weekblad-logo

week 23-2016

Fotoquiz snelste

De snelste met het goede antwoord op de opgave van vorige week was Kees Huyser. Van hem komt dan ook de opgave van deze week. U krijgt het niet helemaal cadeau, deze week. Kees bekende dat hij in Photoshop een toren heeft weggepoetst. Vergeet niet alle vragen te beantwoorden.

Waar is dit?
Wat is de naam van de brug?
Waar bevinden zich die houten dakjes op de voorgrond?
Welke toren heeft Kees weggepoetst?

Oplossingen via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam (SAA)

Oplossing vorige week

Kattenburgerkade 15-14-13-12 (v.r.n.l.)

Het straatnaambord rechts, met die halve roman er op, gaf een flinke hint in de goede richting. Daar staat op: Tweede Kattenburgerdwarsstraat.
Sommige deelnemers raakten in de war van alle niet meer bestaande straatnamen op Kattenburg. Waar was de Kattenburgerkade en de Ktb. Voorstraat? Hieronder een buurtkaartje (fragment van buurtkaart T; bron: SAA) met daarop met grote rode stip aangegeven de positie van de fotograaf. Achter het blok 12-15 is nog de Ktb. Tussenstraat en aan het einde van de Ktb. kade was de Ktb. Kruisstraat. De laatste naam bestaat nog maar is een heel eind verderop terecht gekomen.

Filmpje kijken?
Klik hier
voor een YouTube-film over oud-Kattenburg.
Klik hier voor een diareeks met foto's rond 1948 van een reeds ver onttakeld Kattenburg.
Klik hier voor een diareeks van het huidige Kattenburg, Wittenburg en Oostenburg.

Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Rein Aardema, Arjen Lobach, Ria Scharn en Anneke Huijser.

Fotoquiz: Arjan's keuze

Hier is nog een foto uit de collectie die Arjan instuurde van koninklijke bezoeken aan Amsterdam. Wij pikken er daar steeds een uit die in de achtergrond bebouwing laat zien die niet onmiddellijk thuis te brengen is. Het is 1929 en herdacht wordt dat koningin Emma 50 jaar in ons land verblijft en tevens dat zij 50 jaar geleden (1879) voor 't eerst Amsterdam bezocht. De koningin-moeder verblijft van 8 t/m 12 juni in de stad.

Waar rijdt de koets?

Uw oplossing via deze link.

Oplossing: Han's keuze

Het pandje met de bijzondere zijgevel is Elandsstraat 88, hoek Hazenstraat. De zuster hangt de was op achter Elandsstraat 90. Elandsstraat 90 was een heel diep pand (café, feestzaal) en het is niet onmogelijk dat het platje gewoon bij het perceel hoorde. Onderstaand een foto (bron: SAA) van het pand.

Han Mannaert's interesse ging natuurlijk uit naar het tegenover liggende hoekpand Elandsstraat 88, dat volgens de rijksmonumentenlijst in het 3de kwart van de 18e eeuw is gebouwd (monument nr.1036). Naar aan te nemen is zal de kern van het huis veel ouder zijn. Wat in het oog springt is het "leugenaartje" dat op het pand is gebouwd om een volwassener hoogte te suggereren. De breedte is dan wel over het hele pand maar de diepte houdt na 1½ meter op en gaat over in de zolder. De beschrijving heeft 't formeel over een "gevel onder gesneden, verhoogde lijst".

Diverse deelnemers wisten te vertellen dat het pand decennialang de aardappelenhandel van P. Blom is geweest.

Het pand werd in 1959-1961 al een keer gerestaureerd maar in 2015 werd ook nog de verrotte kuif vervangen. Lees de achtergronden daarvan in een artikel van de VVAB. Klik hier om te lezen.

Op de foto hieronder Kees van Mierlo bij de geveltop in zijn atelier in de Barndesteeg (foto Wim Ruigrok)

Als u het adres in Street View opzoekt krijgt u nog een foto met de verwijderde kuif in afwachting van de plaatsing van de nieuwe.
Bij het artikel in het twee-maandelijkse blad van de VVAB staat wèl een foto van het eindresultaat. Ook de foto links werd gemaakt door Wim Ruigrok.

Deze kolom laat ons nog ruimte om even de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) onder de aandacht te brengen. De vereniging onderhoud contact met de Amsterdamse overheid betreffende het gebruik en uiterlijk van de openbare ruimte in de binnenstad. Ze maakt zich druk over het door de toeristenstroom ondergesneeuwd raken van de belangen van de bewoners van de binnenstad. Zij voeren oorlog tegen illegaal uitbouwen van horecagelegenheden en maken bezwaar tegen fenomenen als bierfietsen en hottubs. Als u dat "te zuur" is, blijven er altijd nog de diepgravende artikelen over materiaal- en kleurgebruik bij monumenten, bijzondere interieurs die u zelden of nooit te zien zult krijgen en de vaste rubriek van Onno Boers over Amsterdamse gevelstenen.
Kijk eens op hun site.

Goede oplossingen kwamen van Minne Dijkstra, Anna Denekamp en Ria Scharn.

Heeft u ook een opvallende foto gevonden?

Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Graag via deze link.

Fotoquiz Wat? Waar?

En nog een brug. Er zijn er per slot van rekening genoeg in Amsterdam. Over welk water ligt de brug en hoe heet de dwarsstraat die precies voor de brug uitkomt?

Wat? Waar?
Welke zijstraat?

Oplossingen graag via deze link.

Oplossing vorige week

Prinsengracht 30-40 (v.r.n.l.). Het hoge pand is nummer 36. Links van het gele huisje begint de Anjeliersstraat, rechts gaat het op de Westerstraat aan.
De brug in de voorgrond is de Prinsensluis (#60) voor de Prinsenstraat.

Dezelfde panden in 1961 gefotografeerd door J.M. Arsath Ro'is.
Bron: Stadsarchief Amsterdam

En zo zag het rijksmonument 4503 op de Prinsengracht 36 er iets later uit. Nrs.38-40 zijn grotendeels gesloopt.

Deze foto maakte Annemieke van Oord-de Pee in 1990 voor het Grachtenboek. Kijk, zo kan je ook nieuwbouw plegen in werelderfgoed grachtengordel Amsterdam.

In de rijksmonumentenlijst wordt van nummer 36 vooral de onbedorven onderpui geroemd.
Zoals u kunt zien is nummer 34 intussen met een verdieping verhoogd. Al met al is het een evenwichtig rijtje geworden!

De enige goede oplossingen kwam van Ria Scharn.

Met de camera op pad...

De laatste uurtjes van deze brug zijn geteld. Op de voorgrond wordt gewerkt aan een noodbrug voor de voetgangers. Ook al kunt u deze brug niet meer vinden in Amsterdam, er ligt een nieuwe. Weet u voor welke zijstraat(en) die ligt en over welke gracht?

Uw oplossing graag via deze link.

Foto van vorige week

Krom Boomssloot, hoek Korte Dijkstraat. Op de achtergrond is de Krom Boomssloot overgegaan in de Snoekjesgracht. De dwarse huizen staan aan die gracht. Op de pui van het hoekhuis helemaal links staat het huisnummer 69. Op de foto hiernaast staat het hele hoekhuis afgebeeld en dat blijkt nog volledig bewaard te zijn. Het pand Korte Dijkstraat 2 op de andere hoek (met de pothuisjes) is verdwenen. De huisjes aan de Snoekjesgracht eveneens; die zijn opgegaan in een groot (rood) appartementencomplex aan de Sint Antoniesbreestraat, waarvan de achterkant uitziet op de Snoekjesgracht. Foto links: SAA

Paul te Bokkel maakte nog een Street View van hetzelfde hoekje dat Bernard Eilers ±1912 fotografeerde met het hoekje op de quizfoto als onderwerp.

Goede oplossingen kwamen van Paul te Bokkel, Kees Huyser, Ria Scharn en Harry Snijder.

Hulp gevraagd

Het team van Vele Handen wist tot nu toe deze foto niet te plaatsen. Het Bureau Monumentenzorg had destijds belangstelling voor het omkaderde pand, maar o.i. zijn de twee panden rechts daarvan veel specifieker. Weet u waar dit is? Uw antwoord graag via deze link.

Hulp gevraagd: oplossing vorige week

Rob Mieremet maakte zijn foto op de Keizersgracht ter hoogte van nummer 806. Dat is tussen de Utrechtsestraat en de Amstel. Dat dokterde o.a. Arjen Lobach uit en baseerde zich daarbij op het transformatorhuisje aan de wallekant. Een Street View vond Dolf van Wijngaarden niet nodig; er was in de Beeldbank een prima foto van de overkant te vinden (links; bron: SAA). Dat zijn de huizen Keizersgracht 721-735 (v.l.n.r.). De drie lijstgevels, op beide foto's rechts, zijn dezelfde.

Goede oplossingen kwamen van Dolf van Wijngaarden, Roeland Koning en Arjen Lobach.

Genomineerd voor de sloop

 

Aschwin Merks vindt de nieuwbouw op de hoek Rembrandtplein-Amstelstraat maar niks. Hij vertelt: "Vroeger zag het er toch wat beter uit. Het deed wat Duits aan, maar dat past wel bij het eclectische van het Rembrandtplein. Het huidige pand is echt verschikkellijk. De hele Amstelstraat bevat veel nieuwbouw, en het geeft de straat een wat kille indruk. Het bankgebouw op de andere hoek vind ik nog wel wat hebben".

Met "Duits" doelt Aschwin natuurlijk op het Brouwerswapen in chalet-stijl. Dit zo on-Nederlandse gebouw wekte destijds grote beroering, maar werd toch redelijk snel geaccepteerd door het publiek.

Het uiterlijk van deze hoek van het plein veranderde eind 19de eeuw ingrijpend door het wijzigen van de contouren. In 1883 startte de rechttrekking van de noordwand van het plein. Begonnen werd met de hoeken van de Bakkerstraat. Op de rechterhoek kwam rond 1890 het Gouden Hoofd gereed. Op de hoek van de Amstelstraat opende in 1909 De Nieuwe Karseboom de deuren. In 1978 werd het gebouw weer gesloopt. Het had toen zijn horecafunctie al een tijdje verloren. Tussen deze twee grote horecagelegenheden hield het café Zur Guten Quelle nog lang stand. Met het ernaast staande pand representeerde dit de oude rooilijn van het plein. Ook dit werd gecorrigeerd door de bouw van het Brouwerswapen van architect F.A.Warners, dat de tongen losmaakte toen dat in 1938 geopend werd. Het Brouwerswapen werd in 1976 weer gesloopt, nadat het in 1972 volledig uitgebrand was.

De vele gedaantewisselingen van Reguliersplein-Botermarkt-Rembrandtplein zijn vaak ter sparke gekomen op deze site. De wijzigingen aan de noordelijke gevelrij bijvoorbeeld in aflevering 2 van het Jaarboek 2015. Over het ontstaan en de geschiedenis van het plein is er de PDF Reguliersplein met een animatie van de gedaantewisselingen.

Sloopt u ook mee?

Wat steekt u de ogen uit als u door de binnenstad loopt/fiets/rijdt? Wij nodigen u uit ons mee te laten gruwen van wat u een doorn in 't oog is. Alles is goed; laat ons weten waarom u het object zo verschrikkelijk vindt of u schrijft er verder niets bij en wij bedenken zelf wat tekst erbij. Uw reactie a.u.b. via deze link.

en nog eens de toeslede

Naar aanleiding van het item over het Thorbeckeplein en de foto met de toeslede vond Maaike de Graaf in een Algemeen Handelsblad van 1926 een artikel over de geschiedenis van het Amsterdamse verkeerswezen, over de keuren, boetebepalingen, belastingen en bijvoorbeeld over eenrichtingverkeer. Klik hier om te lezen.

Deze week honderd jaar geleden

Zaterdag 10 juni 1916 - Opening in het Stedelijk Museum van een tentoonstelling met grafiek door Käthe Kollwitz. Kollwitz is een sociaal bewogen kunstenares en zeer strijdvaardig. Behalve tegen sociaal onrecht keert zij zich ook tegen de waanzin van de oorlog. Dagblad Het Volk annonceert de tentoonstelling als verplichte kost voor zijn lezers.

 

De aardappelschaarste blijft de gemoederen bezighouden. De SDAP stuurt op 8 juni 1916 de minister van Binnenlandse Zaken (Cort v.d.Linde) een telegram om hem te bewegen maatregelen te nemen tegen het tekort aan aardappelen in de grote steden. Of het er iets mee te maken heeft, zullen we nooit weten maar de minister van Landbouw (Posthuma) verzoekt op 10 juni tien Friese gemeenten over te gaan tot inbeslagname van aardappelvoorraden en die voor de inwoners van Amsterdam beschikbaar te maken. Dat gebeurt nota bene ook nog! Deze regeringsaardappelen komen tegen een vastgestelde prijs van 24 cent per 4 kilo op de markt (zie foto; bron: wereldoorlog1418.nl). Deze omschrijving duidt op rantsoenering. Gelijktijdig worden maatregelen aangekondigd dat het uitvoerverbod voor de gehele nieuwe aardappeloogst zal gelden. Niemand durft te zeggen dat hierop nu eens géén uitzonderingen mogelijk zijn.
Los daarvan demonstreren honderden vrouwen op zaterdag 10 juni tegen de voedselschaarste en prijswoeker. Een delegatie wordt door burgemeester Tellegen en wethouder Wibaut in de raadszaal ontvangen om een gesprek te hebben.
Als we niet wisten dat het in 1917 pas serieus uit de hand zou lopen, zou je kunnen denken dat er toch iets aan het gebeuren was rond de voedselschaarste. Niet dus!

Oude afleveringen

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2016. De keuze '2015' leidt naar de laatste aflevering van 2015, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

2015 wk01 wk02 wk03 wk04 wk05 wk06 wk07 wk08 wk09 wk10 wk11
wk12 wk13 wk14 wk15 wk16 wk17 wk18 wk19 wk20 wk21 wk22 wk23

Wilt u zelf ook eens grasduinen in een kwart miljoen afbeeldingen van Amsterdam? Bezoek het Stadsarchief Amsterdam online.

 
Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave