Om iedereen de kans te geven punten te verzamelen zoekt de redactie tot 1 april alle foto's uit. Kunt u 's-zaterdags rustig uitslapen. Elke week vier foto's en voor elke goed geraden foto een punt. Dat houden wij drie maanden bij en van de scorelijst kan iedereen met een oneven plaats op die lijst meevaren met Carol. Alleen nummer één is dus zeker van een plek.
Om het manipuleren van de scorelijst tegen te gaan zullen we de laatste maand geen updates meer publiceren.

Plaza? Wij dachten dat dit de ... eh... Dat is aan u om te bepalen wat dit eigenlijk is.

De vraag is:

Welk gebouw is dit?

Oplossingen via deze link

Foto: Het Vrije Volk via Stadsarchief Amsterdam

U laat zich niet meer bedotten door dit soort scherpe hoeken. Dit is de Jordaan en wel de noordzijde van een straat die op de Lijnbaansgracht uitkomt. De Prinsengracht heeft namelijk een hogere wallenkant. U hoefde alleen te zoeken naar de straat en dat bleek de gedempte Lindengracht te zijn. Het hoekpandje is volgens Maaike de Graaf begin 30-er jaren afgebroken.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Anthony Kolder, Jos Mol, Arjen Lobach, Adrie de Koning, Ria Scharn, Han Mannaert, Martin Ex, Marike Muller, Otto Meyer, Mike Man, Kees Huyser, Maaike de Graaf, Hans van Efferen, Aschwin Merks, Kees Valentijn,

De keuzefoto betreft deze week een locatie binnen de Singelgracht.

De vraag is:

Welke gracht is dit?

Welk gebouw is dit?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Op deze luchtfoto komt links de Leidsegracht uit op de Herengracht. Iets onder het midden van de foto de Keizersgracht. De brede brug daarover ligt in de Leidsestraat. Die komt uit op het Koningsplein. Het zijn vooral de nieuwe gebouwen als de Universiteitsbibliotheek die opvallen. De Munttoren bijvoorbeeld valt helemaal in 't niet.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Hans van Maanen, Philip Schmit, Adrie de Koning, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Harald Advokaat, Jos Mol, Ron Huissen, Jan Snijders, Herman Schim van der Loeff, Otto Meyer, Ria Scharn, Dick van der Kroon, Mannaert, Fred van Kooij, Peter Makkes, Kees Valentijn, Hans van Noort, Hans Vos, Fanta Voogd, Marike Muller, Mike Man, Hans Olthof, Kees Huyser, Ron Poelgeest, Peter Pijst, Annabelle Parker, Bernadette Vermeulen, Hans van Efferen, Aschwin Merks, André de Raay, Jan Burgers, Wim Huissen, Hans Goedhart, Harry Snijder,

Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Het onderwerp kan zich zowel binnen als buiten de Singelgracht bevinden. Wij verwachten wel een niet alledaags beeld dat ook niet-buurtbewoners toch wel eens op het netvlies kregen. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b. Blijf sturen!

Een zoekplaat waarbij u alleen het huisnummer van de buurman cadeau krijgt. Het is wel een apart pand waar er niet veel van te vinden zijn, misschien zelfs maar één.
De vragen zijn:

Waar is dit?

Waar voert de dubbele deur naar toe?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Pieter Oosterhuis schoot deze foto kort voordat in 1872 een verbouwing aan de schouwburg op het Leidseplein begon. Die verbouwing omvatte: aanbrengen stenen ombouw aan buitenkant; toevoeging foyer en vergaderzaal/kantoren op eerste verdieping en daarboven bibliotheek en archiefruimte; uitbouw (oostkant) met koffiekamer en toegang tot koninklijke loge; bouw trappen naar parterre en eerste en tweede balkon; kleedkamers, magazijnen enz. (westzijde). In 1874 kon hij weer open (foto onder).

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Jos Mol, Anthony Kolder, Arjen Lobach, Harald Advokaat, Herman Schim van der Loeff, Otto Meyer, Adrie de Koning, Ria Scharn, Fons Baede, Marike Muller, Mike Man, Han Mannaert, Kees Huyser, Hans Olthof, Peter Pijst, Hans van Efferen, Aschwin Merks, Jan Burgers, Hans Goedhart, Kees Valentijn, Harry Snijder,

Ai! Weer een sloopfoto. Altijd lastig om te bepalen waar zoiets is. Er zijn een aantal huizen gesloopt waaronder een kapel (hint). We staan op het vrijgelegde perceel, maar het gaat ons om de straat die achter de schutting ligt.

De vraag is:

Welke straat is dat?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

De fotograaf was Jacobus van Eck. Hij woonde vlakbij, achter de bocht rechts. Hij maakte over 't algemeen documenterende foto's maar schoot ook wel eens een mooi plaatje.
Hij stond op brug #46 over de Keizersgracht t.h.v. de Leidsegracht en keek naar het noorden, waarbij brug #47 tussen Huiden- en Runstraat in beeld kwam. Daarachter is wazig de Westerkerkstoren te zien.

Foto's: Stadsarchief Amsterdam
Foto onder: Google Street View

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Jos Mol, Adrie de Koning, Herman Schim van der Loeff, Ria Scharn, Mike Man, Hans van Efferen, Aschwin Merks, Marike Muller,

Het is mei 1945 en deze schoolkinderen zijn blij met de bevrijding. De foto is van Sem Presser. Dat het een huishoudschool met het huisnummer 17 is krijgt u cadeau. Wat die paar jongens er tussen doen is niet duidelijk. Misschien alleen maar om op een foto te komen? Waar kan dit zijn?

Laat het ons weten via deze link.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Anje Belmon vond een buitenwaartse schoorsteen op het adres Oudezijds Voorburgwal 96, hoek Sint Annenstraat. De gevel ziet er echter anders uit, met een klokgevel. Dat zegt niet veel, natuurlijk. De vele wanhoops-verbouwingen waarbij door de eeuwige lekkages halsgevels tegen een zadeldak in lijstgevels werden veranderd, zijn legio. Net als het aantal dat weer teruggerestaureerd werd tot het oorspronkelijke uiterlijk. Maar is niet de OZVB. Muurankers veranderen niet.

Foto: Stadsarchief Amsterdam
Onder: Google Street View

Een poging kwam van Anje Belmon,

Theo de Weerd zoekt al een tijdje naar de locatie van de huisjes op deze ets van Cornelis Brandenburg (1883-1954). In de Beeldbank vindt u tientallen etsen van Amsterdamse stadsgezichten van hem, maar daar is deze niet tussen te vinden. Hij heeft hoofdzakelijk in Amsterdam gewerkt maar deze ets is enigszins a-typisch. Tussen huisnummer 5 en 19 is een gang waar nog zes huisjes te vinden moeten zijn, waaronder een smederij. In het linker huisje woont en werkt een schoorsteenveger Kuijer, de smid lijkt een Oost-Europese naam te hebben. Beide namen geven i.c.m. Amsterdam geen resultaten. Brandenburg heeft ook buiten Amsterdam gewerkt. Vooral de traptreden in de straat (rechtsonder) leveren vraagtekens op.

Weet u waar dit is? Laat het ons weten via deze link

redactioneel

"Volgens het oordeel van de Engelen en de uitspraak van de Heiligen, vloeken, bannen, verwensen en vervloeken wij Baruch de Espinoza met goedvinden van de leden van de rechtbank van de Synagoge en van deze gehele heilige gemeente, volgens de heilige boeken, naar de zeshonderd dertien voorschriften, die daarin geschreven staan, met de banvloek waarmede Jozua Jericho vloekte, met de verwensing waarmede Eliza de kwajongens en zijn knecht Gehasi verwenste, waarmede Barak Meroz uitgebannen heeft, en waarmede Rav Jehuda Ezecheilszoon zijn knecht gebannen heeft, en met al de vervloekingen, die in de wet zijn geschreven.
Hij zal bij dag en nacht verwenst zijn, in zijn liggen en opstaan, in zijn uitgaan en ingaan, nooit zal de Heer hem vergeven. De woede en ijver van de Heer zal altijd op deze mens branden en hem alle vloeken opleggen, die geschreven staan in het boek van de wet.
De Heer zal zijn naam verdelgen van onder de Hemel, en zal hem uitstoten ten verderve, uit alle stammen Israëls, met al de verwensingen van de Hemel, geschreven in het boek van deze wet; en gij de gebondenen aan de Heer uwen God, blijft heden allen behouden.
Weest gewaarschuwd, dat niemand met hem zal spreken noch schrijven, niemand hem ook maar de geringste gunst toestaan, niemand onder een dak met hem verkeren, niemand op vier ellen afstand van hem verblijven, en niemand enig papier lezen door hem bedacht en geschreven".

Wat had Spinoza in vredesnaam gezegd of gedaan dat de rabbijnen in 1656 zo te keer gingen?

Baruch de Spinoza (portret) was het middelste van drie kinderen van Michael de Spinoza (geboren rond 1587 in Portugal) met zijn tweede echtgenote Hanna Debora de Spinoza, die net voor de zesde verjaardag van Baruch overleed. Er werd in die jaren royaal binnen de familie getrouwd; Michael's oom was tevens zijn schoonvader. De familie bewoonde een huis dat op de Houtgracht stond op de plek waar vandaag de Mozes & Aäronkerk staat. Michael kocht zichzelf en zijn beide zonen in 1637 in bij de broederschap Ets Haim. Hij besteedde daar toen ƒ70 aan, voor die tijd een aanzienlijk bedrag. Dat geeft aan dat het Michael redelijk voor de wind ging, alhoewel hij gehuurd woonde. Michael en de zonen werden lid van Beth Jaäcob en na de fusie van drie synagogen van Talmud Thora, de directe voorloper van de grote Portugese synagoge van 1675. In 1649 stierf de oudste zoon Isaac en in 1651 dochter Mirjam. Alleen Baruch bleef over.
Die was leergierig maar wilden zich niet beperken tot de Joodse scholen en leraren. Hij was leerling van zowel Saul Levi Morteira als dr. Franciscus van den Ende (uitgetreden Jezuïet die de faam had atheïst te zijn). Michael werd door de parnassijnen aangesproken op het gedrag van zijn zoon, zonder enig resultaat. In 1654 overleed Michael, ging Baruch volledig zijn eigen gang en liet de synagoge links liggen. De parnassijnen smeekten en dreigden hem met maatregelen tot ze in 1657 eerst een kleine ban uitspraken en tot slot de grote banvloek.

Op de tekening boven van Jan de Beijer de Houtgracht met achter brug en grote bomen verscholen het geboortehuis van Baruch de Spinoza. Links de synagoge van Talmud Thora. De tekening is niet uit de tijd dat Spinoza hier leefde; de nieuwe synagoge - wel op de tekening - zou pas in 1675 geopend worden.

Op de tekening links staat Spinoza 'terecht' voor de rechtbank van de Talmud Thora die over hem en een eventuele ban moest oordelen.

Spinoza is dan nog 24 jaar maar wordt bejegend of hij een groot gevaar voor de Joodse gemeenschap is. Een deel van de banvloek hield in dat Baruch de stad diende te verlaten en door de aanslag op zijn leven (zie onder) achtte hij dat zelf ook wenselijk. Hij week uit naar Ouderkerk maar bleef daar niet lang. Hij trok naar Rijnsburg, de bakermat van de Collegianten waar hij zich wel thuisvoelde. Later vestigde hij zich in Den Haag. Daar kwam het merendeel van zijn geschiften tot stand en daar zou hij ook overlijden. Zijn filosofische werken ondervonden geen weerstand maar een enkel politiek gevoelig werk als zijn Theologisch Politiek Tractaat werd door de Staten Generaal verboden.

Tijdens het 'proces' tegen Spinoza liepen de gemoederen zó hoog op dat er een aanslag op zijn leven werd gepleegd. Komende uit de synagoge op de Houtgracht werd hij belaagd door een geloofsgenoot die hem met een ponjaard te lijf ging. Door een schrikreactie trof het wapen een dikke laag kleding en had verder geen gevolgen. Spinoza zou het kledingstuk met het gat als kleinood bewaren maar hij vond het toch beter de stad te verlaten.
De 19de-eeuwse prent links slaat de plank stevig mis. De afgebeelde grote Portugese synagoge bestond nog niet in de stoutste dromen.

Wat was het dat de Joodse gemeenschap zo trof dat een dergelijke reactie moest volgen. Daarvoor moet u niet met 21ste-eeuwse ogen naar het gebeuren kijken maar zich proberen te verplaatsten in de 17de eeuw. Na eeuwenlang geknecht te zijn door een dominante R.K.-kerk hadden de andere geloven zich vrij gemaakt en wilden dat ook blijven. Dat uitgerekend het militante Calvinisme hier voet aan de grond kreeg heeft de situatie niet verbeterd. Zij wilden de dominante plaats van het Katholicisme innemen en deden er alles aan om dat voor elkaar te krijgen. In Amsterdam vonden zij een onwillig stadsbestuur van kooplieden op hun pad en zetten dat steeds onder druk. De Portugese Joden, die bijna direct welkom geheten werden, werden beoorloogd door de Calvinisten en met een keur van de Staten van Holland in handen werd elke misstap voor de schepenen gebracht. De honende reactie op elke Jood die de synagoge de rug toekeerde was een dolksteek voor de parnassijnen

De geschiedenis van de Portugese Joden in de Republiek begint in 1593. Zij moeten het geloof dat zij eindelijk vrijelijk mogen belijden eerst maar eens aanleren, na eeuwen van onderdrukking, verplicht afstand nemen van hun geloof en katholiek worden. Al snel komen de eerste groepen in heimelijke synagogen met behulp van een Asjkenazische rabbijn uit Emden tot stand en de Calvinisten springen er meteen bovenop. Joden mogen bekeerd worden tot het Christendom maar andersom is streng verboden. Waar Amsterdam een milde koers wilde varen werd ze door de Staten van Holland teruggefloten. Daar was de invloed van Calvinisten nog doorslaggevend.
Baruch de Spinoza was vrijheidslievend en accepteerde geen enkele dominantie van welke stroming dan ook, zeker niet in het geloof. Hij was bepaald geen atheïst; in zijn werken blijkt zijn zuivere Gods-begrip steeds opnieuw. In zijn werk Ethica komt alles bij elkaar: staatsinrichting en de rol van de kerk daarin, maar bovenal de zuivering van het menselijke verstand en het uitbannen van dogma's. Hoewel hij niet in riante omstandigheden leefde, sloeg hij een aanbod om aan de universiteit van Heidelberg een leerstoel 'wijsbegeerte' te bekleden af. Hij overleed op 21 februari 1677 in zijn bescheiden woning in Den Haag.

Wanneer u minder beknopt over Baruch de Spinoza wilt lezen en uw oude jaargangen Ons Amsterdam niet heeft weggedaan, leest u meer in over hem bij F.J. Dubiez, jg.21 (1969), p.2-12. Wanneer u in detail wilt weten waar de hetze van Calvinisten tegen Joden over ging, leest u Isa van Eeghen De Gereformeerde Kerkeraad en de Joden te Amsterdam, maandblad Amstelodamum 1960 p.169-174 (digitaal te lezen).

De afbeeldingen komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven.

Wat doe je als stadsbestuur als je concurrentie ondervindt van buiten de stad of zelfs buiten het land? Dan koop je een daar succesvolle ondernemer om met een grote zak geld om hem naar hier te lokken en zijn kunnen hier te gelde te maken. Dat gebeurde met lakenwevers, zijdewevers en nog een aantal beroepsgroepen, zolang er hier maar behoefte aan het product bestond. Waar u vast niet aan denkt als product is het toen al wereldberoemde glaswerk van Murano bij Venetië. Het eerst kocht Antwerpen een heel bedrijf en plantte dat met baas en personeel in hun stad, in 1597 lokte Amsterdam diezelfde man naar hier met allerlei beloften, ontheffingen en voordeeltjes als belastingvrijdom, ontheffing van schutterijplichten en gratis woning en werkplaats.
Zijn naam was Anthonio Obizzo, één van de namen uit het 'Gouden Boek' van Murano.

Obizzo stond onder contract bij de grootste glasfabriek van Murano. In 1589 verbrak hij dat contract en verhuisde heimelijk naar Londen en daarna naar Antwerpen. Dat werd hem niet in dank afgenomen en men veroordeelde hem bij verstek tot een zware gevangenisstraf plus dat een beloning uitgeloofd werd als hij naar Venetië teruggebracht werd. Antwerpen zat toen vol met Italianen en Obizzo voelde zich niet meer veilig, zodat het aanbod van Amsterdam hem als geroepen kwam. Hij kreeg hier het voormalig zieken- en washuis van het Begijnhof ter beschikking dat tegelijk met de Engelse kerk in 1578 geconfisqueerd was. De plek kent u wel; hier was ooit sociëteit Eensgezindheid, werden jaren piano's verkocht door Bender en Ypma en vindt u nu The American Book Center.

Op de tekening een willekeurige 17de-eeuwse Amsterdamse glasblazerij

Obizzo en Amsterdam sloten op 22 augustus 1597 een contract waarbij de eerste zich verplichtte een glasindustrie op te zetten voor de vervaardiging van 'kristallijn' glaswerk. Nergens werd een zó helder glas geproduceerd als in Murano en die techniek was precies waar men hier op uit was. Obizzo nam niet alleen zijn waren- en vakkennis en geheime recepten mee, maar ook het bijna voltallige personeel dat uit Italianen én Vlamingen bestond. Antwerpen was "not amused". Zijn outillage diende hij zelf te verzorgen maar kreeg daar wel een eenmalige en een jaarlijkse toelage voor. Zijn personeel werd vrijgesteld van allerlei stedelijk corvee als wachtdiensten en schutterijdiensten. De locatie bestond uit een woonhuis met een lange vleugel aan het water van de Nieuwezijds Voorburgwal en nog diverse kleine optrekjes er achter (zie tekening Beeldbank). De ziekenzaal was op de verdieping, een grote zaal die niet in vertrekken onderverdeeld was.

Het zieken- en washuis van het Begijnhof was niet direct verbonden met het Begijnhof. Het was ook veel later ontstaan. In 1417 kocht het Hof een strook moeras langs het spui van de Boerenwetering en legde daar de Kleine Hof aan. Uit die tijd stamt de rij huizen met de achterkant aan het Spui. De huidige toegangspoort door die huizen stamt uit de 19de eeuw. In 1511 kregen de begijnen toestemming om een smalle strook van de Nieuwezijds Voorburgwal te dempen en te bebouwen. Dat is de rij huizen die tegen de achterkanten van die op het hof gebouwd zijn. Na demping van de burgwal staan die huizen nu aan de straat. Op diezelfde strook grond werd ook de voorziening van het Begijnhof gebouwd waarvan nu sprake is.

In 1601 had Obizzo er al schoon genoeg van en verkocht zijn hele handel aan de Amsterdammer Jan Jansz Carel. Die stapte voor goedkeuring van deze switch naar het stadsbestuur. Die werden gerust gesteld dat er verder geproduceerd werd met gelijkblijvende kwaliteit en gaven permissie. Toen kwam Carel opnieuw om te vertellen dat hij dan het bedrijf wilde verhuizen naar een ruimere locatie, die hem dan wel ter beschikking gesteld diende te worden. Dat werden de Oudezijds Ramen buiten de Kloveniersburgwal. Op de kaart van Van Berckenrode staat die aangegeven, dicht bij de steenhouwerij aan de Amstel.
De begijnen hoopten nu hun ziekenhuis terug te krijgen, maar dat ging niet door. Het pand werd te huur aangeboden en kende tot 1686 diverse bestemmingen toen het omgebouwd werd tot logement met de naam Het Wapen van Bern. Dat bleef gehandhaafd tot 1851 toen het verkocht werd aan sociëteit Eensgezindheid en gesloopt werd. De tekening laat zien wat er voor terugkwam. De lange vleugel stond nog steeds aan de nog niet gedempte burgwal.

De afbeeldingen komen uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders aangegeven.

Hebben jullie dat ook wel eens? Zo'n flard uit een ver verleden? Ik had dat gisteren en nu probeer ik dat op papier te krijgen om met jullie te delen.
Het is 1947 en ik mag voor 't eerst naar de lagere school. Het kakschooltje heb ik in de vorige twee jaren afgewerkt. Dat kon in 1945 weer, mijn zuster - een stuk ouder - was in de oorlog nauwelijks naar school gegaan. Een hele generatie die tussen wal en schip geraakt is door gebrekkig onderwijs.
Vol goeie moed en bereid om van alles te leren zit ik in een schoolbank. Het inktpotje ontbreekt! De eerste twee jaren zullen we met griffel en lei in de weer zijn. Alleen bij les in schoonschrijven krijgen we inkt. Blauwe inkt. Als je de vorige keer een 8 haalde voor schoonschrijven krijg je rode inkt om mee te schrijven en bij een negen groene. Nou, dat is aan mij besteed; menig keer mag ik met gekleurde inkt schrijven.
Het is 1947 en mij vallen de ogen uit de kassen als ik jongens in de klas elke dag met blote voeten naar school zie komen. Ze worden met de dag alleen maar zwarter. Thuis kunnen ze mij dat niet uitleggen; ik ben te klein om te begrijpen dat er landgenoten zijn die door de oorlog de hoop hebben verloren en verpauperden. Nog steeds denk ik dat het schoolhoofd wel eens met de ouders had kunnen praten of een paar schoenen hadden kunnen ritselen. Je ziet, ik begrijp er nog steeds niet veel van.
Dat doet me opeens denken aan de derde klas met een invalonderwijzer, een kwekeling.

Die controleert de handen van de leerlingen, of ze wel schoon zijn. Hij geeft een briefje mee voor thuis, of de ouders willen toezien op schone handen. De volgende dag verschijnt een vader van zo'n leerling en brengt de kwekeling aan z'n verstand dat hij beter de kinderen les kan geven dan ze te kakken te zetten. Hij doet dat wat hardhandig, we hebben een paar dagen een invaller. Niet dat hij er veel van geleerd heeft; bij een volgende aanvaring - een draai om de oren van een leerling - komt hij tegenover een sleepbootkapitein te staan en daarna hebben we hem nooit meer gezien.
Er zitten dat eerste jaar 42 kinderen in de klas. Dat is tijdenlang als onwenselijk gezien maar vandaag groeien de klassen weer naar dit soort aantallen.
Als je jarig bent krijg je van het hoofd van de school een bijzondere griffel cadeau: een zilverstift. Die schrijft veel beter dan een gewone griffel (van leisteen) maar slijt ook veel sneller.
Ik herinner me dat we schoolmelk kregen, van die kwartliter-flesjes. Maar dat schijnt pas in 1948 ingevoerd te zijn.
Er moet in die dagen nog schoolgeld betaald worden. De manier waarop is onmogelijk. Niet dat schoolgeld maar het feit dat je de centen van thuis meekrijgt en aan de juf moet afdragen. Daarbij blijkt dat er veel verschillen zijn in de thuissituatie en dat wordt zo breed uitgedragen dat ik nu nog weet dat de dochter van de kolenboer elke week 42 cent afdraagt en ik maar 26 cent. Maar het gros hoeft niets te betalen en dat vinden die leerlingen helemaal geen voorrecht!

Anders dan we van het Stadsarchief gewend zijn, gaat de voice-over een paar keer wel heel kort door de bocht. Waarschijnlijk weet u als Amsterdam-kenner ook wel beter maar een waarschuwing leek ons op z'n plaats. Er is veel gepubliceerd over de Jordaan en twee uittreksels staan op deze site ter beschikking.

Klik de omslagen links of rechts om te lezen.

Zondag 8 januari 1922 - In de middag treft een storing de splinternieuwe elektriciteitscentrale in Noord. Op een bovenverdieping knapt een bevroren waterleidingbuis en op weg naar beneden veroorzaakt het water een kortsluiting. De hele stad zit vijf kwartier zonder stroom en ook de trams rijden niet. Dat gebeurt om kwart over vier, net als de straatverlichting aangaat en in de huizen de verlichting wordt ontstoken. In het Concertgebouw gaat het zaallicht uit en staakt de dirigent het concert omdat de lampjes boven de partituren ook uit zijn. Cellist Loevensohn probeert het publiek te boeien met een cellosolo dat hij zonder bladmuziek kan spelen, maar de bezoekers scharrelen naar de uitgang om het gebouw te verlaten. Ook enkele omliggende dorpen zitten zonder stroom, als ze die tenminste van Amsterdam betrekken. Het kost de technici meer dan een uur om de storing te verhelpen.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Zaterdag 14 januari 1922 - De vorig jaar opgerichte Liberale Staatspartij (LSP), dan nog beter bekend als De Vrijheidsbond, houdt zijn eerste algemene vergadering. De LSP poogt alle liberale stromingen onder één dak te verenigen. De belangrijkste zijn de Liberale Unie en de Bond van Vrije Liberalen, ooit een splitsing maar in 1921 weer samengekomen. Daarnaast sluiten zich diverse splinterpartijtjes aan. De LSP zou in 1946 zichzelf opnieuw uitvinden onder de naam Partij van de Vrijheid (PvdV) om in 1948 VVD te worden.
De secretaris meldt trots dat er landelijk al 243 afdelingen zijn met in totaal meer dan 30.000 leden. Voorzitter Dresselhuys schildert hoge verwachtingen bij de aanstaande verkiezingen. Het resultaat zal iets gematigder zijn. Meteen in 1922 splitste zich weer een conservatieve liberale stroming af: de Liberale Partij. In 1963 zou een nieuwe LSP onder Ridder van Rappard nog een poging wagen maar kon geen zetel bemachtigen en verdween weer.

Afb: Spotprent voorzitter Dresselhuys, via Wikipedia

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2022. De keuze 2014 t/m 2021 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave