De snelste met het juiste antwoord op de foto van vorige week was Anneke Huijser. Als nieuwe opgave stuurde zij deze foto. De vraag is:

Wat is het adres van het middelste pand?

En ja, het staat er nog steeds.

Oplossingen via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

U ziet een heleboel op de foto, vandaar de strikt omschreven vraag: waar staat het gebouw midden op de foto? We kijken over de Brouwersgracht naar de Herenmarkt en daar staat het veilinggebouw dat een beetje Amsterdammer 'soeploods' noemde. We konden niet naar het adres van die loods vragen omdat dit Brouwersgracht 64 was en niet Herenmarkt. Arjen Lobach zocht dat voor ons uit. Naast de loods staat nog een houten gebouwtje, dat van het Kaarseladeveer.
U leest alles over het soeploodsoproer hier en hier.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Han Mannaert, Carol de Vries, Arjen Lobach, Harry Snijder, Adrie de Koning, Bert Bulder, Mike Man, Hans Olthof, Nico Prinse, Onno Boers, Rob Philip, Ria Scharn, Kees Boas, Katje Kronenberg, Minne Dijkstra, Otto Meyer, Jos Mol, Anna Denekamp, Ruud Fontijn, Nico Prinse, Hans Goedhart, Anje Belmon, Nico Prinse, Hans van Efferen, Anthony Kolder,

Uit ver vervlogen tijden komt deze foto. Wij stellen prijs op de juiste benoeming van deze locatie.
De vraag is:

Waar/wat is dit?

Oplossingen graag via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Zo achteraf was deze straat niet of een heleboel mensen wisten hem de plaatsen als de Raamstraat. Nog verrassender was de hoeveelheid deelnemers die wisten dat dit het gymnastieklokaal is geweest van de dichtbij staande Openbare Handelsschool op het Raamplein. Een enkeling had daar zelf gegymd en een ander speelde na schooltijd clandestien op het schoolplein.
Arjen Lobach wijst ons erop dat het adres bij de Beeldbank-foto ten onrechte aangeeft dat dit pandje Raamstraat 18 zou nummeren. Dat adres hoort bij een achterliggend gebouw van de Sociale Dienst terwijl het gymnastieklokaal geen eigen adres heeft, maar bij de school Raamplein 1 hoort.

Foto's: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Arjen Lobach, Harry Snijder, Mike Man, Ria Scharn, Minne Dijkstra, Robert Raat, Fred van Kooy, Han Mannaert, Jos Mol, Hans van Efferen,

Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b.
Blijf sturen, zodat wij de aantrekkelijkste platen kunnen kiezen!

Een fraai fronton, dat met de ornamentiek iets over de opdrachtgever zegt. De vragen zijn:

Wat is het adres van het gebouw waar dit fronton bij hoort?

Wie was de opdrachtgever?

Oplossingen graag via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

We waren toch op de Brouwersgracht, dus namen we deze ook nog even mee. Dat was toch even verder zoeken dan het herkennen van de locatie. Bruggen!
Goed, alle zichtbare bruggen liggen over de Brouwersgracht. De voorste ligt in het Singel (#15). Daarachter weet iedereen de Melkmeisjesbrug (#16) in de Herengracht oneven zijde. Daarachter ligt de West-Indische Huisbrug (#17) tussen Herenmarkt en Herengracht even zijde. Een overzichtelijk rijtje brugnummers dus: 15-16-17. De foto maakte Jacob Olie in 1893.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Jacob Olie was met deze foto net te laat om de oude Melkmeisjesbrug op de plaat te krijgen. Die was in 1880 vervangen door de huidige vaste voetgangersbrug. De onderstaande kabinetfoto van uitgever A. Jager laat de oude brug zien. Op deze vaste voetgangersbrug werden in 1904 de eerste - voor zover we weten - Amsterdammertjes geplaatst. Dit om de voorkomen dat de brug door iets anders dan voetgangers werd gebruikt. Dit type was nog van gietijzer, woog zo'n 70 kg en was slanker dan wat we vandaag kennen. Die zijn van plaatstaal en aanzienlijk lichter.

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Kees Huyser, Anneke Huijser, Mike Man, Carol de Vries, Harry Snijder, Hans Olthof, Ria Scharn, Han Mannaert, Robert Raat, Jos Mol, Adrie de Koning, Onno Boers, Anje Belmon, Erik Meijer, Hans van Efferen,

Alweer een verdwenen stadsgezicht dat al bijna een eeuw geleden gesloopt werd. Wij kunnen eindeloos veel vragen hierbij stellen maar beperken ons. De vraag is:

Waar staat het huis waar de vrouwen voor staan?

Ook al zullen we die niet meewegen voor de juiste beantwoording, een beetje deelnemer schrikt ook niet van de volgende vraag:

Voor welk gebouw werd deze straat/steeg afgebroken?

En als u er nog niet genoeg van heeft nog een vraag. De omschrijving in de Beeldbank is niet helemaal compleet. Er staat vermeld waar de fotograaf stond en wat zijn onderwerp was. Niet door welke straat/steeg hij keek. Als u vertrouwd bent met de buurtkaarten is dit een peulenschilletje.

Door welke straat/steeg keek de fotograaf?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Deze foto maakte George Breitner in 1904, staande op brug #25 over de Herengracht voor de Wolvenstraat.
Onze deelnemers zijn inmiddels zo gewend aan het verduisteren van aanknopingspunten in foto's dat er luide protesten klonken over het niet verwijderen van de huisnummers 298 en 300. Dat maakte het een weggevertje, was de klacht. Slechts een enkeling wist het tijdsbeeld te waarderen dat Breitner voor ons vastlegde.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Arjen Lobach, Jos Mol, Kees Huyser, Adrie de Koning, Mike Man, Carol de Vries, Harry Snijder, Maaike de Graaf, Ria Scharn, Robert Raat, Anna Denekamp, Han Mannaert, Onno Boers, Anje Belmon, Hans Olthof, Hans van Efferen, Anthony Kolder,

Ed van Thijn (1934 geboren)

Personalia
Ed van Thijn werd geboren op 16 augustus 1934 in Amsterdam. Hij is sinds 1992 getrouwd met Odette Taminiau, zijn derde huwelijk. Hij heeft twee kinderen uit zijn eerste huwelijk; één daarvan is actrice Marion van Thijn die in de Nederlandse film De Kassière speelde. In de jaren '70 had hij een langdurige relatie met politica Hedy d'Ancona. Van 1983 tot 1990 was hij getrouwd met het toenmalige Tweede Kamerlid voor de PvdA en latere minister Eveline Herfkens. Alhoewel hij niet van godsdienstige huize is, oriënteert hij zich de laatste jaren op het liberaal-joodse geloof.  
Hij groeide op in de Rivierenbuurt en verhuisde naar Bussum na een bominslag. Na vele omzwervingen kwam het gezin na de oorlog weer in Bussum terecht. Hij volgde het Willem de Zwijger College en werd gaandeweg de studie een onhandelbare jongen. Zijn ouders scheidden en Ed en zijn moeder verhuisden naar Amsterdam, waar hij op het Amsterdams Lyceum kwam, wat hem zeer goed beviel. Na afronding van zijn universitaire studie politieke en sociale wetenschappen aan de Gemeentelijke Universiteit Amsterdam kwam van Thijn in dienst van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA, waarvoor hij de politiek inging. Hij was achtereenvolgens gemeenteraadslid en Tweede Kamerlid voor de PvdA. In 1971 was hij schaduw-minister is het Schaduwkabinet Den Uyl. Ten tijde van het kabinet Den Uyl was hij fractievoorzitter. Hij speelde een belangrijke rol, na de 10 zetels winst, in de kabinetsformatie. In het daarop gevormde kabinet van Agt II bekleedde hij de post van minister van Binnenlandse Zaken.

Algemene kenmerken van Van Thijn en belangrijke gebeurtenissen tijdens ambtsperiode
Van Thijn was burgemeester van Amsterdam van 1983-1994. Hij zei bij zijn aantreden op 16 juni 1983: "Amsterdam moet een stad zijn waar iedereen zich, ongeacht afkomst, leeftijd, geslacht, seksuele voorkeur, huidskleur en levensbeschouwing moet kunnen thuisvoelen. Een stad waarin voor fascisme en racisme geen plaats is en die nieuwe perspectieven biedt''. Verdraagzaamheid en tolerantie waren zijn sleutelwoorden. In die tijd waren de 3 V's (Verkeer, Vuil, Veiligheid) topprioriteit, al kwam de drugsoverlast daar al snel bij. Van Thijn beloofde bij zijn aanstelling dat de stad nu echt schoon zou worden gemaakt.
Hij kreeg ook te maken met rellen en de kraakbeweging. Van Thijn koos ervoor optreden tegen de krakers niet onaangekondigd te doen, maar ze netjes aan te kondigen en hij liet de Politie zoveel mogelijk aantreden met de 'platte pet' in plaats van het ME-pak.

De spotprent hierboven werd gemaakt na de aanstelling van stadswachten

Hij regelde dat koningin Beatrix op Koninginnedag 1988 een succesvolle wandeling door de Jordaan maakte ter gelegenheid van haar vijftigste verjaardag (foto). Zij werd toen uitbundig gekust door een willekeurige Jordaanganger.

Foto li.onder: Auschwitz herdenking 1986 op de Nieuwe Oosterbegraafplaats

Foto re.onder: Opening van de nieuwe behuizing van het Joods Historisch Museum in 1987

Op 25 oktober 1989 bracht Van Thijn, tijdens een promotiereis van het Amsterdamse bedrijfsleven, een bezoek aan Dries van Agt in Tokyo, die daar als vertegenwoordiger van de Europese Gemeenschap zat.
Voor de burgemeester was zijn wekelijkse basketbal-uurtje op vrijdagmiddag heilig. Het is dan ook niet verwonderlijk dat onder zijn regime het College van B. en W. besloot de wekelijkse collegevergadering op vrijdag af te schaffen en alleen nog op dinsdag te vergaderen.
Hij kreeg op 20 februari een afscheidsreceptie in het Concertgebouw waar het programma gepresenteerd werd door raadslid Annemarie Grewel met onder andere Carry Tefsen, Paul de Leeuw, Karin Bloemen en Danny Blind (namens Ajax). Als cadeau kreeg hij o.a. een videoboodschap van Nelson Mandela, die in 1990 een succesvol bezoek aan Amsterdam had gebracht.
Van Thijn vertrok op 12 januari 1994, in de nadagen van het Kabinet Lubbers,  naar Den Haag als opvolger van de plotseling overleden Ien Dales, maar dat werd geen succes. Op 27 mei trad hij in navolging van minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin - terwijl zij al een demissionaire status hadden - af ten gevolge van het rapport over de IRT-affaire. Zijn ervaringen zijn vastgelegd in zijn boek 'Retourtje Den Haag' (foto). Frank de Grave heeft nadat van Thijn vertrokken was als burgemeester de zaak draaiende gehouden.

Wetenswaardigheden en dieptepunten
Van Thijn kreeg in zijn periode te maken met de extreem rechtse raadsleden van de Centrumpartij en de Centrum Democraten. Hij had grote moeite met hun aanwezigheid, maar heeft een keer een zeer indrukwekkende rede gehouden, waarbij hij het gedachtegoed van deze partijen in een historisch perspectief haarscherp fileerde.
Van Thijn bracht op 22 december 1984 een werkbezoek aan de Staatsliedenbuurt. Een groep militante bewoners had via een soort tribunaal 'besloten' dat hij niet welkom was en ze sloegen hem letterlijk de buurt uit (foto; bron HH). 
Na een ontruiming van een gekraakt pand in de Schaepmanstraat op 24 oktober 1985 werd een aantal krakers gearresteerd. Eén ervan, Hans Kok, overleed de volgende dag. Hierop werd via het plaatsen van een bom in een aan de ambtswoning belendend perceel een poging ondernomen om een aanslag te plegen. Deze mislukte omdat de ontsteking niet werkte.

Hij was voorstander van het binnenhalen van de Olympische Spelen in 1992. Het leverde hem een persiflage van Van Kooten (foto) en De Bie op met de nog altijd bekende quote 'no junks on the mountains'. Er waren ook tegenstanders van dit plan, met name het gemeenteraadslid Saar Boerlage was een fel tegenstandster en de acties van haar en haar medestanders deden de Amsterdamse kandidatuur geen goed.

Andere dieptepunten waren het neersteken van Kerwin Duijnmeijer in 1983 en de Bijlmerramp van 1992, zoals het neerstorten van een El Al-vliegtuig op de Bijlmermeer al snel werd genoemd. De immense puinhoop die daar is ontstaan met 43 dodelijke slachtoffers en vele daklozen grijpt hem zeer aan.

Ambtswoning
C. van Aalst gaf de woning aan de Herengracht cadeau aan de gemeente Amsterdam, op voorwaarde dat de burgemeester het voortaan zou bewonen. Ook van Thijn deed dat 10 jaar, maar dit was niet altijd een onverdeeld genoegen. Zo zei hij weleens: ''het was een comfortabele en ruime bovenwoning. Maar in de weekenden was het daar geen pretje, ik zocht mijn heil  dan meestal ergens anders. Je was er afgesneden van de buitenwereld. Ik moest veel grendels verzetten voordat ik in de tuin was. De ambtswoning oefende tegelijkertijd een magische kracht uit op alle binnen- en buitenlandse bezoekers. Gasten werden met een ontwapenend praatje in de bal- of dinerzaal ontvangen. Er heerste een vertrouwelijke sfeer waarin het gemakkelijk 'zaken doen' was. Er zijn in de ambtswoning brainstorm sessies geweest met architecten en cultuurdragers, mensen uit het bedrijfsleven, schoolbestuurders etc. 

Van Thijn ontving er ook veel staatshoofden. Onder andere president Gorbatsjov van de toenmalige Sovjet-Unie. Hij ontving Gorbatsjov, die bekend stond als milieupromotor, in de tuin. De president vroeg aan van Thijn wat dat voor bomen waren. Hij antwoordde dat de linker een beuk en de rechter een kastanje was. Waarop de tolk zei: dat weiger ik te vertalen omdat het onjuist is. De beuk stond namelijk rechts en de kastanje links..... Maarschalk Tito was eens op bezoek en schonk van Thijn een zelfgemaakt schilderij. Toen veel later de minister-president van Joegoslavië op bezoek kwam leek het hem een aardige geste dit schilderij prominent op te hangen. Helemaal verkeerd! Het gebaar viel helemaal niet in goede aarde. Het was de eerste en tevens laatste keer dat van Thijn iets veranderde.

Andere bestuurders en opvolger
Van Thijn had in zijn ambtsperiode te maken met twee tamelijk machtige wethouders voor de Financiën, Walter Etty en Frank de Grave.
Walter Etty zat al sinds 1980 in het College en was de wethouder die in 1981 de eerste grote bezuinigingsoperatie in gang zette. Ook was hij de initiator van de komst van de stadsdeelraden. Hij kreeg als bijnaam 'Breznev aan de Amstel'. In 1990 moest hij na slecht verlopen verkiezingen voor de PvdA plaatsmaken voor de eerste Wethouder Financiën van VVD-huize, Frank de Grave, waarna er nog vele volgden. Niet dat de financiële huishouding er erg door zou veranderen, maar De Grave had wel veel belangstelling voor de lokale belastingheffing. De directeur van de Belastingdienst was een graag geziene gast, zeker omdat er dan ook wel eens een pittig potje bridge gespeeld kon worden. Op 16 mei 1994 trad Schelto Patijn aan als opvolger van Ed van Thijn.

Op de foto het college in 1988; foto Paul Huf

Alle foto's komen zoals gewoonlijk uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders vermeld

inkels zijn nu onlaain meneertje.’ Dat zei de man die naast me zat op het bankje op het Haarlemmerplein. ‘Kijk…, winkels benne hedetedage onlaain… dus mot ik om de haverklap naar me neef in de Binnenoranjestraat numero 14B om effe op ze compjoeter te kijke. Ik heb namelijk dinge nodig meneertje. Wat foor dinge sal U segge. Nou da’s nou ’t gekke, ik heb gewoon gewone dinge nodig, snap U? Ik noem maar effe wat: scheerzeep! Goeie scheerzeep! Niet die muljeuvervuilende spuitbussen met nepslagroom! Dat ben ik gewend. Scheerzeep van ‘De Vergulde Hand’! En een stukkie aluin. Beter is ter niet!’
Ik hoor dit soort verhalen vaker. Of verhalen over groots opgezette  winkelcentra waar de loop uit is, door o.a. de laatste crisissen, door de verlengde openingstijden, door de moordende concurrentie tot aan Shanghai aan toe en ga zo maar door. Doodjammer dat er van die speciaalzaakjes doodbloeden of kapotgemaakt worden door lethale huurverhogingen. Jammer dat ons aller V&D niet meer is en andere bekende en trouwe concerns om zeep geholpen worden. Met lege etalages ogen bepaalde winkelpleinen als rotte gebitten en het voelt er horrorachtig. 
Bij ’Sjookoolaata’ , een van de gezelligere stenen winkels, zei de winkelierster dat ze gingen sluiten. Maar let wel:  ze gingen online, en dan zou ik uit nog meer producten kunnen kiezen. Fijn hè? Maar ik wil helemaal niet uit numeriek veel producten kiezen en keuzestress oplopen. Ik wil bij de keus van mijn nieuwe theepot adviezen krijgen van een herkenbare, professionele en aardige verkoopster

en fysiek kunnen sniffen aan de versgebrande koffiebonen van allerlei mixen en voelen aan de brokken pure chocolade. Bij ‘Het Kruidvat’ zag ik potverdikke  tonnetjes ‘Vergulde Hand’ liggen, weliswaar in een naar soort plastic, maar goed. Ineens moest ik denken aan mijn actie van een aantal jaren geleden. Ik schreef een brief aan ‘De Vergulde Hand’ - de oudste zeepziederij ter wereld (1554) ! - om als relatiegeschenk of als jubileumactie eens een authentiek keramieken scheerkommetje te ontwerpen. En warempel, op mijn verjaardag kreeg ik een stootvrij verpakt pakketje thuisbezorgd met daarin een witte scheerkom met een geelblauwe bies waarop een mooi logo stond!  ‘De Vergulde Hand’ kon niet meer stuk!
Woensdagmiddag zat ie er weer. De man op het bankje op het Haarlemmerplein. ‘Ik heb goed nieuws voor U,’ zei ik olijk. ‘Kijk eens!’ Ik haalde trots het plastieken tonnetje uit mijn binnenzak en hield het omhoog. ‘Bij Het Kruidvat!’  ‘Verhip,’ zei de verbaasde natscheerder, ‘ ik was net van plan me nooit meer te scheren.’  ‘Nu nog een baardenbarbier!’  Even liet ik de moed zakken. Dit was natuurlijk weer zo’n eeuwige brompot. Ten einde raad raadpleegde ik ‘Google’. ‘Aan de Binnen Oranjestraat 24, dus een paar huizen naast Uw neef, zit “Barber Shaves & Trims” , dus dat is kat in ’t bakkie dunkt mij!’ De man stond op met verblijde blik, pakte me bij mijn oren en drukte een kus op mijn voorhoofd. ‘Vergulde Hand, natscheren, barbier…..,’ jodelde hij, maakte een kuitenflikker en dribbelde haastig de Haarlemmerdijk op.

Dit was niet wat we vandaag een 'badboot' noemen, maar een drijvende zweminrichting die gewoon gebruik maakte van het natuurlijke water van de Amstel. Zij kon alleen over water bereikt worden via een kettingpontje dat in de toegangsprijs inbegrepen was. Alle mogelijkheden om de inrichting vanuit de stad te bezoeken, staan weergegeven op de reclameplaat hierboven: te voet/fiets/paard, per boot, per paardentram en per kettingpont. De Haven Stoombootdienst verkocht gecombineerde kaartjes en legde bij de badinrichting aan.
Het is misschien interessant om de tarievenlijst eens te bestuderen. Als u de afbeelding links klikt krijgt u een vergroting.
Dit zwembad was ook de thuishaven van een Zwemvereniging De Amstel. Deze club was gelieerd aan de Roei- en Zeilvereniging De Amstel. De relatie tussen directie en zwemvereniging lijkt wat moeizaam te zijn geweest en dat is een eufemisme.
Om ook het horecagedeelte van de inrichting renderend te maken nodigde de directie passanten en wandelaars uit om het 'drijvende café' te bezoeken en van het vrije uitzicht over de Amstel te genieten.

In 1881 werd een bescheiden zwemgelegenheid van de Marine in de Dijksgracht uitgebouwd tot openbare zweminrichting. In 1904 kreeg het een aparte afdeling voor vrouwen die echter in 1917 weer verhuisde naar het openluchtbad in het Nieuwe Diep (zie hieronder). De afdeling voor mannen verhuisde naar het Schinkelbad. Daarna wordt, wegens de té slechte waterkwaliteit van de Dijksgracht de zweminrichting gesloten.

Een derde gemeentelijke zweminrichting kwam in het Nieuwe Diep: zweminrichting Het Nieuwe Diep. Zij ging in de loop der jaren door het leven als het Centenbad, het drie-centenbad en nog later als het vijf-centenbad, al naar gelang de toegangsprijs. Het was de eerste gelegenheid voor de bewoners van Oost (Indische Buurt) om te zwemmen, eerst alleen voor mannen en na 1917 ook voor vrouwen. De zwemmers waren wel cynisch over de niet ver verwijderde monding van de 'Strontpijp' die in het Buiten-IJ loosde. In 1936 nog wordt de omkleedgelegenheid voor vrouwen uitgebreid. Vanaf 1917 is het mogelijk hier gratis zwemles te volgen, verzorgd door de Amsterdamse Zwemclub, die in 1870 opgericht werd. Het is zo'n succes dat er flinke wachtlijsten ontstaan. De kranten spreken lovend over dit initiatief. Dit bad veranderde in 1967 - na verhuizing naar de vaste wal - in het Flevoparkbad. Het was meteen afgelopen met natuurwater.

Enkele jeugdherinneringen van zwemmers op de pagina van 'Het Geheugen van Oost':

"Op warme dagen was het er drukker dan in de Kalverstraat".

"En dat van die riolering? Ach, daar was je je helemaal niet bewust van. In onze tijd wisten wij ook niet dat je daar vreselijke ziektes mee kon oplopen. En per slot van rekening lopen we allemaal nog steeds rond".

"Een badpak hadden we niet, dus zwom je in een flodderig kort broekje met een rode zakdoek in een driehoek gevouwen met een touwtje erdoor om je nek om je beginnende borstjes te verbergen".

Als laatste zweminrichting in open natuurwater het Schinkelbad (hierboven). Zoals eerder verteld, verving dit het bad in de Dijksgracht en was aanvankelijk alleen voor mannen toegankelijk. De foto hierboven bewijst dat dit later opgeheven werd. Het bad werd in 1917 geopend en al in 1923 uitgebreid. In die jaren werden bezoekersaantallen van 1650 per dag geteld, de mannen iets in de meerderheid. Om de waterkwaliteit enigszins onder controle te houden werd jaarlijks een nieuwe laag zand over de veenbodem verspreid. Dat neemt niet weg dat het water op deze verbindingsweg tussen Kostverlorenvaart en Nieuwe Meer met het jaar slechter werd. In 1937 brandde de houten inrichting af en werd slecht gedeeltelijk herbouwd. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd de inrichting gesloten. Vanaf dat moment werden alleen zwembaden met gecontroleerd schoon water gebruikt, ook al was daar een flinke hoeveelheid chloor bij nodig.

Naar aanleiding van de eerste aflevering van deze zwembadserie diepte Hans Standaar bijgaande foto's van de Amsterdamse politie op. De agenten krijgen hier zwemles maar ook les in reddend zwemmen..., in uniform wel te verstaan. De foto's zijn uit verschillende jaren, gezien de petten. Begin 20ste eeuw mocht de helm onder omstandigheden vervangen worden door de kepi, wat in 1914 standaard werd. In de 20er jaren kwam de platte pet in gebruik.

Foto's beschikbaar gesteld door Hans Standaar

In beide afleveringen spraken wij over het belang van zwemverenigingen bij de exploitatie van zweminrichtingen. Een YouTube-film die iets daarvan illustreert vindt u via deze link. Het item over de zwemclub begint bij ±2:50m en wordt gevolgd door een item over de bouw van het Olympisch Stadion. Ook leuk!

Alle afbeeldingen komen zoals gewoon uit de Beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam, tenzij anders vermeld.

Dinsdag 13 mei 1919 - Ernstige rellen op Kattenburg en Wittenburg. Sluit mooi aan op onze zwembadserie. Een stel jongens roeit na werktijd op deze warme dag het water op, kleedt zich uit en gaat zwemmen. Ongetwijfeld in hun blote bast en dat mag niet in Amsterdam. Twee politieagenten op de wal sommeren de jongens daarmee te stoppen en zich aan te kleden. Gejouw is hun loon! Helaas voor hen herkent één der agenten later op Wittenburg een der knapen (18) en wil hem inrekenen, waarop de bevolking zich massaal tegen de beide agenten keren. Door een regen van stenen komen ze aardig in het nauw, wat hen ertoe brengt sabel en revolver te trekken en zich (met de knaap) een weg te banen. Daarbij worden een aantal waarschuwingsschoten gelost. Eén der agenten raakt door een steen licht gewond. Het volk overweegt net de jongen te ontzetten en naar bureau Kattenburg op te trekken als een groot aantal agenten naar Wittenburg toog om "de orde te herstellen". Opnieuw gevechten, stenen en bloempotten die vanuit de ramen op de politie gegooid werden. Weer wordt er geschoten door de politie, deze keer gericht waardoor vier gewonden vallen. Ook vier agenten raken gewond door stenen maar zij kunnen gewoon dienst blijven doen. Van de vier gewonde Eilanders moeten er drie naar het Binnengasthuis gebracht worden. De volgende dagen patrouilleert de politie in hele pelotons door Kattenburg en Wittenburg en slaat elke samenscholing hardhandig uit elkaar. Dagblad De Tribune spreekt van 'revolverpolitiek' en heeft geen goed woord voor de actie over. Laten ze arbeiderswoningen maar van een badkamer voorzien, dan hoeft men niet in open water te zwemmen. Gratis toegang tot de paar zwembaden zou ook helpen!

Op de foto bureau Kattenburg; bron: Stadsarchief Amsterdam

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2019. De keuze 2014 t/m 2018 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave