week 09-2022 |
||||||||||||
Fotoquiz eerste |
||||||||||||
We hebben de naam van de onderneming moeten verdoezelen en met wat er is blijven staan moet u het zien te klaren. De vragen zijn: Welke fabriek was dit?Waar stond die fabriek?Oplossingen via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Oplossing vorige week |
||||||||||||
Het markante gebouw van de Maatschappij voor den Werkenden Stand op Kloveniersburgwal 87 had u snel op het goede spoor moeten leiden. Dit is brug #223 over die burgwal voor Rusland. De brug heeft een naam: Foto boven: bruggenvanamsterdam.nl Foto links: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Anneke Huijser, Mike Man, Frank Mulkens, Kees Dalmeijer, Harald Advokaat, Bert Brouwenstijn, Ria Scharn, Jos Mol, Karel Meijers, Katja Kronenberg, Adrie de Koning, Herman Schim van der Loeff, Aschwin Merks, Kees Valentijn, Marike Muller, Otto Meyer, Dirk Fuite, Harry Snijder, Wim Huissen, Hans van Efferen, Han Mannaert, |
||||||||||||
Fotoquiz: webmaster's keuze |
||||||||||||
De keuzefoto betreft deze week een locatie buiten de Singelgracht. Krijgt u weer eens een molen voor uw kiezen. Eén keer per jaar moet dat kunnen. Ooit wordt u misschien bedreven in het herkennen van de molens van Amsterdam. Op deze foto staan twee molens, waarvan er eentje omgebouwd is op stoom. Tot zover de hints. De vragen zijn: Welke omgebouwde molen rechts met schoorsteen?Welke molen staat dan links?Laat het ons weten via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Oplossing: webmaster's keuze |
||||||||||||
Hier komt de Passeerdersgracht uit op de Prinsengracht. Aan de overkant zien we tussen de nummers 615 en 625 de inpandige huisjes 615A-623 in de Klaverbladsgang.
Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Otto Meyer, Anneke Huijser, Jos Mol, Harald Advokaat, Kees Dalmeijer, Katje Kronenberg, Anthony Kolder, Ria Scharn, Han Mannaert, Adrie de Koning, Herman Schim van der Loeff, Maaike de Graaf, Aschwin Merks, Kees Valentijn, Hans Olthof, Marike Muller, Mike Man, Harry Snijder, Arjen Lobach, Gerard Beerman, Dirk Fuite, Hans van Efferen, |
||||||||||||
Heeft u ook een opvallende foto gevonden? |
||||||||||||
Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Het onderwerp kan zich zowel binnen als buiten de Singelgracht bevinden. Wij verwachten wel een niet alledaags beeld dat ook niet-buurtbewoners toch wel eens op het netvlies kregen. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b. Blijf sturen! |
||||||||||||
Fotoquiz Wat? Waar? |
||||||||||||
Dit is overduidelijk een bezoek van koningin Wilhelmina met prins Hendrik aan een instantie in Amsterdam. Aan u te raden welke. De hints bevinden zich op de foto aan de zijkanten ervan. De vragen zijn: Welk gebouw bezocht het koninklijk paar?Waar bevond zich dat?Laat het ons weten via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Oplossing vorige week |
||||||||||||
. Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Hier nog een foto van vlak voor de afbraak, waarop rechts naast nr.189-190 die Fontijnengang te zien is, zij het dat ze toen al afgesloten was. De bredere gang helemaal rechts was naamloos en gaf geen toegang tot een achterterrein. Foto boven: VVAG Bekijk ook nog even de buurtkaart van de buurt GG om de situatie beter te doorgronden. |
||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Harald Advokaat, Ria Scharn, Herman Schim van der Loeff, Jos Mol, Kees Valentijn, Hans Olthof, Marike Muller, Harry Snijder, Mike Man, Aschwin Merks, Adrie de Koning, Hans van Efferen, |
||||||||||||
Met de camera op pad... |
||||||||||||
Dat rode vraagteken hebben wij in de foto gekopieerd. Daar stond een deel van het antwoord op onze vraag van deze week: Welke huisnummers stonden op het nummerbordje?U maakt ons gelukkig wanneer u ook weet wat er in het gangetje verborgen was. Wat was er in de gang te vinden? naamLaat het ons weten via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Foto van vorige week |
||||||||||||
Door de sterk overbelichte rechterhelft kon u net niet zien dat we vlak bij de Leliegracht zijn. De knik is die in de Herengracht ter hoogte van het nummer 172, het Huis Bartolotti. Het werd ontworpen door Hendrick de Keyser maar door diens voortijdig overlijden door zijn zoon Willem afgebouwd van 1620 tot 1622. De Italiaans aandoende naam was opschepperij van Willem van den Heuvel tot Beichlingen over zijn connecties in de handel met Italië. Hij noemde zich voortaan Guillelmo Bartolotti. Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Harald Advokaat, Anneke Huijser, Otto Meyer, Marike Muller, Kees Valentijn, Ria Scharn, Anthony Kolder, Han Mannaert, Ron Poelgeest, Ed Schut, Hans van Maanen, Nils Wernars, Hans Olthof, Marike Muller, Harry Snijder, Adrie de Koning, Jos Mol, Mike Man, Gerard Beerman, Hans Goedhart, Aschwin Merks, Dirk Fuite, Hans van Efferen, Herman Schim van der Loeff, |
||||||||||||
Hulp gevraagd... |
||||||||||||
Ook deze week krijgt u weer een huis met firmaopschrift erbij cadeau. Misschien dat u met behulp van brandstoffenhandel A. Kreuzen Azn. verder komt. U kunt de foto weer klikken voor de maximale resolutie.
Laat het ons weten via deze link.
Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Hulp gevraagd... en gekregen |
||||||||||||
Sommigen verbaasden zich over de rust die deze foto uitstraalt. Geen auto te zien, zelfs geen mens. De adresboeken en krantenadvertenties hielpen vlot aan het adres Keizersgracht 616 maar dan nog sloeg de twijfel toe. De Keizersgracht en dan maar één stoep? Toch klopt het adres; het veilinglokaal moest uit de Vijzelstraat verdwijnen voor de verbreding vanaf 1917 en kon zich met de uitkoopsom dit riante onderkomen permitteren. Ze zijn er blijkens advertenties nog tot minstens 1953 gebleven. Het lokaal wordt in 1919 ook nog even in de Vijzelstraat 47-49 gesignaleerd, twee half gesloopt huizen die er uiteindelijk tot 2000 nog stonden. Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Nuttige inzendingen kwamen van Marike Muller, Eric-Jan Noomen, Paul Graalman, Anneke Huijser, Arjen Lobach, Katja Kronenberg, Fanta Voogd, Maaike de Graaf, Maarten Helle, Harald Advokaat, Harry Snijder, Adrie de Koning, Michael van der Valk, Dirk Fuite, Aschwin Merks, Hans van Efferen, Jos Mol, Mike Man, Han Mannaert, |
||||||||||||
redactioneel |
||||||||||||
Museum Vrolik |
||||||||||||
Volgens ons is het meest bizarre museum dat u in Amsterdam kunt bezoeken het Museum Vrolik op het complex van het Amsterdam UMC. Het is een fysiek museum, u hebt er een sterke maag voor nodig. De hoofdmoot is een verzameling preparaten 'op sterk water'. Misgeboorten, Siamese tweelingen, cyclopen, baby's met twee hoofden, drie benen of maar vier vingers. Foto: Hans van den Boogaard |
||||||||||||
Ruysch had een methode ontwikkeld door de preparaten met een bepaalde was in te spuiten en vervolgens op alcohol te bewaren. Bij het ontwikkelen van die methode wordt ook de naam van Swammerdam genoemd, maar welk aandeel hij had is onbekend. Wel dat Ruysch zijn werkwijze als een geheim koesterde. Foto: Hans van den Boogaard |
||||||||||||
De draad werd een halve eeuw later weer opgepakt door Gerardus Vrolik (1775-1859; portret) die in 1796 door het Athenaeum Illustre uitgenodigd werd om daar de leerstoel Plantkunde te bezetten. Vrolik is dan nog niet eens helemaal klaar met zijn studie in Leiden; hij moet nog promoveren en gaat daarvoor een jaar later nog even naar Leiden terug. Door deze aanstelling wordt Vrolik tevens directeur van de Hortus Botanicus. In 1798 worden hem ook nog de leerstoelen in de anatomie, fysiologie en verloskunde aangeboden. Zo wordt hij ook nog hoofd van de verloskundige kliniek en heeft daarmee toegang tot geboorteafwijkingen die in die kliniek terecht komen. |
||||||||||||
Op het moment dat de collectie zo'n 500 flessen omvatte konden die niet langer in zijn woonhuis opgeslagen worden. Hij ging op zoek naar een groter huis waarin beide functies verenigd konden worden en vond aan de Binnen-Amstel een groot herenhuis met vier woonlagen. Het was op dat moment - 1817 - eigendom van een mevrouw Lucia van Lilaar die zelf in Amersfoort woonde en het huis verhuurde. Ze had net het contract verlengd en dus zat Vrolik daar tot 1 mei 1819 mee opgescheept. Waarom Van Lilaar opeens van het huis af wilde, vertelt de geschiedenis niet maar voor het geld hoefde zij het zeker niet te doen, getrouwd als zij was met baron Van Heilman. Foto: G.L.W. Oppenheim |
||||||||||||
Foto onder: college anatomie aan de Gemeentelijke Universiteit Amsterdam - bron: Museum Vrolik Bekijk de personen die een rol speelden in het medische onderwijs aan atheneum en universiteit. |
||||||||||||
Na de dood van zijn vader (1859) liet Willem Vrolik nog enkele grote verbouwingen aan het pand verrichten tot hij plotseling en veel te jong in 1863 overleed. Daar zat zijn weduwe Theodora Cornelia van Doorn met zeven kinderen en een kast van een huis, volgestouwd met 5000 preparaten, die het grootste deel van het huis onbewoonbaar maakten. In 1864 al verkocht zij het pand en liet de collectie opslaan. Zij bood deze aan het Athenaeum Illustre aan, maar het duurde nog tot 1869 voordat die eindelijk tot aanschaf overging en ergens in het atheneum onderbracht. Die collectie werd later nog aangevuld met de skeletten-collectie Hovius en de tandheelkundige collectie Grevers, waardoor het totaal stuks uitbreidde tot 10.000 preparaten. Dit totaal begon een zwerftocht door alle volgende behuizingen van achtereenvolgens de Gemeentelijke Universiteit Amsterdam en de UvA. De sinistere collectie stond in donkere lokalen aan de Roetersstraat en Plantage Muidergracht tot ze eindelijk een plek kreeg op het complex van het AMC, nu Amsterdam UMC. |
||||||||||||
De Amsterdamse geneesheer Jacob Hovius verzamelde beenderen met allerlei afwijkingen. In 1772 schonk hij zijn verzameling aan het chirurgijnsgilde, voor het onderwijs. Zijn enige voorwaarde was dat er een kast voor werd gemaakt. Deze ‘Hoviuskast’ kreeg een plaats in de Waag op de Nieuwmarkt, waar het gilde was gevestigd. Sinds 1868 is de kast met inhoud onderdeel van Museum Vrolik. Foto onder: Hovius-kast in het Museum Vrolik - foto door Hans van den Bogaard. |
||||||||||||
De afbeeldingen komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven. |
||||||||||||
Column: Zing maar Mokum…, zing! |
||||||||||||
De mooie Wester. Ja. Het maakt muziek in me wakker. Amsterdam ís muziek. De mooie Wester is muziek. Luister maar naar Careltje Verbrugge uit de Konijnenstraat (Willy Alberti); zie en luister hier.
|
Een marionettenspeler laat een popje mee vioolspelen op de maat van de muziek en bij de Nieuwe Kerk staat als vanouds (bij weer en wind) blinde Bennie mee te fiedelen. Ik ken hem wel en gaf zijn ook blinde vader vaak een muntje op diens vaste plekje bij banketbakkerij van der Linde op de Nieuwendijk.
|
|||||||||||
Amsterdam is muziek - door Gijsbreght |
||||||||||||
Blinde Bennie met buikorgel Blinde Bennie is uitbehandeld. Ze geven hem nog maar een paar maanden te leven. Blinde Bennie, de man met de buikorgel op de Dam, mag niet vergeten worden! Hij is een icoon van Amsterdam. Daarom verdient hij een standbeeld op de plek waar hij altijd stond. Hij verdient een standbeeld op de Dam. Teken de petitie hier. Lees Het Parool over Bennie |
||||||||||||
Links: Poppenspeler op de Dam Foto: Jodocus van Soest Linksonder: Mokkie uit de Duvelshoek Rechtsonder: De Volendammers Beide foto's: Stadsarchief Amsterdam (zie ook deze foto) |
||||||||||||
Wijnand en Boef op de Sint Nicolaasbrug. |
||||||||||||
Zing maar Mokum…, zing! |
||||||||||||
Hendrika Elisabeth Jansen (Amsterdam, 8 oktober 1924 – Zandvoort, 21 januari 2016) was een Nederlands zangeres. Ze was bekend onder de artiestennaam Zwarte Riek en had als bijnaam de Jordaanprinses. Rika (haar roepnaam) Jansen werd in de buurt van de Jordaan geboren als dochter van een vishandelaar. Hoewel een van haar hits M'n wieggie was een stijfselkissie was, was haar wieg een viskratje; een wieg kon het gezin niet bekostigen. Ze was de jongere zus van Maria Jansen, die als Maria Zamora grote hits had met Mama el baión en Sucu sucu. Als jong meisje viel Rika in de Geldersekade en hield daar tyfus en de ziekte van Weil aan over. In het ziekenhuis verloor ze haar haren, maar later groeiden die weer aan. Vanwege de kleur ervan kreeg ze de bijnaam Zwarte Riek. In de oorlog is Rika zwanger geworden van een verzetsman, in 1944 trouwde ze met een jeugdvriend. Na de oorlog zong ze in cafés. Later woonde ze samen met zanger en tekstdichter Kees Manders, de oudere broer van Tom Manders. Kees had een eigen revue, waar Rika vanaf 1952 met Greetje Boltini als acrobate optrad. Daar hebben Rika en Kees elkaar ontmoet. Later ging Rika ook zingen in de revues van haar broer. Dat deed ze onder meer onder de artiestennaam Fanny Black. Toen in 1955 dankzij onder anderen Johnny Jordaan en Tante Leen het Jordaanlied in heel Nederland en zelfs in Vlaanderen populair werd, schakelde Rika ook over op dit repertoire. Bron:Wikipedia |
||||||||||||
Ze nam haar oude bijnaam Zwarte Riek aan als artiestennaam en in 1956 brak ze door met haar hit M'n wieggie was een stijfselkissie, dat in Nederland de tweede plaats van de hitparade haalde. In Vlaanderen had ze een klein hitje met de B-kant: Sansee de platte boender. Daar is dat haar enige hit, maar in Nederland wist ze nog de hitlijst te halen met Kersepit en Alle apies (in de Artis lijken op me Ome Hein). Daarmee sloot ze ook in Nederland haar hitparadesucces af. Vanaf 1959 ging Rika Jansen door onder haar eigen naam. Ze trad op met onewomanshows in binnen- en buitenland. In 1964 zong ze de klassieker Amsterdam huilt (waar het eens heeft gelachen), geschreven door haar partner Kees Manders, de broer van Tom Manders die bekend werd als Dorus. In tegenstelling tot haar vrolijkere 'Zwarte Riek'-repertoire is dit een melancholisch nummer over de Weesperstraat en de verdwenen Jodenhoek - klaaglijk langgerekt gezongen als een chazan (= een Joodse voorzanger), maar je hoort er ook Jiddische marktkooplieden in. Hoewel het nummer geen hitparadesucces kende, was het wellicht na M'n wieggie was een stijfselkissie haar bekendste lied. Later dat jaar reisde ze voor een optreden naar New York, en nog later naar Aruba en Curaçao. Eind van de zestiger jaren kreeg Manders een hartinfarct en moest het rustiger aan doen. Ze verhuisden naar Fuengirola. In 1974 gingen Kees en Rika uit elkaar; zij bleef in Spanje wonen. Na haar huwelijk met een Duitser, dat in 1981 uitliep op een scheiding, verhuisde ze van Spanje naar Zandvoort. In september 2014 verscheen de biografie Zwarte Riek - Het levensverhaal van Rika Jansen, opgetekend door Kees Rutgers. Op 21 januari 2016 stierf Zwarte Riek op 91-jarige leeftijd. Bron: Wikipedia; zie ook hier |
||||||||||||
Andreas Gerardus Hazes ziet op 30 juni 1951 het levenslicht in het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam. Zijn moeder houdt haar hart vast als het pasgeboren ventje - amper 5 pond en vel over been - jammerend op haar boezem wordt gelegd. 'Een kleine, kale schreeuwlelijk die kermde als een gevild konijn,' zou zijn moeder geringschattend hebben gezegd. Foto links: Willi Alberti en Andre Hazes Foto's onder: Spaarnestad / Hollandse Hoogte |
||||||||||||
Maria Zamora was de artiestennaam van de Nederlandse zangeres Marietje Jansen (Amsterdam, 8 mei 1923 – Purmerend, 9 november 1996) uit de Amsterdamse Jordaan. Ze was vooral in de jaren 50 erg succesvol met haar Zuid-Amerikaanse repertoire. Lees haar biografie op Wikipedia Luister naar een nummer van haar op YouTube Foto: Wikipedia |
||||||||||||
Toby Rix (pseudoniem van Tobias Lacunes) (Amsterdam, 28 februari 1920) is een Nederlands zanger, clown, entertainer en acteur. Lacunes vormde vlak voor de Tweede Wereldoorlog met zijn vriendin Marietje Jansen en Bob Geskus het trio The Young Rambling Cowboys. Beluister Toby Rix op YouTube en ook deze of anders deze Foto: Toby Rix (midden) ontvangt van IJf Blokker de Gouden Notekraker 17-01-1977 Bron: Anefo |
||||||||||||
. |
||||||||||||
De afbeeldingen komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven. |
||||||||||||
Nieuwe raadplaat voor week 09 De vragen zijn: In welke straat en op welk nummer hangt deze vrolijke vliegeraar?
En dan nog een antwoord gevraagd...
|
||||||||||||
Deze gevelsteen is vervaardigd door de dezelfde artiest en hangt in dezelfde straat. Op welk nummer hangt deze?Laat ons het antwoord op beide vragen weten via deze link |
||||||||||||
Oplossing raadplaat week 08 Voormalige uitspanning Schinkelhaven op de Amstelveenseweg 124 |
||||||||||||
Goede oplossingen ontving ik van Marike Muller, Anthony Kolder, Jos Mol, Harald Advokaat, Ed Schut, Fred van Kooij, Nils Wernars, Mike Man, Han Mannaert, Harry Snijder, Adrie de Koning, Kees Valentijn, Gerard Beerman, Ria Luijben en Hans van Efferen. |
||||||||||||
Foto boven: Een gevelsteen op het adres Sloterkade 61, met op de achtergrond een gezicht op de voormalige uitspanning Schinkelhaven aan de Overtoom. Nog wat leuke info... Deze uitspanning bevond zich ongeveer tegenover de uitgang van het Vondelpark. |
||||||||||||
De afbeeldingen bij deze column komen uit de eigen schoenendoos of de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven. |
||||||||||||
YouTube: De Blauwe Tram |
||||||||||||
Deze week honderd jaar geleden |
||||||||||||
Zaterdag 4 maart 1922 - Opening van een tijdelijk gebouw van de Amsterdamsche Maatschappij voor Jongemannen (AMVJ). De bouw van het grote onderkomen aan het Leidsebosje was al gestart, maar in de Wanningstraat 10-12 (Concertgebouwbuurt) nam de vereniging vast een groot huis in gebruik. Men wist bij voorbaat dat dit veel te klein zou zijn en het werd dus behelpen. Foto's: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Oude afleveringen |
||||||||||||
Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2022. De keuze 2014 t/m 2021 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar. |
||||||||||||
2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | wk01 | wk02 | wk03 | wk04 | |
wk05 | wk06 | wk07 | wk08 | wk09 | wk10 | wk11 | wk12 | wk13 | wk14 | wk15 | wk16 | |
Aanmelden voor deze digitale uitgave - Afmelden voor deze digitale uitgave |