weekblad-logo

week 24-2020

Fotoquiz snelste

De snelste met het juiste antwoord op de foto van vorige week was Kees Huyser. De nieuwe opgave komt dan ook van hem. De vraag is:

Welke straat/steeg is dit?

Oplossingen via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Oplossing vorige week

"Nou, dat moet dan wel drop geweest zijn, wat Anthony smikkelde". In dit lange shot door de Derde Looiersdwarsstraat kijken we naar de Looiersgracht waar precies Klene's Suikerwerkfabriek staat.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Ria Scharn, Anneke Huijser, Annabelle Parker, Arjen Lobach, Mike Man, Jos Mol, Adrie de Koning, Hans Lingius, Robert Raat, Hans van Efferen, Ton Brosse,

Fotoquiz: Adrie's keuze

Deze keuzefoto betreft een locatie buiten de Singelgracht.

Adrie vond dit huis de moeite waard om u eens aan het zoeken te zetten. Tenzij u met een oogopslag ziet welk huis dit is, natuurlijk.

De vragen zijn:

Wat is het adres van dit huis?
Wie woonde/werkte hier?

Bij de laatste vraag komen veel mensen in aanmerking; het gaat ons om degene die zijn/haar naam aan het pand leende.

Oplossingen graag via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Oplossing: Anje's keuze

Op 2 oktober 1902 nam de Rijkskweekschool voor Vroedvrouwen het nieuwe gebouw aan de Camperstraat 17 in gebruik. Architect is Jacobus van Lockhorst. In 1921 is nog een deel aangebouwd. Het pand werd - na de verhuizing van de opleiding naar het Slotervaartziekenhuis - in 1989 verbouwd tot 64 wooneenheden voor kleine huishoudens.

Op onderstaande Street View een blik vanaf de kruising Tilanusstraat (li) en Camperstraat (re). Hieronder gaan we uitgebreid in op de Kweekschool voor Vroedvrouwen met meer afbeeldingen van het gebouw in de Camperstraat. Zie Oosterparkbuurt -3

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Adrie de Koning, Kees Huyser, Maarten Helle, Ria Scharn, Jos Mol, Mike Man, Robert Raat, Ton Brosse, Anthony Kolder,

Heeft u ook een opvallende foto gevonden?

Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Vanaf 2020 moet het onderwerp zich juist buiten de Singelgracht bevinden. Wij verwachten wel een niet alledaags beeld dat ook niet-buurtbewoners wel eens op het netvlies kregen. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b. Blijf sturen!

Fotoquiz Wat? Waar?

Weer eens een bouwfoto, alhoewel... dat wat hier gebouwd wordt maar tijdelijk is. Ter bescherming van wat echt gebouwd moet worden. De vragen bij deze foto zijn:

Waar is dit?
Welk bouwwerk gaat hier verrijzen?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Oplossing vorige week

De gevel kwam niet eerder voorbij maar de instelling waarvoor het gebouw neergezet werd wel. In de hofjes-serie van Jos Mol en Adrie de Koning kwam een cluster grote hoven tussen Nieuwe Heren- en Keizersgracht voorbij onder de noemer Amstelhoven. Dit is de gevel van de Van Limmikstichting op het adres Nieuwe Keizersgracht 1a. Op de overzichtfoto hieronder staat het hof tussen Amstelhof (links; nr.1) en Hodshon Dedelhof (rechts; nr.9-13).
Lees nog eens na wat in de hofjesserie over dit hof gezegd werd.

Foto: Carol de Vries

Foto onder: fragment uit een foto van © Shinji Otani.

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Maarten Helle, Ria Scharn, Adrie de Koning, Hans Olthof, Robert Raat, Jos Mol, Mike Man, Ton Brosse, Anthony Kolder,

Met de camera op pad...

Deze hoek is niet eens zoveel veranderd. De vraag is:

Welke straat is dit?
Welke is de zijstraat?

Oplossingen graag via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Foto van vorige week

Op deze prentbriefkaart staat de Plantage Middenlaan t.h.v. het Artis-Aquarium. We kijken richting binnenstad, dus Noord-West.

We werden gekappiteld omdat de situatie helemaal niet zozeer veranderd is, alleen de bomen zijn ooit gekapt en dichter bij de huizen herplant Wat vervreemdend werkte waren de boomkruinen die elkaar raakten waardoor er minder daglicht op de straat viel. Echt een laan...

Goede oplossingen kwamen van Adrie de Koning, Arjen Lobach, Kees Huyser, Ria Scharn, Jan van der Hoeve, Carol de Vries, Anneke Huijser, Henk Swart, Maarten Helle, Ria Scharn, Otto Meyer, Harry Snijder, Maaike de Graaf, Mike Man, Fred Slagman, Hans Olthof, Jos Mol, Hans Swart, Robert Raat, Hans van Efferen, Ton Brosse,

Hulp gevraagd...

Hier is weer een foto uit de Beeldbank waarbij de beschrijving geheel ontbreekt. Gaan we ze daar een handje bij helpen?

Als u weet waar dit is, laat het ons dan weten via deze link

 

Hulp gevraagd... en gekregen

Erik-Jan Noomen kwam als eerste met de oplossing en meldde dat er een tweede foto gelijktijdig genomen was, waar wel een juiste locatie bij genoemd werd.

De huizen op de achtergrond staan in de Korte Bleekerstraat en de schuur stond waar vandaag het buurthuis De Havelaar staat: Douwes Dekkerstraat 2.

Paul vond een krant van 1898 waarin Douwes Dekkerstraat 2-8 nog als afzonderlijke woningen te koop worden aangeboden. In 1918, toen deze foto genomen werd, lijkt het er op dat het toen niet gelukt is want het zijn zelfs als bergloodsen bepaald armoedige krotten.

Oplossingen kwamen van Erik-Jan Noomen, Paul Graalman, Jos Mol, Mike Man,

redactioneel

Huis De Pinto

Natuurlijk kent u het Huis De Pinto in de Sint Anthoniesbreestraat, tegenover het poortje van het vm. Zuiderkerkhof. U kent vast ook wel de strijd die geleverd is om dit monument te bewaren voor sloop. Het stond toch zeer in de weg bij de grootse plannen om de rijweg geschikt te maken voor een vierbaans-stadsautobaan...
Gelukkig hadden we in 1968, toen de Gemeente Amsterdam het pand wilde slopen, iemans als Geurt Brinkgreve en een vereniging als de VVAB om sloop te voorkomen... en met succes.
Het huis werd in 1606-'07 gebouwd voor Jan Jansz. Carel, bewindvoerder van de VOC. Diens enige zoon en erfgenaam stierf vier jaar na zijn vader, waarna het pand verkocht werd aan bierbrouwer Abel Burgh. Die verkocht het in 1651 voor ƒ30.000 aan Isaäc de Pinto, sefardisch koopman en bankier.

Foto: Huis De Pinto, Sint Antoniesbreestraat 69 -Wikipedia

Afwijkend van wat we eerder over Joodse immigranten uit het Iberisch schiereiland vertelden, kwam de Portugese familie De Pinto pas laat in Antwerpen aan, ver na de val van de stad in 1584, en verhuisde in 1647 naar Rotterdam en in 1648 pas sommige leden naar Amsterdam, ondanks dat ze daar al die tijd al een kantoor hadden. Het waren Maranen, d.w.z. schijnchristenen die na 1497 onder dwang tot het katholicisme overgingen en pas in Rotterdam weer hun oude geloof gingen praktiseren. Het was Abraham Lopes de Pinto (Lissabon 1588-1668 Rotterdam) die de stap naar de Nederlanden waagde en zijn neef Isaäc (Rotterdam 1652-1712 Amsterdam) (zoon van Aäron de Pinto) die naar Amsterdam verhuisde. Met hen verhuisden andere sefardische families als Lopes de Suasso, Belmonte en Nuñes Henriques. Al deze families verstrengelden zich door onderlinge huwelijken, soms zelfs met volle neven/nichten.

Afb: Familiewapen De Pinto met 'wassende manen'

Niet dat Isaäc armlastig was, bepaald niet (hij werd in 1674 aangeslagen over een bezit van ƒ125.000), maar zijn zoon David de Pinto (1692-1751) gaf de familie financiële swung. Hij was het die een huis naast het huis in de Sint Antoniesbreestraat kocht en architect Elias Bouman, die ook de Portugese synagoge had gebouwd, beide panden rond 1680 samen liet voegen en er een nieuwe zandstenen gevel voor liet zetten. Dat is het huis geworden dat u nu nog kunt zien. Het was tijdens het Aansprekersoproer in 1696 dat het huis bestormd werd. Ook kocht David in 1717 het buiten Tulpenburgh aan de Amstel, even voorbij de banpaal. Tijdgenoten van David roemden het buiten: "de mooiste tuin die we ooit in Holland zagen."

In 1750 krijgt David zelfs de stadhouder Willem IV met zijn hele gevolg en ruiterij op bezoek en er ook de nacht doorbrengt. Amsterdam staat op z'n kop en drommen mensen spoeden zich naar het buiten om een glimp op te vangen van het gezelschap. Dat schijnt ze niet gelukt te zijn. Voor deze gelegenheid heeft David eens flink uitgepakt en de tuin nog verder verfraaid. De vijver op de afbeelding hiernaast blijft na het bezoek bestaan.
Of het aan dit buitensporig geldsmijten ligt is niet bekend, het kan ook verkeerd investeren zijn geweest. Feit is dat David in 1761 failliet gaat. De familie valt weer terug op het huis in de Sint Antoniesbreestraat. Daar woonde zoon Isaäc al, geboren in 1717. Van hem zou Holland en Europa nog veel horen.

Isaäc de Pinto (1717-1787) is wel het bekendste lid van de familie De Pinto. Hij trouwt met Rachel Nuñes Henriques die een gigantische bruidschat meebrengt. Aan eigen inkomen ontbreekt het Isaäc ook niet; in 1750 wordt hij bewindhebber van de VOC. Hij studeert en blinkt uit in vreemde talen en literatuur. Hij onderhoudt contacten met binnen- en buitenlandse autoriteiten op het gebied van wetenschap, kunst en politiek. Zo is hij niet te beroerd om in een geschrift Voltaire te kapittelen over diens anti-semitische uitlatingen. Hij bemoeit zich zelfs met de positie van Portugese Joden in Brazilië en hij schrijft een verhandeling over het geldwezen dat vertaald wordt in het Engels en Duits. Ondanks de goede relatie van zijn vader met stadhouder Willem IV bestrijdt hij diens benoeming tot directeur-generaal van de VOC. Maar dezelfde De Pinto financiert ook ruimhartig de tekorten van de staatskas, wat ontvanger-generaal Van Hogendorp doet verzuchten dat De Pinto "de staat had gered."
Zijn bemoeiingen met Brazilië leiden er toe dat hij het arme deel van de Portugees-joodse gemeenschap enthousiast maakt voor emigratie naar dat land waar al zoveel van hun lotgenoten wonen. Tegelijk riep hij Asjkenazische Joden op om naar Suriname te verhuizen. Zijn stellingname tégen de Amerikaanse Revolutie komt hem in de Republiek op veel kritiek te staan.

Meer nog dan zijn vader David verleent Isaäc grote sommen geld aan staatssteun. Alle oorlogsvoering tegen opdringerige Fransen waren niet mogelijk geweest zonder particuliere steun zoals De Pinto verschaft tegen uiterst lage rente. Isaäc verblijft rond 1762 langdurig in Parijs waar hij het aan de stok krijgt met de filisoof Voltaire. Die wil dat de Joden integreren en hun oude godsdienst vaarwel zeggen. De Pinto schrijft een lange verhandeling die over heel Europa weerklank vindt, niet dat Voltaire en de Fransen zich daar veel van aantrekken. In de Republiek krijgt hij steun van Betje Wolf en Aagje Deken die met de stellingen van Voltaire jegens de Joden de vloer aanvegen. Ook uit onverwachte hoek, namelijk van de Asjkenazim, krijgt De Pinto commentaar op zijn geschrift omdat hij belicht hoezeer de Sefardim van de Asjkenazim verschillen, niet onderling trouwen en geen baarden dragen. Het laatste bezwaar dat hij tegen Voltaires visie heeft, is diens propagande voor "luxe". Daar vallen velen hem af, niet alleen De Pinto. Ook Rousseau wijst elke luxe af. We zijn in de 'Verlichting' belandt en op weg naar de Franse Revolutie.

Ets Romeyn de Hooghe -1690: Rijksmuseum

Terug naar het huis in de St. Antoniesbreestraat. Het blijft tot 1756 in de familie. Aäron de Pinto verkoopt het dan aan een apotheker; de stal, koetshuis en een pakhuis worden apart verkocht. Het gaat bergaf met het pand en eind 19de eeuw is het een verzameling werkplaatsen en confectie-ateliers. Onderhoud wordt er niet meer gepleegd. De zandstenen attiek is verdwenen. In de Tweede Wereldoorlog volgt de genadeklap; het pand staat leeg en wordt ontdaan van alles dat brandbaar is. In 1950 laat Bureau Monumentenzorg het door restauratiearchitect Yme Kok onderzoeken. De plafondschilderingen zijn verdwenen of overgekalkt. Het huis is in- en uitwendig afgetakeld; de Gemeente wil slopen.

In 1971 wordt de Stichting De Pinto opgericht, die begint te lobbyen voor behoud en restauratie. Ze laten de bewaking van het leegstande pand over aan een krakersploeg en krijgen intussen voor elkaar dat de sloop van de agenda verdwijnt en de nieuwbouw aan de St. Antoniesbreestraat volgens de oude rooilijnen zal plaatsvinden. In 1975 wordt het pand aangekocht door het Amsterdams Monumenten Fonds en in 1976 komt het op de Rijksmonumentenlijst. Tijdens de aanleg van de metrolijn stond het gebouw er tamelijk alleen en verlaten bij. Het diende in die periode als Openbare Bibliotheek. In 1998 is het pand in eigendom gekomen van Stadsherstel dat het nu exploiteert.

Interieurfoto's: Offroute

Alle foto's bij dit artikel komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven.

Oosterparkbuurt -3 - Kweekschool voor Vroedvrouwen

Sinds de 17de eeuw bestonden er al opleidingen voor vroedvrouwen, o.a. in Groningen, maar in de tweede helft van de 19de eeuw professionaliseerde de opleiding. In 1861 gaat de Rijkskweekschool voor Vroedvrouwen op de Oudezijds Achterburgwal in Amsterdam van start. Directeur is dan Leopold Lehman, verbonden aan het Binnengasthuis. De kwekelingen zijn nog intern, wat in het De opleiding gaat twee jaar duren, moet de kwaliteit van het beroep verhogen en het tekort aan verloskundige hulp oplossen. Kraamvrouwenkoorts is een groot probleem bij ziekenhuisbevallingen die men pas in de laatste decennia van de 19de eeuw onder de knie krijgt. Lang hebben artsen zich nog verzet tegen uitbreiding van de bevoegdheden van vroedvrouwen maar in het begin van de 20ste eeuw lukt dat stap voor stap. In 1880 verhuist de opleiding naar een gebouw op de Prinsengracht bij de Leidsestraat. Daar krijgt de school voor 't eerst een eigen modelkraamkamer ter beschikking. Op 2 oktober 1900 wordt een nieuw gebouw in de Camperstraat in gebruik genomen. Eindelijk de ruimte. Er zijn nog steeds interne leerlingen maar daar is nu de ruimte voor. Er bevallen ook nog steeds vrouwen in de school, waar aparte zalen voor zijn.

Foto: Binnenplaats van de school in de Camperstraat; alle foto's Stadsarchief A'dam

Op de parterre waren leslokalen, op de eerste verdieping kamers voor in totaal 26 kraamvrouwen en zwangeren. Daarvan waren sommigen eveneens intern met als tegenprestatie enig huishoudelijk werk. Op de bovenste verdieping waren ruim dertig kamertjes voor inwonende leerlingen.
In 1921 werd de duur van de opleiding verlengd tot drie jaar. In dat jaar werd ook een kleine uitbreiding van de school opgeleverd.

Bij de opening werden de genodigden toegesproken door prof. J.W.R. Tilanus, oud-hoogleraar heelkunde aan de GUA en zoon van de man naar wie de straat om de hoek vernoemd is: Professor C.B. Tilanus, medeoprichter van de kweekschool.

De namen van de straten in dit deel van de Oosterparkbuurt zijn die van medici die op een of andere manier verbonden waren aan het Atheneum Illustre of Gemeentelijke Universiteit en dat zou wel eens te maken kunnen hebben met het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in de buurt. Er bestond ook een hechte band tussen ziekenhuis en kweekschool. Toen de opleiding in 1975 verhuisde naar het Slotervaartziekenhuis, bleek het pand aan de Camperstraat eigendom van het OLVG te zijn. Zodra de outillage in de kweekschool onvoldoende was of klinische verloskunde gevraagd werd, week men uit naar het OLVG.

 

Door de uitbreiding van de opleiding van twee naar drie jaar werd die aanzienlijk verbeterd. De eerste kwart eeuw op de nieuwe locatie volgt onder de bezielende leiding van directeur Dr.R.Th.J.Meurer die in 1923 zijn 25-jarig jubileum viert maar dan nog lang niet uitgediend is. Hij publiceerde veel over de verloskunde en was landelijk een autoriteit op dat gebied. In 1932 ontstaat beroering rond de school; de Raad van Toezicht oppert het idee de school te sluiten. Tot in de Tweede Kamer wordt gepleit om de oplsiding in Amsterdam te behouden wat op 24 december bevestigd wordt. Bij Koninklijk Besluit wordten de leden van de Raad van Toezicht eervol ontslagen. De Gemeenteraad van Amsterdam zegt de kweekschool een subsidie van ƒ30.000 toe.
Op donderdag 5 oktober 1961 viert de kweekschool het eeuwfeest. Er worden dan cijfers bekend gemaakt: er werden tot dan meer dan 1200 vroedvrouwen opgeleid en er zijn ruim 24.000 bevallingen begeleid.
Niet lang hierna wordt de opleiding opengesteld voor mannen, die met enige reserve verwelkomd worden.

Samen met de patiënten van het Weesperplein-ziekenhuis, de Pieter van Foreestkliniek en het noodziekenhuis Zeeburg verhuist de opleiding voor vroedvrouwen in 1975 naar het nieuwe Slotervaart-ziekenhuis. De kweekschool komt als Verloskunde Academie Amsterdam (VAA) in een apart gebouw aan de Louwesweg. In 2004 start de VAA en de inmiddels weer opgestane afdeling in Groningen (VAG) met een nieuw competentiegericht lesplan. Zo viert de opleiding zijn 150-jarig bestaan in 2011. Na het faillisement van het Slotervaart-ziekenhuis verhuist de afdeling Amsterdam naar het pand Vlaardingenlaan 1.
Vandaag de dag zijn de bevoegdheden van verloskundigen bij wet vastgelegd. Verloskunde is zelfs een mogelijkheid tot specialisatie voor medici en er lopen in elk ziekenhuis verloskundigen in de medische teams mee.

In Ons Amsterdam van juni 2016 staat een artikel van Emma Los over bevallingen door de eeuwen heen met de titel: Thuis of in het ziekenhuis?

"Bevallen in Amsterdam, lang was het een vrouwenzaak, tot in de 17de eeuw mannen zich er steeds meer mee gingen bemoeien. De wetenschap bloeide op en de kennis over verloskunde nam toe. Maar de traditionele vroedvrouwen behielden hun positie en ontwikkelden zich tot een professionele beroepsgroep met een gedegen opleiding. Thuis bevallen was en bleef de norm in Amsterdam."

Het is ook online in te zien op hun site. Klik de afbeelding links om te lezen.

Schilderij: De kraamkamer door Cornelis Troost -1748 Rijksmuseum

Alle foto's bij dit artikel komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven.

Gratis af te halen...

Leo van Geuns heeft geen plaats meer voor elf jaargangen Ons Amsterdam (niet ingebonden) en stelt ze gratis ter beschikking van wie maar interesse heeft. Wel zelf afhalen. Als u geïnteresseerd bent klikt u hier. U krijgt per omgaande het emailadres van Leo om een afspraak te maken.

Het gaat om de complete jaargangen 1971-1978 en 1991-1993 + enkele losse nummers 1994.

Wij nemen dit soort berichten alleen op wanneer de boeken/tijdschriften gratis aangeboden worden.

Sloter tol


Hoe is 't mogelijk?! Van 1861 tot 1923 moesten voetgangers, fietsers, auto's en bussen twee keer tol betalen als ze via de Sloterweg van Amsterdam naar Schiphol wilden. De aanwonenden hadden op eigen initiatief de weg verhard en beplant en kregen bij Koninklijk Besluit het recht om tol te heffen van gebruikers van die weg. Kinderen tot zes jaar waren vrijgesteld maar voetgangers betaalden twee duiten. Na de annexatie duurde het nog twee jaar eer het tol opgeheven werd. Foto en tekening (Gerrit Lamberts) laten de tollen zien.

Afbeeldingen en info: Stadsarchief Amsterdam

Column: Tarara Boemdijee

traatliedjes zijn van alle tijden maar deze is van bijzondere komaf. Het lied is er in tig varianten maar deze is van de slagersjongen op zijn spreekwoordelijke transportfiets:

Tarara Boemdijee
De blikken dominee
Die had z'n gat verbrand
Al aan de kachelrand.

Ook voetbalstadions kennen hun versies, die we u besparen. Er zijn ook heel brave versies zoals deze over een heilsoldaat:

Tarara Boemdijee
'k Ga met geen diender mee
Wel met een heilsoldaat,
Die naar de hemel gaat
.

Die blikken dominee heeft een Amsterdams tintje. De eigenlijke versie is ietwat luguber:

Tarara Boemdijee
De blikken dominee
Die schoot met kruit en lood
Zijn arme naaister dood.

Nu zit hij in de kast
Al aan een ketting vast.
De mensen roepen luid:
"Die komt er nooit meer uit!"

Een beetje stad in Nederland had wel zijn blikken dominee, want een zonderlinge straatfiguur met een brave uitstraling was al gauw een blikken dominee.
Die van ons heette eigenlijk Pieter Vierbergen en was van huis uit metselaar tot hij de kolder in de kop kreeg. Hij was broodmager en sprak met een 'Willemsstraats' accent. Hij liep meestal op klompen, soms op schoenen en heel soms op één klomp en één schoen. Je zag hem soms maanden niet op straat maar tegen kermistijd was hij altijd present. Hij verkocht oublie-wafels die met een ceremonie aan de man gebracht werden. Dan kwam een zakbijbeltje tevoorschijn en ging hij voor in gebed en hield een donderpreek die de verzamelde zielen rein moest wassen van alle zonden. Dan kwamen de wafels aan bod: "Lekker varse, zelvers gebakken obliën!" Lukte de handel dan zegende hij zijn kopers met "Dankie-wel hoor! Dat 's Heren zegen óp u daal." Lukte het niet om een paar centen te verdienen dan werd hij chagrijnig en als hij in de maling werd genomen begon hij te vloeken als een ketter. Tot hij zich vermande met een "O, Here, Here, wees mij arme zondaar genadig..., obliën, lekkere varse obliën!" en zocht nieuwe gegadigden.

Maar het rijmpje van zoeven sloeg helemaal niet op deze blikken dominee. Die kwam uit Harlingen en heette Johan Barger en had echt zijn studie theologie in Amsterdam met succes afgerond. Hij werd beroepen in Goudswaard en in 1888 in Harlingen en trouwde daar. In 1894 ging hij in de fout door zich iets te intensief met de 17-jarige catechisant Cato Mirande te bemoeien. In zijn - later in beslag genomen - dagboek schilderde hij het verloop van pupil tot geliefde. Cato werd gevraagd verstelwerk voor mevrouw Barger te doen. In 1891 ging hij tot de daad over, welke uitleg u aan dat woord ook maar wilt geven. Cato verzet zich eerst maar geeft zich gewonnen. Drie jaar lang hield hij Cato in zijn greep; als zij op catechesatie was ging de grendel op de deur. Maar dan heeft Cato er genoeg van en haar familie ruikt ook onraad en verbiedt Cato verdere 'lessen' bij dominee. Die reist naar Amsterdam en koopt twee revolvers en een dolk. Dan laat hij zijn vrouw Catootje ontbieden voor een gesprek en zodra ze binnen is sluit hij zich met haar in de studeerkamer op. Hij dreigt zich van het leven te beroven als zij niet terugkeert naar hem en als zij niet de juiste reactie laat zien schiet hij niet zichzelf neer maar haar. Daarna geeft hij zichzelf aan bij de politie. Hij wordt op 2 juni 1894 tot levenslang veroordeeld wegens moord.

Nou denkt u het wel te weten met de blikken dominee maar nu het lied Tarara Boemdijee. Dat heeft namelijk niets met dominees te maken. Het is het succeslied van Lottie Collins uit een milieu van Engelse variété-artiesten. Het lied werd in de VS geschreven door Henry Sayers op een deuntje dat al langer bekend was en een refrein kende van maar één regel "Tarara boomderé" dat acht keer achter elkaar gezongen werd. Sayers maakte een versie met drie coupletten afgewisseld door steeds dat refrein. In de Verenigde Staten wist hij in 1891 de song niet te slijten maar in Engeland had Lottie Collins er onverwacht een enorm succes mee in een music hall. Zij danste erbij en bezigde een andere, iets ondeugender tekst voor de coupletten:

A smart and stylish girl you see
Belle of good society;
Not too strict, but rather free
Yet as right as right can be!
Never forward, never bold,
Not too hot, not too cold,
But the very thing, I'm told
That in your arms you'd like to hold!

Ta-ra-ra Boom-de-ay (x8)

Luister en kijk naar Lotties versie.

Bij de afbeeldingen: boven links de Blikken Dominee, rechts Lottie Collins in haar 19de-eeuwse outfit die 'iets' afwijkt van de 30-er jaren Cabaret-outfit op het YouTube-filmpje.
Onder van links naar rechts dominee Barger, de pastorie en Catherina Mirande.

Deze week honderd jaar geleden

Nauwelijks iets dat deze week het vermelden waard is, of het moet zijn dat het hoofdbestuur van de Liberale Unie een krans legt bij het monument van Thorbecke. De gelegenheid is er met de haren bijgesleept en het is ook niet duidelijk wat de Liberale Unie met Thorbecke heeft, hij was geen voorman van hen. De gelegenheid die gekozen wordt, is het feit dat Thorbecke in 1820 promoveert in de letteren en rechten, niet politicologie of staatshuishoudkunde voor de goede orde.

De foto hiernaast laat ook zo'n kranslegging zien, niet van 1920 maar van 1931 door de Drent mr. Harm Smeenge, jurist en lid van de Eerste Kamer en eveneens lid van de Liberale Unie. Deze gelegenheid was om te memoreren dat Thorbecke in 1831 benoemd was tot hoogleraar in Leiden. Niet dat Smeenge daar gestudeerd had..., hij studeerde in Groningen.

De Liberale Unie werd getalmatig in de marge gedrukt door het Algemeen Kiesrecht en het zou tot in de 21ste eeuw duren voor liberalen weer een meerderheid zouden vormen.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Oude afleveringen

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2020. De keuze 2014 t/m 2019 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

2014 2015 2016 2017 2018 2019 wk01 wk02 wk03 wk04 wk05 wk06
wk07 wk08 wk09 wk10 wk11 wk12 wk13 wk14 wk15 wk16 wk17 wk18
wk19 wk20 wk21 wk22 wk23 wk24 wk25 wk26 wk27 wk28 wk29 wk30
 

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave