Nieuwendijk 182-184, hoek Sint Nicolaasstraat, modemagazijn Piet van den Brul. Veel goede oplossingen, ook zonder leesbare teksten op de reclamebakken. Wat nog een duwtje in de rug kon geven was de wèl zichtbare gevelreclame van bioscoop Passage op de Nieuwendijk 186.

Pieter van den Brul woonde in Hoorn en begon als ‘lapjespoep’, dat was een Duitser die langs de deuren ventte met stoffen. Later opende hij een kledingzaak in Hoorn en al snel volgden filialen in andere steden, zoals Leeuwarden, Groningen, twee in Arnhem met aparte zaken voor dames en heren, Den Haag, Hilversum en dus in Amsterdam. Ook hier weer twee zaken, in de Oude Hoogstraat en die van de quizfoto op de Nieuwendijk.
Met dank aan Bram Huyser voor deze informatie. Bram wist ook nog te vertellen dat Hildo Krop aan het pand gewerkt heeft tijdens een verbouwing in 1928-1929.

Bouwfoto van kledingsmagazijn Piet van den Brul in 1905. De fotograaf stond op de Nieuwendijk. De steeg rechts is de Nicolaasstraat.

Waar? Wat?

We willen weten wie de eerste gebruiker van dit pand was. Niet wat het later geworden is.

Uw oplossing via deze link.

Doe mee en verzamel zoveel mogelijk informatie en afbeeldingen die betrekking hebben op de quizfoto van deze week. Onze redactie bakt er weer een verhaaltje van.

Aanlegsteiger van de Haven Stoombootdienst in het Rokin.
De veerbootjes van reder Zur Mühlen waren 'waterbussen', de voorlopers van het openbare vervoer, samen met de paardentram. Het waren niet alleen vervoermiddelen voor bestemmingen binnen de stad, je gebruikte ze ook om de stad uit te komen om te recreëren. Zo was de bekendste en populairste eindhalte café Schollenbrug aan de Amstel, hoek ringvaart van de Watergraafsmeer. De hele tocht ging over de Amstel met nog 6 tussenstops. Ook naar de Plantage ging een dienst met haltes bij Artis, Hortus Botanicus, Panoramagebouw en Muiderpoort.
Het langst hield de dienst op Ouderkerk a/d Amstel het uit.

De steiger in het Rokin aan het Beurspleintje was het vertrekpunt voor de twee belangrijkste lijnen van de Haven Stoombootdienst. In de glorietijd van de onderneming waren er in totaal 8 lijnen, waarvan de vertrekpunten in het Open Havenfront waren en één in de Oudeschans bij de Montelbaanstoren. Op de foto links de steiger bij de Oostelijke doorgang met een oude stoom-salonboot en een nieuwe motorboot van Verschure. Deze foto werd dus ná 1920 gemaakt, het jaar dat Verschure de afgeslankte Haven Stoombootdienst overnam.

Het eindpunt van de Schollenbrug-lijn aan de Weesperzijde. Rechts de Schollenbrug over de ringvaart. Daar achter de uitspanning Schollenbrug. De steiger was recht voor café Maas.

Dit geheel maakte in 1931 plaats voor het verbreden van de Schollenbrug. Gelijktijdig werd gewerkt aan de doorsteek van Gooiseweg naar Berlages Plan Zuid en de bouw van de Berlagebrug, waarvoor ook de uitspanning verdween.

Het uitgebreide artikel staat voor u klaar, als zevenentwintigste aflevering van ons eigen jaarboek Fotoquiz 2015.

Klik deze link om alleen aflevering 27 te lezen.

U kunt ook alle aflevering tot vandaag tegelijk inzien: klik hier (of de omslag links) voor het jaarboek zover als het gevorderd is (>18MB).

Aflevering 27 werd samengesteld uit materiaal van Pieter Klein, Anneke Huijser en Ria Scharn.

Het PDF-bestand over de ENTOS is deze week nog eens uitgebreid met drie fotopagina's. Klik hier om te bekijken.

Ballade op Amsterdam

'Nicolaas Scharn, een echte Amsterdammer, schreef veel leuke stukjes en liederen over 'zijn Amsterdam'. In 1975,bij het zevenhonderdjarig bestaan, componeerde hij zijn 'Amsterdamlied', eerste versie, dat hij als 'Nicolai van  Amsterdam' af en toe ten gehore bracht in zaaltjes als het Roothaanhuis, Marcanti e.d. De opnamekwaliteit is niet al te best, maar het gaat om de sfeer.'

Weer een nieuwe bijdrage van Ilja Mostert in de serie Amsterdams Verleden:

In 1624 ontstond op de Dam grote opschudding toen de boterverkopers in opstand kwamen. De reden voor dit tumult was de verhoging van de impost (belasting) op de boter. De Republiek had geld nodig en probeerde met het verhogen van de belasting op verschillende goederen de benodigde  liquide middelen bijeen te schrapen.

Lees verder...

Waar is deze foto genomen?

Uw oplossing graag via deze link.

Het Van Schijndelhuis, Rokin 99. Klik de afbeelding om een verslag van RatatouilleTV te bekijken. Flora van Gaalen breekt daarin een lans voor deze schepping van Mart van Schijndel, de architect die zijn uiterste best doet te provoceren. Of het Flora's bedoeling was weet ik niet, maar ze legt uit dat het spiegelende groene glas aangebracht is om te voorkomen dat u naar binnen kunt kijken. Pas in de avond als iedereen naar huis is kunt u door de verlichting binnen zien hoe het interieur er uitziet. Dat zou vertrouwen uitstralen maar doet m.i. precies het tegenovergestelde. De machinaties binnen dit kantoor kunnen het daglicht niet verdragen.

Foto © Klaas Schoof

Nee, dan noch liever zoiets. Zo kan je ook moderne nieuwbouw proberen in te passen.
Jordaan, als we 't goed hebben de Egelantiersgracht.

Het verhaal van Carol de Vries over de mastmakerij van Wed. S.J. de Vries en Zn. onder het Volkskoffiehuis aan de Houtmankade, hoek Tasmanstraat heeft een geanimeerde correspondentie opgeleverd tussen buurtbewoner Bram Huyser en Carol. Bram vertelde hoe hij als jongetje gefascineerd stond te kijken naar het werk aan diverse soorten rondhout. Carol stuurde nog een foto van die werkzaamheden en die ziet u hiernaast. De mastmaker op de foto is de heer Scholing.

Weet u nog van de politiepost die 100 jaar geleden veranderde in een pissoir? Dat was in week 25. Ria Scharn bericht ons dat het pissoir daar ook niet eeuwig stand hield en dat het al een hele tijd een eettentje is.

Arjen Lobach ontdekte dat het filmpje bij het lied van Karin Bloemen uit de film 'My Amsterdam' van Ed van der Elsken komt. Klik hier om de volledige film te zien.

In 1864 plantte Gaston Braun zijn camerastatief op de Luiebrug en maakte deze opname in zuid-westelijke richting. Het is de stille kant van de Overtoomsevaart. Rechts kreeg hij vijf korenmolens op een rij in beeld en achter de mast moet nog een zesde schuil gaan. Op de voorgrond de Roosenboom, die al vanaf 1855 niet meer op wind maalde maar op stoom. De molen zal in 1877 afbranden. Daarachter de Vier Winden die ver voor de andere molens al op deze plek aan de Overtoomsevaart stond en in 1870 afgebroken zal worden. Dan de Spinder die ditzelfde jaar 1864 zal afbranden. Dan de Lelie die in 1878 afgebroken zal worden. Daarachter de Hoornsche Jagt die het tot 1874 uitzingt en dan afgebroken wordt. Op de gemeentegrens van Amsterdam met Nieuwer-Amstel staat dan nog de Wolf, de grotmolen die eerder onderwerp van de metamorfose was.

Hierboven een fragment uit de tot 1832 bijgewerkte kadasterkaart met de zes molens aan de Overtoomsevaart. Tussen molen drie en vier de Latjes- of Pestbrug naar het Buitengasthuis (middenboven). Naar rechts gaat vanaf het Buitengasthuis de Pestsloot naar de Singelgracht. Vandaag is dat de Bosboom Toussaintstraat. Er tussenin staat nog korenmolen de Rijzende Zon.

De opname links van 1905 laat de zojuist gedempte Overtoom zien met reeds vergevorderde stedelijke bebouwing. Rechts op de foto staat nog net de Spiegelschool, die ook op de Street View hieronder is te herkennen. Daar blijft het dan ook wel bij.

De installatie van de nieuwe Raadsleden op 8 juli 1915 is er een die in de geschiedenisboeken thuishoort. Voor 't eerst vormt de SDAP met 15 zetels de grootste fractie in de Raad en tot WO2 zal het die positie niet meer opgeven.
De SDAP had in 1902 pas zijn entree gemaakt en sinds 1903 in de Raad vertegenwoordigd door Pieter Lodewijk Tak (foto links) als eerste en enige SDAP-raadslid. In 1907 kwam Floor Wibaut met nog vijf SDAP-ers (waaronder W.H.Vliegen) in de Raad en in 1911 kwam Monne de Miranda met nog een aantal collega's erbij, wat het totaal op twaalf zetels bracht.

In 1907 richtte Wibaut samen met Tak het maandblad ‘De gemeente’ op. Het blad voor SDAP-raadsleden, dat ervoor zorgde dat zij goed geïnformeerd en geschoold werden. Wibaut heeft als redacteur daaraan zeer veel bijgedragen. De opvolger van ‘De gemeente’ heet ‘Lokaal Bestuur’. Het blad bestaat nog steeds en voorziet elke maand PvdA raads- en statenleden van informatie.
P.L.Tak overleed datzelfde jaar 1907.

De verkiezingen van 1915 zijn ook meteen de laatste waarbij de Liberalen, tot dan steeds de grootste, met 13 zetels nog een stem van enige betekenis hebben. In 1919 zal hun aantal naar 4 kelderen.

In 1919 zou het effect van de uitbreiding van het stemrecht pas goed duidelijk worden. Toen kwamen de communisten voor 't eerst in de Raad en dat meteen met 6 zetels.
Voor de SDAP trad in 1919 ook het eerste vrouwelijke raadslid aan: Lieke Tilanus, vriendin van Mathilde Wibaut, hiernaast op de foto met echtgenoot Jan Eisenloeffel.

Zaterdag 10 juli 1915 - Vanmiddag vond op 't IJ bij de buitenhaven van de Willemssluizen een aanvaring plaats tussen de passagiersboot 'Eensgezindheid' en een motorbootje met vier inzittenden. Dat laatste sloeg om en de passageirs raakten tewater. Het ging om twee volwassenen en twee jongens. Een volwassene en een jongen konden zwemmen en werden aan boord van de toegesnelde Tolhuisboot getrokken. De 54-jarige Willem Knaup en de 15-jarige Kerkkamp verdronken helaas, ondanks verwoede pogingen van reddingszwemmers die van de kant het water insprongen.
Willem Knaup was een gevierd toneeldecoratieschilder en kunstschilder, die bij de Onafhankelijken was aangesloten. Die organiseerde aansluitend een benefiet-tentoonstelling die tot november zou duren.
Links een aquarel van Willem Knaup.

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2015. De keuze '2014' leidt naar aflevering 1 van 2014, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Veel van de historische afbeeldingen van Amsterdam komen uit de collectie van het Stadsarchief Amsterdam

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave