De snelste met het juiste antwoord op de foto van vorige week was Ria Scharn. De nieuwe opgave komt dan ook van haar.

De vraag is:

Welke straat is/was dit?

Daar heb je weer zo'n straat van 13 in een dozijn. Maar de hint zit in het verschiet.

Oplossingen via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Op beide foto's hierboven staan rechts dezelfde drie huizen in de Zwarte Bijlsteeg. Alleen heeft de fotograaf voor de prentbriefkaart een iets ander standpunt gekozen waardoor de koepel van de Ronde Lutherse kerk zichtbaar werd. Dan is het duidelijk dat de foto's gemaakt werden in de gribus van steegjes en sloppen die we kennen als het Groot Hemelrijk. Dit buurtje is stukje bij beetje gesaneerd, eerst om het Kattegat te verbreden en ten slotte om de bouw van het rode krantenpaleis van De Arbeiderspers mogelijk te maken.

Op bovenstaande foto van het Hekelveld zijn ingangen van de volgende stegen te zien:

1. Groot Hemelrijk
2. Klein Hemelrijk of Vagevuur
3. Zwarte Bijlsteeg

De eerste twee namen zijn ontleend aan twee suikerbakkerijen die hier ooit hebben gestaan: Het Hemelrijk en 't Vagevuur. De wirwar van stegen en sloppen is een in de 15de eeuw - na het leggen van de Nieuwendijk - binnen de stad gesloten gebied met de smerigste en brandgevaarlijke industrieën: Leerlooierijen, suikerbakkerijen, vlasbewerking, enzovoort. Lees meer...

In de 19de eeuw woonden hier de armsten onder de armen. Onder hen een hele populatie wiens doen en laten beter niet door het daglicht beschenen werd.

De sloop van het blok vond in 1928 plaats. Hier kwam het krantenpaleis van De Arbeiderspers.

Alle afbeeldingen: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Mike Man, Marike Muller, Nils Wernars, Lidy Vendrik, Anneke Huijser, Erik Meijer, Arjen Lobach, Bert Brouwenstijn, Jos Mol, Harry Snijder, Hans Goedhart, Otto Meyer, Robert Raat,

De keuzefoto betreft deze week een locatie binnen de Singelgracht.

Dit lijkt misschien moeilijk maar is het eigenlijk niet, temeer omdat we hier jaren terug al eens aandacht aan schonken. Anders duikt u maar eens in de geschiedenis van de Amsterdammertjes.

Voor welke brug staan deze Amsterdammertjes?

Oplossingen graag via deze link

Foto: © Ton Brosse

Dit is het stoomgemaal aan de Amstelveenseweg dat het Vondelpark en villawijk Willemspark bemaalde. Het loosde zijn water helemaal in de Schinkel waarvoor een (dure) schikking met Hoogheemraadschap Rijnland was getroffen. Later is het gemaal geëlektrificeerd. Op de foto links ziet u de achterkant die naar de Saxen Weimarlaan is gekeerd en op de Street View hieronder het vooraanzicht aan de A'veenseweg waar het gemaal het huisnummer 115 kreeg. In de straat in de voorgrond werd in 1906 de tramlus van lijn 1 (soms 2) aangelegd: Koninginneweg-Saxen Weimarlaan -Sophialaan.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Aan het stoomgemaal aan de Amstelveenseweg is in een PDF over allerlei raadselachtige waterwerken in de stad aandacht besteed. Klik de omslag en lees de pagina's 9 t/m 13. Daarin vindt u alle bijzonderheden over dit gemaal.

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Anthony Kolder, Kees Huyser, Jos Mol, Ria Scharn, Bert Brouwenstijn, Anneke Huijser, Han Mannaert, Marike Muller, Mike Man, Harry Snijder, Ron Poelgeest, Gerard Koppers, Herman Schim van der Loeff, Otto Meyer, Aschwin Merks, Robert Raat,

Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Het onderwerp kan zich zowel binnen als buiten de Singelgracht bevinden. Wij verwachten wel een niet alledaags beeld dat ook niet-buurtbewoners wel eens op het netvlies kregen. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b. Blijf sturen!

Een foto van een zwembad en ook nog binnen ons werkgebied.

De vragen zijn:

Waar was dit zwembad gelokaliseerd?

Welk zwembad?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Vertrek van koningin Emma en de hertog en hertogin van Mecklenburg per koets na een bezoek aan de Portugees-Israëlitische synagoge te Amsterdam. De koets staat voor de hoofdingang, gezien door een poort op de voorgrond, terwijl de gasten instappen. Er bestaat bij de verschillende bronnen verwarring over de datums. Op 26 september bezocht koningin-moeder Emma met gezelschap de synagoge en op 28 september deden koningin Wilhelmina en prins Hendrik het nog eens dunnetjes over. Wij kunnen niet zien wie er instappen dus alles is goed gerekend.

Foto's: Stadsarchief Amsterdam

Tijdens het jaarlijkse koninklijk bezoek aan Amsterdam van 1904 maakte de Joodse amateurfotograaf Joseph Barmes een serie foto’s. Bij dergelijke bezoeken toonde de koninklijke familie onder meer belangstelling voor verschillende kerkelijke gezindten. Deze foto betreft het vertrek van koningin Emma en gasten na een bezoek aan de Portugees-Israëlitische synagoge in Amsterdam, op 26 september 1904. Twee dagen later bezochten ook koningin Wilhelmina en prins Hendrik deze synagoge. Barmes was diamantslijper van beroep en zeer toegewijd aan het Koninklijk Huis. Hij is omgekomen in Sobibor in 1943. Een aantal van zijn foto’s bleef bewaard, waaronder deze uit een serie van 1904 in de Koninklijke Verzamelingen.

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Marike Muller, Ria Scharn, Maaike de Graaf, Anneke Huijser, Jos Mol, Kees Huyser, Anthony Kolder, Lidy Vendrik, Adrie de Koning, Kees Boas, Peter Waagen, Mike Man, Bert Brouwenstijn, Hans Goedhart, Han Mannaert, Otto Meyer, Aschwin Merks, Nils Wernars, Hans Olthof, Robert Raat,

De oplettende lezer van deze site is deze foto al eens tegengekomen.

De vraag is:

Waar is dit?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

De vragen bij deze foto waren eenvoudig gehouden. Problematischer zou een vraag naar huisnummers geweest zijn. Toch waren ook die te vinden.
We kijken over de Singelgracht naar de Marnixkade. Zoals vaker vindt de Beeldbank het belangrijker waar de fotograaf stond en noemt als locatie de Nassaukade.
Het hek aan de overkant scheidt de Marnixkade af van het Marnixplein waar ooit de vuilnisbelt aan de Zaagmolenpoort lag. Na verhuizing naar de Beltweg buiten de Singelgracht werd het plein voor allerlei doelen gebruikt en in 1953-'55 kwam hier het WSBZ-gebouw met zwembad. De twee huizen aan de Marnixkade met de portieken bestaan nog (nrs.76-77) maar de huizen met de duidelijk herkenbare kelderramen zijn vervangen door nieuwbouw. Ze komen nog wel voor op onderstaande foto.

Foto's: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Arjen Lobach, Maaike de Graaf, Ria Scharn, Jos Mol, Marike Muller, Hans Goedhart, Adrie de Koning, Mike Man, Aschwin Merks, Hans Olthof, Robert Raat,

Anneke Huijser vond deze (stereo)foto van Maarten Benschop zonder dat de locatie vermeld wordt. Kunt u de Beeldbank aan een beschrijving helpen? Laat het ons weten via deze link. U kunt de foto klikken voor de volle resolutie in de Beeldbank.

...het donkere knechtje van Cornelis Tromp. Onze cynische toon over dit zoveelste 'bewijs' van ons slavernijverleden ontging sommigen blijkbaar. Er heeft zelfs iemand zijn abonnement opgezegd! En dat terwijl wij beslist niet meegaan in de hype rond de zogenaamde collectieve schuld aan de daden van een handjevol rijke stinkerds.
We zijn weer even beducht voor lange tenen maar kunnen niet beloven dat we niet weer eens uit de bocht vliegen.

Een diavoorstelling van een hele reeks oude foto's van Amsterdam. Sommige zijn bekend van de Beeldbank maar er zijn ook onbekende foto's tussen. Weet u waar de foto op 0:30 min gemaakt is?
Laat het ons weten via deze link. En die op 1:50 min via deze link. En de laatste op 3:15 min via deze link.

Klik de afbeelding om te bekijken

redactioneel

Als we onze lezers wat vragen, krijgen we respons. Zo ook de vraag naar oude toponiemen in de omringende dorpen en polders, die voortleven in wijk- of straatnamen in nieuwbouwbuurten. Hieronder een eerste lijstje.

Beek en Hoff
Boerderij aan de Haarlemmerweg tegenover Sloterdijk. de naam leeft voort in een straatje in de Blomwijckerbuurt in Osdorp, een wijkje langs de Osdorperban waar meer namen van boerderijen in Sloter- of Osdorperpolder voorkomen, zoals:

Hooge Venne, Groenehuyzen, Vreedenhaven, Witte Klok
Boerderijen in de oude dorpskern van Sloten.

Grasrijk, Veldzicht
Boerderijen aan de Osdorperweg.

Vredehof, Rijgersborgh (ook Reigersbosch), Reinveen, Karenburg (tekening links van Chris Schut/SAA)
Boerderijen aan de Uitweg.

Met de straatnaam Klarenburg is wat aan de hand; de "l" in de naam deugt niet en is een ambtelijke verschrijving. Omdat B&W opzagen tegen de soesa van een Raadsbesluit te moeten wijzigen, is dit nooit rechtgezet (Rb 16 juli 1958).

Sonderbuur, Braak en Hof en Vrijburg
Boerenhofsteden of buitenplaatsen aan de Haarlemmerweg.

Blomwijckerpad
Weg in Oud-Sloten en straat in de gelijknamige buurt in Osdorp ter weerszijden van de Osdorperban. In deze buurt komen veel namen van boerderijen en buitens in de Sloter- en Osdorperpolder voor.

Tussen Meer
Boerderij in de oude dorpskern van Sloten. Nu een winkelstraat in de wijk Osdorp.

Osdorperban
Straat in de wijk Osdorp die zijn naam ontleent aan de heerlijkheid Osdorp. Een banne gaf een rechtsgebied aan met eigen rechter en rechtspraak en in die zin geldig tot 1795 (Bataafse Republiek).

Geerban en Vrije Geer
In deze heerlijkheid in de vorm van een langbenige driehoek lag het dorp Sloten. Straatnamen in de wijk Osdorp en een natuurpark in Nieuw-Sloten.

Nieuwe Laan
Bijzonder verhaal: door de drooggemaakte Slotermeer liep de Middelweg die in de zuidpunt aansloot op de Malle Weg richting Uitweg. De aanwonenden van de in 1958 aangelegde gelijknamige straat (Malleweg) in Osdorp stoorden zich dermate aan de naam dat zij vroegen om een naamswijziging. B&W zagen in dit geval zwaarwegende redenen; de voorgenomen bouw van een instelling voor verstandelijk gehandicapten in die straat. Na goedkeuring werd in 1967 de naam gewijzigd in Nieuwe Laan, de 17de-eeuwse naam van de Malle Weg.

Notweg
Deze weg zagen we vorige week al in de Sloterpolder. Eveneens in de Blomwijckbuurt te vinden.

Bullepad (foto boven; op de achtergrond de kapel van begraafplaats Vredenhof - SAA)
Een weg in de Sloterpolder als zijweg van de Haarlemmerweg. Vorige week kwamen we dit pad tegen bij de boerderij Landlust. Nu een straat in de Blomwijckbuurt.

Hoekenes (1)
Eilandje in het IJ tussen Ruigoord en de Spieringhorn. De term 'Nes' duidt op een voormalig schiereiland dat door afkalven los van de wal kwam. Het eiland was al verdwenen voor het IJ ingepolderd werd.
Hoekenes is een straat in Osdorp.

Ookmeer (2)
Een meertje in de Osdorperpolder dat ook na de inpoldering van de Haarlemmermeer lang water bleef. De Ookmeerweg is ook in Osdorp.

De heerlijkheden Houtrijk (3) en Polanen (4) - op het kaartje te zien rond Halfweg - leverden de namen voor enkele straten in de Spaarndammerbuurt.

Dit dreigt een serie te worden die makkelijk een jaar meekan. Heel Buitenveldert zit vol met leennamen. Wij vinden dat we het moeten beperken tot de toponiemen waarover iets meer te vertellen valt.

De afbeeldingen komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven.

Van diverse bekende Nederlanders is het geboorte- of woonhuis in Amsterdam bekend en vaak voorzien van memorabilia, zoals een gevelsteen, plaquette of een andere aanwijzing.

Willem Drees  (Amsterdam 1886 – Den Haag 1988) was een Nederlands politicus, geboren op Haarlemmerplein 23. In eerste instantie was hij lid van de SDAP en in zijn latere jaren van de PVDA. Van 1948 tot 1958 was hij Minister-President. Aan de inspanningen van Willem Drees hebben wij vanaf 1957 de AOW te danken, nadat hij als Minister van Sociale Zaken tussen 1947 en 1957 de noodwet Ouderdomsvoorziening instelde voor mannen en alleenstaande vrouwen van 65 jaar en ouder. In de volksmond heette dat ‘van Drees trekken’. Hij was bij de bevolking van Nederland zo populair dat hij Vadertje Drees genoemd werd.

Eduard Douwes Dekker (Multatuli) (Amsterdam 1820- Ingelheim am Rhein 1887) werd geboren in de Korsjespoortsteeg 20. Hij was vanaf 1839 een Oost-Indisch bestuursambtenaar en letterkundige. Later, terug in Europa, woonde hij in Brussel, waar hij zijn in 1860 verschenen beroemde boek “Max Havelaar, of de koffieveilingen van de Nederlandsche Handel-Maatschappij” schreef. Deze roman handelt over de koloniale misstanden in Nederlands-Indië. Verder schreef hij toneelstukken, aforismen en pamfletten. Ook kwam hij op voor de rechten van de vrouw. Zijn pseudoniem Multatuli is afgeleid van het Latijn en betekent ‘Ik heb veel (leed) gedragen’. - Foto onder: VVAG

Jacob Olie (Amsterdam 1834 – Amsterdam 1905). De bekende fotograaf is geboren aan de Zandhoek 10 (foto boven; van oorsprong was dit nummer 11). Later zou hij verhuizen naar Huidekoperstraat 19 (foto rechts). Jacob Olie zwierf met zijn camera door Amsterdam en omstreken om unieke en levendige beelden van de stad en haar bewoners te maken. Pas in 1959 werden er meer dan 4000 glasnegatieven gevonden, die op de zolder van zijn dochter waren opgeslagen. De redactrice van maandblad en jaarboek Amstelodamum, Dr. I.H. van Eeghen, stelde in 1960 uit zo´n 200 foto´s een fraai gebonden fotoboek samen: 'Amsterdam in de tweede helft der XIXe eeuw - Gezien door Jacob Olie Jacobsz'.
Eigenlijk was fotograferen een hobby van Olie, want in het dagelijks leven was hij, na zijn timmermansopleiding, leraar bouwkundig tekenen en later directeur van de Eerste Amsterdamsche Ambachtsschool, in 1861 opgericht door de Maatschappij voor den Werkenden Stand, eerst gevestigd aan de Oudezijds Voorburgwal 3, in 1863 in de Gravenstraat en in 1868 aan de Weteringschans 165 (afgebroken in 1935).

Theo (Theodorus Johannes) Thijssen (Amsterdam 1879 – Amsterdam 1943) werd geboren in de Eerste Leliedwarsstraat 16. Hij was een Nederlands schrijver (o.a. Kees de jongen) en onderwijzer op diverse openbare lagere scholen in Amsterdam-Oost. Hij was lid van de SDAP en zat hiervoor in de Tweede Kamer en de Amsterdamse gemeenteraad. Hij propageerde het Esperanto. In 1995 werd in zijn geboortehuis het Theo Thijssen Museum geopend (foto rechtsonder). Het huis stond op de nominatie om gesloopt te worden, maar dat werd op het laatste moment voorkomen, o.a. door Jan Schaefer, Geert Mak en Jan Vrijman, allen lid van de Stichting Theo Thijssen, die er het Theo Thijssen Museum vestigde.

Links: Eerste Leliedwarsstraat 18-14, het geboortehuis van Theo Thijssen op nummer 16.

Gerard Reve, geboren als Gerard Kornelis van het Reve, (Amsterdam 1923 – Zulte, Oost Vlaanderen 2006) kwam als telg van communistische ouders ter wereld in de Van Hallstraat 25, 2 hoog. Later verhuisde het gezin naar de Ploegstraat in Oost. Hij is de broer van slavist Karel van het Reve. Hij behoorde samen met W.F. Hermans en Harry Mulisch tot de grote naoorlogse Nederlandse schrijvers, schreef o.a. De Avonden en Op weg naar het einde. Naast veelal autobiografische romans en verhalen schreef hij brieven, gedichten en toneel. Na een bewogen leven, diverse partners en woonplaatsen verhuisde Gerard Reve, samen met Joop Schafthuizen in 1975 naar Machelen-aan-de-Leie in België, waar hij in een verpleegtehuis te Zulte in 2006 overleed.

Bij de foto´s hieronder: Van Hallstraat 25, het geboortehuis van schrijver Gerard Reve (1923-2006). Boven de voordeur van het pand hangt een litho van de schrijver en links een In Memoriam-kastje.

Everhardus Johannes Potgieter (Zwolle 1808 – Amsterdam 1875) was een Nederlands dichter en schrijver en oprichter van het maandelijkse kritische tijdschrift “De Gids”. Hij had bewondering voor het leven in de Gouden Eeuw en beschreef de “lamlendigheid” van de 19e eeuw in zijn boek “Jan, Jannetje en hun jongste kind”. Tegen het eind van zijn leven, toen hij op de Leliegracht woonde besteedde hij zijn tijd voornamelijk aan poëzie en het schrijven van een biografie over filosoof, historicus en literatuurcriticus Reinier Cornelis Bakhuizen van den Brink.

Foto links: Leliegracht 25 is het voormalige woonhuis van dichter en schrijver E.J. Potgieter met boven de voordeur zijn buste (foto onder).

Willem Frederik Hermans (Amsterdam 1921 - Utrecht 1995) was een Nederlands literaire schrijver van romans, toneelstukken, poëzie, essays en kritieken. Hij was tevens doctor in de wis- en natuurkunde. Naast Harry Mulisch en Gerard Reve behoort hij tot “De Grote Drie” als belangrijkste naoorlogse Nederlandse auteurs. Hij schreef onder meer “De tranen der acacia’s” en “De donkere kamer van Damokles”. Hij woonde op diverse adressen in Amsterdam, waarvan de hieronder genoemde.

Eerste Helmersstraat 208 met een plaquette voor de schrijver W.F. Hermans, die hier op de derde etage woonde van 1929-1945 (links en linksonder).

Brederodestraat 93 hs en I en II. Nummer 93 I was een van de vroegere woonhuizen van de schrijver W.F. Hermans (rechtsonder).

Portret: foto door Roland Gerrits / Wikipedia

Aletta Henriëtte Jacobs (Sappemeer 1854 - Baarn 1929), was de eerste vrouw die in 1870 als toehoorster werd aangenomen op de HBS in Sappemeer, waarna zij in eerste instantie in 1871 op proef werd toegelaten als studente medicijnen aan de universiteit van Groningen. Zij legde als eerste Nederlandse vrouwelijke arts haar artsexamen af in 1878 en promoveerde in 1879. Na een studie als vrouwenarts in Londen, vestigde zij zich als huisarts in Amsterdam. Als arts en feministe introduceerde zij het pessarium als voorbehoedmiddel. Ook streed zij voor het vrouwenkiesrecht.

Foto: Roemer Visscherstraat 2 hoek Tesselschadestraat15.

Links: Beeltenis van doctor Aletta H. Jacobs door beeldhouwer Katinka van Rood-Limpers.

Tekst op de steen: “In dit huis heeft gewoond en gewerkt doctor Aletta H. Jacobs. Zij was de eerste vrouw die aan een Nederlandse hogeschool de doctorstitel behaalde. Zij heeft de weg bereid voor diegenen die na haar komen. Vrouwen der komende geslachten zijn haar grote dank verschuldigd”.

Alle afbeeldingen komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam tenzij anders aangegeven

aatje, de vrouw van Peter Onderdelinde en haar tweelingzus Trijntje waren aan het winkelen en terrasje pikken in Brugge. Peter en Gijsbreght waren in Peter’s huis en delibereerden verder over badhuizen en badderen in oude tijden in Oud Amsterdam - wat een leuk onderwerp - en een paar honderd meter waren Caatje en Trijntje heerlijk aan het kouten over hetzelfde thema. Maar steeds zitten was niks voor ze, dus flaneerden ze weer een stukje door het mooie ouwe Brugge! 
Badeloch, ook wel Gonnie genoemd, de vrouw van Gijsbreght, belde naar Peter. Het was een geheim onderonsje, Gijsbreght mocht er niet van weten. Dus stelde Peter voor dat ze zelf de dames Caatje en Trijntje maar even belde, het nummer gaf ie even door.
De smartphone van Caatje gaf aan dat er iemand belde. Gonnie: ’Caatje, ik ben Gonnie, de vrouw van Gijsbreght, en ik wil je wat vragen.’ Trijntje was ook nieuwsgierig, dus gingen ze samen op een stenen muurtje zitten om te horen wat Gonnie wilde. Gonnie: ‘ Jullie moeten weten, Gijs en ik zijn binnenkort vijftig jaar getrouwd en hij heeft altijd van die leuke en toepassselijke cadeautjes  en nu wilde ik eens op mijn beurt een grappig en toepasselijk cadeautje aan hém geven en dat is dan een boek over gevelstenen omdat mijn Gijsje daar zo dol op is en ze graag gebruikt voor zijn raadplaten.
Er is moeilijk aan te komen, aan dat boek van die gevelstenenmaker en gevelstenenprofessor.

Meneer ’t Mannetje heet ie, maar na wat gebel en gemail bleek dat er een uniek exemplaar in een bepaalde bookshop is gelegen, te weten een bookshop te Brugge, de bookshop van Koen de Meester!’ ‘Ik snap ‘m,’ antwoordde Caatje, ‘we gaan direct op pad! Waar zit die zaak? Okee, aan de Dijver dus. We regelen het Gonnie, ciao!’
‘Zei je Dijver?’ zei Trijntje. ‘Ja, zo heet die zaak.’ ‘Kijk eens’, en Trijn wees naar een straatnaambordje. Ze waren er al! Wat een toeval, en wat handig. Op de Dijver 2 gingen ze de bookshop binnen en toen ze vertelden waar het om ging, werd Koen, de eigenaar, erbij gehaald. ‘Een uniek boek dames, hier zijn er maar 750  van gemaakt met luxe linnen kaft. Dit is exemplaar 646 zoals U kunt zien. Het komt terecht in goede handen, had ik vernomen? Ik had begrepen dat er een cadeaupapiertje om moet?’
Missie voltooid. Thuis gaven ze het pakje aan Gijsbreght, die moest beloven het niet open te maken maar allereerst aan Gonnie te geven. Tijdens het eten ging het natuurlijk weer over het thema ‘badderen en badhuizen’, en iedereen had wel wat in te brengen. Gijsbreght liep nog wel eens langs de Amstel en zag daar in de buurt in de Andreas Bonnstraat een gebouwtje met een aparte vorm, ‘De Diamant’, ook een badhuis. Hij maakte er een mooie herfstfoto van die hij aan iedereen liet zien op zijn smartphone. Later kreeg ook dit badhuis een andere functie vertelde hij (zie foto onder).
Peter vertelde over een van de laatste badhuizen t.w. ‘Sparta’, aan de Da Costakade en hij liet een heerlijk youtubefilmpje zien.

‘Badhuis Sparta’ op de Da Costakade’, een van de twee laatste volksbadhuizen van Nederland, moet sluiten, zie het aandoenlijke filmpje.
Het allerlaatste Nederlandse badhuis wordt opgeheven, maar in 2021 is het door corona tóch weer nodig! Zie NHnieuws.nl

Oplossing raadplaat week 27

Jongen met Haan is een artistiek kunstwerk in Amsterdam Nieuw-West. Ruth Brouwer maakte voor de Montessorischool aan Hoekenes een bronzen beeld op betonnen sokkel waarop een jongen speels een haan vasthoudt. Het beeld wordt weleens gezien als een reactie op het Gedenkteken Maria Montessori uit 1953 van Gerarda Rueter in de Corellistraat, Amsterdam-Zuid. Sommigen zien in de beelden de tegenstelling tussen de beeldhouwkunst in de beginjaren vijftig (strenge moraal) en eind jaren zestig (lossere moraal). Brouwer, net als Rueter leerlinge van Piet Esser, beeldt een speelse jongen met haan af; Rueter is behoudender. Ruth Brouwer werd geboren in Antwerpen (1930) en kwam in de jaren vijftig naar Amsterdam. Daar werd ze opgeleid aan de Rijksacademie als leerling van onder anderen Piet Esser. Net als hij legde zij zich toe op het maken van penningen. In 1959 won Brouwer de zilveren Prix de Rome. Behalve penningen maakte Brouwer schetsmatige, figuratieve beelden, zoals deze Jongen met Haan. Ter gelegenheid van haar tachtigste verjaardag organiseerde Museum Beelden aan Zee een penningtentoonstelling van haar oeuvre. De jongen hoort naar links te kijken. Ik had hem in spiegelbeeld geplaatst om een beetje te plagen.
Ondanks dat kreeg ik goede oplossingen van: Kees Huyser, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Aaldrik Zaaiman, Adrie de Koning, Jos Mol Mike Man, Otto Meyer, Marike Muller en Robert Raat.

Nieuwe raadplaat voor week 31

Waar vinden we deze geometrische kunst?

Als u denkt het antwoord te weten, meld het ons via deze link

Donderdag 4 augustus 1921 - Gelijk met de inwerkingtreding van tramlijn 22 (waarover enkele weken terug al bericht werd) gaat ook die van tramlijn 23 van start. Route: Station Willemspark - Amstelveenseweg - Overtoom - J.P.Heijestraat - Kinkerstraat - Marnixstraat - Haarlemmerplein - Planciusstraat (t.h.v. Tweede Breeuwersstraat). Dat is voorlopig de eindhalte maar in dezelfde maand komt de lus over Zoutkeetsgracht/Houtmankade gereed. De dienst begint met Union-motorwagens (foto; Overtoom, afslag J.P.Heijestraat). Tot 1933 perste de tram zich op weg naar de Amstelveenseweg door de Dubbelebuurt, terug ging het via de Zocherstraat.

Foto's: amsterdamsetrams.nl

In 1928 wordt de route verlengd tot het Stadionplein voor het 'Stadionvervoer' maar ingekort tot het Frederik Hendrikplantsoen. De Planciusbuurt was tot 1931 weer alleen op lijn 10 aangewezen.
Daartoe werd er in steeds langere stukken over de Bilderdijkstraat gereden en na 1928 kwam ze helemaal niet meer over de Marnixstraat. In 1930 werd de route verlengd tot de Oostzaanstraat om de Spaarndammerbuurt te bedienen maar in 1931 ging de tram weer naar de Zoutkeetsgracht.
In de oorlog werd de lijn opgeheven, in 1943 geen dienst op zon- en feestdagen en in 1944 helemaal. In augustus 1945 werd de lijn ingezet als er grote drukte in het Olympisch Stadion verwacht werd: Stadionvervoer, opnieuw. In 1957 werd door groot onderhoud aan de Bullebak de route ingekort tot het Frederik Hendrikplantsoen maar toen de brug klaar was, bleef het daarbij. Het jaar daarop werd de hele tramlijn 23 opgeheven. Bus 23 kwam nog wel terug maar met een totaal andere route, richting nieuwbouwwijk Osdorp.
Lees meer...

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2020. De keuze 2014 t/m 2020 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave