te voort te zetten. In 1928 keerde hij nogmaals terug naar Amsterdam om technisch directeur van de Verblifa te worden.

uit: De opmars van deskundigen: souffleurs van de samenleving - door Frans van Lunteren, Amsterdam 2002

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2015. De keuze '2014' leidt naar aflevering 1 van 2014, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Veel van de historische afbeeldingen van Amsterdam komen uit de collectie van het Stadsarchief Amsterdam

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave