Fotoquiz Amsterdam - Theo Bakker's Domein

Hieronder staan drie historische foto's of prenten van topografische situaties in Amsterdam en u raadt om welke gebouw, straat, plein, gracht, enz. het gaat. Hieronder staat ook een link, waarmee u de oplossing kunt doorsturen. De foto's of prenten komen uit de rijke collectie van het Stadsarchief Amsterdam. De keuze ligt in principe binnen de Singelgracht of ik ben van mening dat een beetje Amsterdammer de situatie moet herkennen. Als de afbeelding van buiten de Singelgracht is zal dat uitdrukkelijk vermeld worden.

Hieronder drie historische foto's voor week 46. Eén punt per goed antwoord in de competitie die tot week 51 duurt. Stuur uw oplossing vóór volgende week vrijdag via deze link.

1.

Het thema deze week luidt:
Onherkenbaar door de versiering.

Drie festijnen in de stad waarvoor groots werd uitgepakt. Welke festiviteiten kan ik niet verklappen, want dat zou het zoeken wel erg eenvoudig maken.

Overigens is deze foto iets buiten het doelgebied (Singelgracht) gemaakt.

2.

3.

De oplossing van vorige week

1.

De Achtergracht had 't gedaan. Van de oorspronkelijke 465 meter bleef dit stukje van 105 meter over. Eerst werd in 1867 het deel voor de Utrechtsestraat gedempt om het toekomstige Frederiksplein groter te kunnen maken en tussen 1867 en '70 werd het deel tussen Utrechtsestraat en Reguliergracht gedempt (Falckstraat). Dan vergeten we voor 't gemak dat de Nieuwe Looierssloot in feite het verlengde was van de Achtergracht tot waar dat water van de Lijnbaansgracht aftakte (Stratenmakerseiland/Meel- en Broodfabriek). Die sloot werd in z'n geheel gedempt en dat werd de Fokke Simonszstraat en de Nieuwe Weteringstraat.
Afbeeldingsbestand 010122029097

De Achtergracht was op 't laatste moment gecreëerd om de Vierde Uitleg ruimer te maken en zette het patroon van de concentrische cirkels als een vierde gracht voort. Het is heel goed mogelijk dat met opzet op dit punt de uitleg ruimer gemaakt was om het inmiddels belangrijke industriegebied aan de Zaagmolensloot binnen de stadsvrijheid te manouvreren. Het zal het stadsbestuur vast niet gegaan zijn om een gavere cirkelvorm van de uitleg.

2.

In 1913 stelde een onverlaat voor om de Leidsegracht te dempen om daarmee een doorsteek mogelijk te maken van het Spui naar de Overtoom. Massief verzet vanuit de bevolking voorkwam dat.

Deze foto maakte Breitner eind 19de eeuw.
Afbeeldingsbestand 010104000238

3.

De Rotterdammersloot liep als Snoekjesgracht verder door tot de Oudeschans. Samen waren ze in feite de teensloot buiten de Sint Anthonieszeedijk. In 1867 werd de sloot gedempt, maar om de verbinding naar de Krom Boomssloot open te houden bleef de Snoekjesgracht gespaard.

Afbeeldingsbestand 010005001912

Als u dacht dat na de weggehoonde dempingsplannen van Schouten (1950) en Kaasjager (1954) de dempingsplannen wel tot het verleden behoorden vergist u zich. Bij de gemeenteraadsverkiezing van 1962 kwam de partij 'Veilig Verkeer' in de raad met een zetel. Het dempen van grachten stond hoog geplaatst in het partijprogramma. De zetel zou eigenlijk ingenomen worden door A.G. Hamers (midden op de foto) maar dat ging niet door. Het criterium voor toelating tot de gemeenteraad is dat de persoon minstens het voorafgaande jaar in de gemeente moet staan ingeschreven. Hamers woonde in Zwanenburg maar was wel geboren in Amsterdam (Bloemgracht; moest ook dicht van hem). Burgemeester Van Hall gebruikte deze formaliteit om de partij van Hamers, met een hoog Had-je-me-maar-gehalte, te blokkeren. De grachten bleven en Hamers plus zijn partij verdwenen uit zicht.
Toch gaat het dempen stilletje door. Een lijstje? 1965 - deel Rapenburgwal, 1968 - Markengracht, 1995- Van Hasseltkanaal. Er is ook wel eens iets te melden over het weer opengraven van een gedempte gracht, zoals in 1995 de Houtkopersburgwal.

Gerrit Schuurman

Gerrit Schuurman heeft alweer een nieuw fimpje geplaatst, dit keer over het Weesperplein en omgeving.

Klik de afbeelding links om af te spelen.

Roelof vaart ook...

Deze keer weer eens een foto van Roelof Weide. Het bekende recept: oplossingen via deze link.

Bouwplaats

Werkzaamheden aan de onderdoorgang Mr. Visserplein. Het zal winter 1967-'68 zijn. De foto is niet overbelicht..., dit is sneeuw.

U vindt iets meer informatie over dit plein in het stuk over de Weesperstraat.

De snelste was Diny de Jong.

Metamorfose

De Buitensingel ter hoogte van de Raambarrière, door A.T.Rooswinkel gefotografeerd rond 1900. We kijken recht door het Kerkpad naar het westen. Dat pad liep naar de R.K.kerk 'De Liefde'. Deze kerk heette eigenlijk St.Nicolaas buiten de Veste met als tweede patroon de H.Barbara. De kerk was in 1785 in de Vinkenbuurt gebouwd en de begraafplaats werd in 1845 aangelegd. Eigenlijk heette het eerste deel van het pad Varkenspad, dat met een bocht op het Kerkpad uitkwam. Voor kerkgangers zal dat niet chique genoeg geweest zijn.

Op de plaats van de huisjes van de foto begint nu het huizenblok Nassaukade 134 en hoger en het pad is nu het begin van de Da Costakade. De oude weersloot, de Vinkenbuurtsloot in het verlengde van de Bloemgracht, werd vergraven tot Hugo de Grootgracht. Het plan voor de nieuwe buurt werd in 1877 vastgesteld.
De kerk De Liefde werd in 1881-'84 vervangen door een nieuwe kerk naar ontwerp van Pierre Cuijpers en stond (alweer gesloopt) tussen de Da Costakade en de Bilderdijkstraat. De oude kerk bleef nog tot 1905 staan, maar maakte toen plaats voor de aanleg van de Bilderdijkstraat, onderdeel van de ceintuurbaan rond de nieuwe stad. Hier ligt nu het Bilderdijkpark. De normalisatie van de Singelgracht, die elders tot een strakke, rechte gracht verwerd, vertoont op dit gedeelte juist nog de zaagtandvorm van de oorspronkelijke vestgracht rond de bastions. De bebouwing van de Nassaukade volgt die beweging.

Deze week honderd jaar geleden

De rechtbank veroordeelt de 28-jarige Herman Christian Jakob Wijnoogst op vrijdag 13 november tot een gevangenisstraf van 10 jaar omdat hij een jaar daarvoor, 10 november 1913, zijn moeder, broer en zuster met cyaankali van het leven probeerde te beroven. Er was 15 jaar geëist en zowel Wijnoogst als het O.M. gingen in hoger beroep. Ook in 1915 werd in hoger beroep 15 jaar geëist en 10 jaar uitgesproken.

Na het overlijden van zijn vader had Herman zijn kindsdeel van de erfenis er snel doorgejaagd. Hij werd o.m. beschuldigd het afgezien te hebben op de erfdelen van zijn familieleden. De moeder, de weduwe Wijnoogst, zijn zuster en broer woonden op het adres Koninginneweg 190, terwijl Herman in 1913 in Wenen woonde. Op 10 en op 12 november 1913 was hij bij zijn familie op bezoek, waarna de familieleden vergiftigingsverschijnselen vertoonden na het drinken van melk uit een fles en water uit een karaf. Op 13 december was Herman in hechtenis genomen en op 28 augustus 1914 werd hem op de eerste zittingsdag poging tot moord op alle drie ten laste gelegd. Tot op de laatste zittingsdagen 4 en 5 november bleef Wijnoogst ten stelligste ontkennen dat hij de aanslagen gepleegd had en beweerde dat hij ten tijde daarvan in Leipzig was geweest. De Amsterdamse politieinspecteur Harrebomee kreeg en pluim van het O.M. voor zijn gedegen en deels grensoverschrijdend onderzoek, waarbij de omvang van Wijnoogsts verblijf in Leipzig en de aankoop van cyaankali in Wenen geboekstaafd waren. Bovendien was een getuige gevonden die bevestigde dat Herman in de betreffende periode wel degelijk in Amsterdam was. Wijnoogst schrok zichtbaar van de hoogte van de eis: 15 jaar cel. De rechtbank nam het de verdachte kwalijk dat hij, ondanks de toezegging volledig aan het onderzoek te zullen meewerken, het onder ede verhoren van zijn familieleden had geblokkeerd. De verdediger, Mr. Th. Muller Massis, had deze hele gang van zaken geregisseerd en pleitte voor vrijspraak. Uiteindelijk kwam de rechtbank niet verder dan bewezen poging tot moord op broer Dirk en legde de dan toch weer forse straf van 10 jaar op.

Voor een uitgebreid verslag van de gebeurtenis en rechtzitting leest u het Algemeen Handelsblad: eerste zittingsdag hoger beroep (verdeeld over twee pagina's 9 en 10) en tweede dag. (voor het gedegen onderzoek naar de feiten van 100 jaar geleden krijgt Maaike de Graaf ook een pluim)

Oude afleveringen

Weeknummers die dit jaar nog moeten verschijnen betreffen opgaven van vorig jaar.
Het heeft geen zin oplossingen van oude quizvragen in te sturen. De uitslagen zijn immers al gepubliceerd.