Fotoquiz Amsterdam - Theo Bakker's Domein

Hieronder staan drie historische foto's of prenten van topografische situaties in Amsterdam en u raadt om welke gebouw, straat, plein, gracht, enz. het gaat. Hieronder staat ook een link, waarmee u de oplossing kunt doorsturen. De foto's of prenten komen uit de rijke collectie van het Stadsarchief Amsterdam. De keuze ligt in principe binnen de Singelgracht of ik ben van mening dat een beetje Amsterdammer de situatie moet herkennen. Als de afbeelding van buiten de Singelgracht is zal dat uitdrukkelijk vermeld worden.

Hieronder drie historische foto's voor week 48. Eén punt per goed antwoord in de competitie die t/m week 51 duurt. Stuur uw oplossing vóór volgende week vrijdag via deze link.

1.

Thema van de week: wat je afbreekt krijg je nooit meer terug (deel 2).

2.

Zelfs de opvolger van het pakhuis in het midden van de foto heeft alweer plaatsgemaakt voor een of ander betonnen bakbeest.

3.

De oplossing van vorige week

1.

Daar heb ik me weer in een wespennest gestoken. Op zoek naar een niet zo bekende foto van de Markengracht koos ik deze. Nogal wiedes, dat deze niet zo bekend was, want het is de Markengracht niet. Het thema "afbraak" kon u dus alleen maar op een dwaalspoor brengen. Maar goed, als raadplaat blijft hij gewoon overeind en verdwenen is de situatie in elk geval. Alleen staan alle huizen nog steeds overeind, alleen de woonboot is verwijderd en de gracht dichtgegooid. Dit is het Nieuwegrachtje aan de Rapenburgwal, die haaks op de Markengracht liep. Dit deel van het Nieuwegrachtje werd gedempt voor de aanleg van de IJtunnel. Op de achtergrond de Uilenburgergracht met de huizen die in een der eerste "vaarfoto's" van Carol figureerden. De noordelijke (korte) kant van Marken heette Nieuwegrachtje ten westen van brug #282 in de Foeliestraat en Boltensgrachtje ten oosten daarvan. Daarbij is het Boltensgrachtje weer ongeveer een eeuw ouder van het Nieuwegrachtje. Beide kaden zijn later geplempt (Marken en Rapenburg zijn van ±1600), waarschijnlijk eind 17de en 18de eeuw. Het Boltensgrachtje sneuvelde tijdens de sanering van de Valkenburgerstraat 1930-'31.
Op Uilenburg heette de kade langs de Rapenburgwal Oostersekade, die echter ouder is dan de kaden op Marken, namelijk van het eerste uur. Zie ook de tekst bij de tekening van Wenckebach hieronder.

Afbeeldingsbestand 10009A002464

Op het noordeinde van Marken, achter de Rapenburgerstraat, vormen eene rij huizen een blindloopend grachtje, dat den naam "Boltensgrachtje" draagt. Blijkbaar zijn deze huizen te gelijk en naar één plan, dus vermoedelijk ook wel voor rekening van eenzelfden persoon, gebouwd. Wie die persoon geweest is? In Wagenaar kan men vinden, dat in 1751 zekere Jasper Bolten voor het eerst Schepen werd; en vermoedelijk ook voor het laatst, want daarna komt zijn naam op de regeeringslijsten niet meer voor. De huizen zien er echter ouder uit; en het is niet onmogelijk dat Jasper Bolten ze in zijn jonge jaren gesticht heeft, en op lateren leeftijd ("met de nieuwe plooi") nog een enkel jaar Schepen is geweest. Ter Gouw oppert de mogelijkheid, dat des Schepens vader de bouwheer zou geweest zijn. (tekening L.W.R.Wenckebach, tekst J.F.Gebhard Jr.)

2.

Ook het onscherp maken van de tekst Koninklijk Postkantoor en het blurren van de uitgever kon niet voorkomen dat deze foto snel geraden werd. Dit postkantoor was de voorloper van het hoofdpostkantoor aan de Nieuwezijds Voorburgwal, dat nu Magna Plaza herbergt.

Afbeeldingsbestand 010005000087

Meer over de geschiedenis van het postkantoor komt en passant voorbij in het stuk over brouwerij De Hooiberg, als Die Port van Cleve ooit buurman van het postkantoor.

3.

Wie vaker in de Beeldbank grasduinde kwam mogelijk een serie foto's tegen van delen van de Jordaan die op de nominatie stonden plaats te maken voor nieuwbouw van Bouwonderneming Jordaan. De met inkt ingeschreven nummers waren huisnummers die betrokken waren in bouwplannen en de foto maakte waarschijnlijk deel uit van de aanvraag voor een bouwvergunning. In dit geval ging het om Lindengracht 206-246 die eind 1895 plaats maakten voor nieuwbouw.

Afbeeldingsbestand 0814FO000015

Dit kwam er voor in de plaats, alleen kijken we nu van de andere kant van de inmiddels gedempte Lindengracht.
De oude huizen werden niet zonder reden opgeruimd, zoals onderstaande foto van een bedstee op nr.206 bewijst.

De Verdwenen Stad Amsterdam

Gerrit Schuurman heeft zijn video's onder een nieuwe verzamelnaam bijeengebracht: De Verdwenen Stad Amsterdam. Verder heeft hij hoog ingezet op Facebook en voorziet zijn video's daar van aanvullende filmpjes.
De nieuwste die ik vond is Gedempte Grachten.

Klik de afbeelding links om af te spelen en u kunt overwegen zich binnen YouTube te abonneren.

Carol vaart weer...

In mijn jongste PDF over sluizen, edg. vermeldde ik dat de sluis die hier ter plekke ooit was volledig gesloopt is. Niet dus! De westelijke kade langs de sluiskolk is gebleven, daar waar de jongedame met de voeten boven het water bungelt. Welke gracht en waar? En als u goed gelezen heeft weet u ook hoe de v.m. sluis genoemd werd, maar dat is facultatief. Uw antwoord via deze link.

Motorpieten..., oh, daar!

De eerste indruk is: waar in Noord staan zulke hoge huizen?
Dat dit gezichtsbedrog was moest je eerst ontdekken om toch in Noord te gaan zoeken. Rechts in de huizenrij blijken zich winkeletalages te bevinden en dan blijkt ook meteen dat deze huizen toch maar twee woonlagen hebben. Als je goed speurt kan je een winkel van Simon de Wit ontdekken en dan volgt al snel de oplossing: Spreeuwenpark.

Toegegeven, in de Meeuwenlaan staan dergelijke huizen, dus die oplossingen waren begrijpelijk. De volgorde van drie verschillende typen dakvormen moesten echter het verschil duidelijk maken.

Photomuseum.nl

Ook Photomuseum.nl vraagt bezoekers wel eens om raad. Zo gaat men er bij bovenstaande foto van uit dat deze situatie in Amsterdam te zoeken is/was, maar waar? Weet u het? Mail mij of direct aan Photomuseum.nl

Metamorfose

Op de grens met Nieuwer-Amstel stond aan de Overtoomsevaart korenmolen De Wolf. Het was een grotmolen, een bouwtrant die gewoonlijk bedoeld was om karren binnen te rijden om de beladen, maar in dit geval konden voor dat doel schuiten binnenvaren. De bebouwing links en rechts staat aan de "stille zijde" van de vaart; de overkant is de drukke kant en heette aanvankelijk Heiligeweg en later Overtoomseweg. Vandaag staat tegenover de voormalige standplaats van de molen de Hollandse Manege. Dan weet u ongeveer waar we ons bevinden. U leest meer over De Wolf in Overtoomsevaart.pdf.

Deze week honderd jaar geleden

Zaterdag 28 november 1914 wordt het nieuwe gebouw van de Groote Club in gebruik genomen. Daarvoor moest de relatief jonge voorloper (1872) van het sociëteitsgebouw afgebroken worden.

Dat oude gebouw had nieuwe rooilijnen gekregen, waardoor de Kalverstraat een riantere toegang kreeg, maar vooral de Gasthuissteeg verbreed kon worden en Gasthuisstraat mocht gaan heten.
Zoals gebruikelijk legde Missët in 1904 nog snel even de situatie vast (tek. links).
In 1912 begon de nieuwbouw en in 1914 werd die dus in gebruik genomen. Opnieuw waren er kleine aanpassingen in de rooilijn aangebracht, omdat de Gasthuisstraat inmiddels onderdeel was van de verkeersdoorbraak Damstraat-Paleisstraat. Op de foto hieronder het pand kort voor de oplevering in 1914.

Zaterdag 28 november 1914 werden de loodsen aan de IJkade ontruimd, door verhuizing van de Belgische vluchtelingen naar Nunspeet.

Maandag 30 november 1914: Vluchtelingendag. Door verkoop van speldjes werd ƒ 9189.28½ opgehaald.

Oude afleveringen

Weeknummers die dit jaar nog moeten verschijnen betreffen opgaven van vorig jaar.
Het heeft geen zin oplossingen van oude quizvragen in te sturen. De uitslagen zijn immers al gepubliceerd.