Fotoquiz Amsterdam - Theo Bakker's Domein

Hieronder staan drie historische foto's of prenten van topografische situaties in Amsterdam en u raadt om welke gebouw, straat, plein, gracht, enz. het gaat. Hieronder staat ook een link, waarmee u de oplossing kunt doorsturen. De foto's of prenten komen uit de rijke collectie van het Stadsarchief Amsterdam. De keuze ligt in principe binnen de Singelgracht of ik ben van mening dat een beetje Amsterdammer de situatie moet herkennen. Als de afbeelding van buiten de Singelgracht is zal dat uitdrukkelijk vermeld worden.

Hieronder drie historische foto's voor week 44. Eén punt per goed antwoord in de competitie die tot week 51 duurt. Stuur uw oplossing vóór volgende week vrijdag via deze link.

1.

Het thema van deze week is bruggen.
Het minste dat als extra vermeld moet worden is waar de betreffende brug overheen gebouwd is. Als u de brugnummers erbij geeft wordt ik helemaal gelukkig.

2.

3.

De fotograaf stond nog net in ons doelgebied (binnen Singelgracht) maar wat op de foto te zien is ligt er buiten.

De oplossing van vorige week

Sorry!
In mijn zoektocht naar afbeeldingen die het verschil zouden kunnen maken in het puntenaantal in de top ben ik mijn overige puzzelaars kwijtgeraakt. Ik zal de moeilijkheidsgraad wat 'dimmen' en laat de uitslag dan maar van loting afhangen. Na de 'overkill' aan Lijnbaansgracht van de afgelopen maand beloof ik dat die voorlopig niet meer voorbij komt.

De uitslag van quizfoto 2 van vorige week is nog aangevuld met een tekening van Wenckebach met commentaar van J.F.Gebhard Jr. Klik de tekening links om dat te bekijken.

1.

Kalverstraat ter hoogte nr. 175, gezien naar het noorden en kruising met het Spui. De foto werd genomen door George Breitner rond 1892.
Het kleine torentje middenboven zou de oplossing moeten brengen: Focke&Meltzer.
Die firma liet in 1885 de architecten Berlage en Sanders een nieuw pand bouwen op de hoek Kalverstraat-Spui.

Afbeeldingsbestand 010104000233

De hoek waar Focke&Meltzer bouwden was enkele jaren geleden al eens present in deze kolommen. Het Maagdenhuis bracht toen de oplossing. Deze keer was het wat moeilijker.

2.

Amstel, hoek Amstelstraat. Het hoekhuis heeft het huisnummer Amstel 200.

Honderd keer langs gekomen..., waar was dat ook al weer? Heb ik vaak gehoord bij deze opgave.

Afbeeldingsbestand 010122019691

De ware bedoeling van de nepgevel op nr.198 wordt uit deze foto uit 1929 duidelijk: het scheppen van reclameruimte. Daar zette de betreffende gemeentelijk instantie (schoonheidscommissie?) letterlijk een streep door en keurde een deel van de reclames af.

Op nrs.194-196 het dubbelpand van pletterij Hamburger.

3.

Dit bleek de nekbreker van vorige week te zijn. Dit is het gebouwtje van de Semaforendienst op het Kamperhoofd (1877-1891). Een semafoor is een "optische telegraaf", een systeem van signalering dat diverse uitvinders gekend heeft en al sinds de 17de eeuw op marineschepen gebruikt werd (met behulp van twee signaalvlaggen). Het systeem werd in Frankrijk nieuw leven ingeblazen. In Nederland werden semaforen voor 't eerst in 1795 toegepast, in navolging van de Franse bezetter.
Het latere Nederlandse systeem maakte gebruik van bollen en kegels van wilgentenen, vlaggen en letterborden. In bepaalde combinaties gebruikt kon men de juiste betekenis van de signalen "lezen". Het gebouwtje was tijdens het bouwbegin van het Noordzeekanaal tijdelijk kantoor van de Amsterdamsche Kanaal Maatschappij, tot die in 1882 failliet ging en het kanaal verder door de landelijke overheid werd beheerd.

Afbeeldingsbestand 010003000212

Het gebouwtje werd over de toegang van het Open Havenfront tot de Oudezijds Kolk gebouwd. Het bouwjaar is waarschijnlijk 1877, terwijl het in 1891 al weer werd afgebroken. Deze jaartallen doen denken dat de dienst ter gelegenheid van de opening van het Noordzeekanaal werd opgericht. In 1891 werd de seinpost volledig door het nieuwe Centraal Station afgedekt en is hij afgebroken. Het systeem van seinen werd echter niet afgeschaft, gezien de veel langer meegaande semafoor in IJmuiden.
Het systeem werd overbodig door de komst van elektrische telegrafie, telefoon en draadloze telegrafie.

Nieuw

Sluizen zijn in de aandacht voor Oud-Amsterdam een ondergeschoven kindje, maar altijd van enorm belang voor de waterhuishouding van de stad. Speciale aandacht is in dit stuk voor de sluizen die speciaal voor het spuien van de grachten gebouwd werden en daarnaast de sluizen en waterkeringen die het stadsgebied in acht boezems verdeelden, met elk hun eigen waterpeil. Elke sluis met een korte geschiedenis - voor zover bekend - en wat er nog van over is. Het zal u verbazen hoeveel er nog volledig werkzaam zijn in afwachting van een calamiteit, zoals de februaristorm van 1953. Klik de afbeelding links.

Bouwplaats

Het is maart 1979 en een heel blok huizen is gesloopt voor onder meer de bouw van de parkeergarage van de Bijenkorf. We kijken naar de Warmoesstraat oneven zijde. Links is de Papenbrugsteeg en de zijgevel van de Effectenbeurs.

Afbeeldingsbestand 010122016423

De snelste was Mieke Hebink. En ze vindt de Bijenkorfgarage "spuuglelijk"!

Carol vaart weer...

Niet zo moeilijk deze keer. Het bekende recept: oplossingen via deze link.

Deze week honderd jaar geleden

Zondag 1 november 1914 opent in het Stedelijk Museum de overzichtstentoonstelling van het Sint-Lucasgilde.
Het Sint-Lucasgilde was op 20 oktober 1653 gesticht als gilde van kunstzinnige ambachtslieden. Dat was een pragmatisch college dat de belangen van de aangesloten beroepsgroepen behartigde. Niet alleen de uitvoerend kunstenaar vond daar zijn plek, ook de handelaar in de eindproducten.
Dat Sint-Lucasgilde was - na het opheffen van alle gilden in 1798 - in de 19de eeuw tot kunstenaarsvereniging Sint-Lucasgilde geworden. Het onderscheidde zich niet zoveel van het in 1839 opgerichte Arti et Amicitia, dat dezelfde doelgroep bediende. Sommige kunstenaars waren zelfs van beide verenigingen lid, zoals Hendrik Martijn Krabbé (de grootvader van Jeroen Krabbé) die de nevenstaande tekening in gemengde techniek maakte van de kantinejuffrouw van Sint-Lucas: mevrouw Anna Garos.
De wereldoorlog 1914-'18 luidde een vervelende periode voor de kunstenaars in. De kunsthandel zakte volledig in en in 1916 zou de invoering van een weeldebelasting op kunstbezit de genadeklap geven.

Van de tentoonstelling van 1914 is bekend dat voor 't eerst non-figuratief werk getoond werden. Er hingen schilderijen, tekeningen, etsen, aquarellen en beeldhouwwerk. Daaronder klinkende namen, die ook vandaag nog een begrip zijn. Een dwarsdoorsnede: Jan Sluyters, Lissy Ansingh, Therese Schwarze, Martin Monnickendam, Jan Wijsmuller, Sam van Beek (waarvan de tekening links is), enz.

Bij de sluiting van de tentoonstelling op 30 november 1914 kon trots gemeld worden dat een groot aantal werken een koper hadden weten te vinden.
Lees ook de recensie van de tentoonstelling in het Handelsblad van 9 november 1914.

Oude afleveringen

Weeknummers die dit jaar nog moeten verschijnen betreffen opgaven van vorig jaar.
Het heeft geen zin oplossingen van oude quizvragen in te sturen. De uitslagen zijn immers al gepubliceerd.