week 15-2017 |
||||||||||||
Fotoquiz snelste |
||||||||||||
De snelste met het goede en meest complete antwoord op de opgave van vorige week was Ria Scharn. Van haar komt dan ook de nieuwe opgave. De vraag is: Waar staat de fotograaf?Hoe heet de zijstraat links?Oplossingen via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Oplossing vorige week |
||||||||||||
We weten niet wat u van deze opgave vond, wij vonden het een hele leuke! De belangrijkste vraag was niet moeilijk: dit is de Overtoomsesluis, maar de 'winnaar' zochten wij onder degene die de tweede vraag goed beantwoordde. Foto: KLM Aerocarto; bron: SAA |
In 1924 vertrok een KLM-vliegtuig, een Fokker VII, voor de eerste vlucht naar Nederlands-Indië. Na een barre tocht, waarbij in Bulgarije de motor nog verwisseld moest worden, lukte het de drie piloten de vlucht te volbrengen. Voor de terugreis werd het toestel voor de zekerheid op een schip geladen en in 1925 kwam de Fokker het laatste stukje naar Schiphol gevlogen. Op de foto hiernaast de bewuste Fokker VII op het vliegveld van Medan. Foto: Tropenmuseum |
|||||||||||
Nederland was buitengewoon trots op deze vliegpioniers. Dat zagen we een tijdje geleden al hoeveel volk zoiets als de Melbourne-race op de been wist te brengen. Op zaterdag 18 april 1925 werd het vliegtuig verwelkomd op Schiphol. Drie ministers, de burgemeester en een aantal wethouders behoorden tot het ontvangstcomité. Van Schiphol werden de vliegers met een colonne autos naar het centrum van Amsterdam gereden om verder gehuldigd te worden. Burgemeester De Vlugt vergezelde hen de hele rit. De route kan gereconstrueerd worden a.d.h. van diverse krantenberichten: de dichtstbijzinde brug over de Ringvaart was die in Badhoevedorp, verder de Sloterweg over en via Jacob Marisstraat en Schelfhoutstraat naar de brug over de Overtoomsesluis. En daar vloog net een vliegtuig van Aerocarto boven. Knip!! In het Nationaal Archief (GaHetNa) is een tweede foto van het rondje boven de sluis te vinden. Verder de Amstelveenseweg, Corn. Krusemanstraat, De Lairessestraat en Van Baerlestraat de stad in. De miserabele krantenfoto laat genoeg herkennen. De kransen kwamen van Anthony Fokker. Lees het hele bericht in De Tijd of dit in de Gooi- en Eemlander. De namen van de vliegers: Van Weerden Poelman, Van der Hoop en Van den Broecke. |
||||||||||||
Welkom Thuis! Toffe Nederlandsch jongens! dichtte Clinge Doorenbos destijds |
||||||||||||
Goede oplossingen (Overtoomsesluis) kwamen van Anthony Kolder, Carol de Vries, Fanta Voogd, Arjen Lobach, Ria Scharn, Hans van Noort, Anneke Huijser, Adriaan de Kater, Adrie de Koning, Roeland Koning, Maaike de Graaf en Stefan Lemaire. Goede oplossingen (Huldiging eerste vlucht op Ned.-Indië 1925) kwamen van Ria Scharn, Anneke Huijser en Maaike de Graaf. |
||||||||||||
Fotoquiz: Pieter's keuze |
||||||||||||
Pieter Klein zagen we eerder op zoek naar ondefinieerbare bouwsels in de stad. Hier heeft hij weer zoiets. Van 1833 tot 1939 was de keersluis, die wij als Kikkerbilssluis kennen, uitgebreid met een tweede stel sluisdeuren die zo een schutkolk vormden (zie schema links). Op één der landhoofden stond een tijdje bovenstaand houten gebouwtje en Pieter is benieuwd wat de functie ervan was. Het kan ook zijn dat het meerdere functies had, want er zijn ook foto's met een tekstbord erop. Weet u waartoe dit gebouwtje diende?Uw oplossing via deze link Foto's: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Oplossing: Yvon's keuze |
||||||||||||
We kijken door de Ridderstraat richting Geldersekade. De straat werd samen met de Jonkerstraat in 1926 gesaneerd en daarna Nieuwe Ridderstraat genoemd. Beide straten werden voor de aanleg van de eerste metrobuis nog eens op de schop genomen en op een nieuwe plaats verlegd, met behoud van hun naam. Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn en Anneke Huijser. |
||||||||||||
Heeft u ook een opvallende foto gevonden? |
||||||||||||
Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b. |
||||||||||||
Fotoquiz Waar? Wat? |
||||||||||||
Jammer, het straatnaambordje is niet te lezen op deze oude foto. Weet u toch wat er op staat? Waar staat de fotograaf?Hoe heet de straat waar we in kijken?Waar staan de huizen (dwars op de as van de straat) die in de verte te zien zijn?Vanwaar deze mensenmassa?Oplossingen graag via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Oplossing vorige week |
||||||||||||
Deze tweeling was te vinden op Nieuwmarkt 19-21. De huizen werden gebouwd naar ontwerp van Hendrick de Keyser. De opdrachtgever was de stad Amsterdam. Er wordt uitdrukkelijk ontkent dat De Keyser de panden ook gebouwd heeft; dat zal wel een onderneming van de stadsmetseltuyn geweest zijn met een toeziend oog van de stadssteenhouwerij, waar De Keyser overigens het hoofd was. De oplevering was in 1618. Beide huizen hadden een gevelsteen ingemetseld. Nr.19 een met Sint Andries erop en nr.21 met Sint Jacob. De huizen zijn in 1926 gesloopt door textielhandelaar Flesseman (dat was de naam die van de foto gewist werd). Hij liet er door architect Wijdeveld een groot gebouw voor in de plaats zetten dat we vandaag nog kunnen 'bewonderen'. In de hal liet Flesseman replica's van beide gevelstenen metselen (zie afbeeldingen hieronder). De originelen zijn waarschijnlijk verloren gegaan. Vandaag is in dit multifunctionele gebouw ‘Centrum van ouderen Flesseman’. Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
We hadden dan wel de naam Flesseman verwijderd, maar het levensgrote huisnummer 23 van Flessemans oer-pand op de Nieuwmarkt niet. Het was dan ook een simpel rekensommetje dat de twee panden waarschijnlijk de nummers 19 en 21 droegen. Dat beperkte de hoeveelheid foto's, waaronder in de Beeldbank gezocht moest worden, aanmerkelijk. Overigens had Flesseman ten tijde van het maken van deze foto nr.21 al in handen, maar dat was niet te lezen in deze resolutie. Wèl in de Beeldbank! |
||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Anthony Kolder, Kees Huyser, Anneke Huijser, Arjen Lobach, Roeland Koning, Ria Scharn, Maaike de Graaf en Otto Meyer. |
||||||||||||
Met de camera op pad... |
||||||||||||
Wie de fotograaf van deze sfeerplaat is, hoort u volgende week. Voorlopig willen we alleen weten welke gracht dit is. Huisnummers zou prachtig zijn. Weet u welke gracht dit is?Uw oplossing graag via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Foto van vorige week |
||||||||||||
Zo'n verbleekte foto bevat nog veel details die wij er soms uithalen met de diverse gereedschappen in Photoshop. 'Pimpen' noemen we dat wel. Zo niet deze keer want het antwoord zat deze week juist in de verbleekte achtergrond..., rechts. Daar staat de koepelkerk aan het Leidsebosje. Dat betekent dat dit het Diaconieweeshuis Stadhouderskade 22 is, later (WO1) ziekenhuis en nog later GEB-hoofdkantoor (1925). Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
Goede oplossingen kwamen van Dick van der Kroon, Kees Huyser, Anthony Kolder, Anneke Huijser, Martin Ex, Ria Scharn, Han Mannaert, Adrie de Koning, Hans van Efferen, Otto Meyer en Adriaan de Kater. |
||||||||||||
Hulp gevraagd: Vele Handen |
||||||||||||
Dit is nog zo'n niet-geïdentificeerde foto's van Vele Handen. Weet u waar dit is?U kunt de foto weer klikken voor een vergroting in de Beeldbank. U kunt ook het contactvel weer bekijken om te zien of er in de daarop staande foto's een hint schuilt. Uw oplossing graag via deze link Foto: Stadsarchief Amsterdam |
||||||||||||
In de achtergrond ontdekten wij nog een ander gebouw dat een hint zou kunnen vormen. Het lijkt op een kerktoren met twee uurwerken in de gevel. Het kan natuurlijk ook best iets heel anders zijn, maar toch zijn die twee velden misschien voor iemand van betekenis. |
||||||||||||
Hulp gevraagd: oplossing vorige week |
||||||||||||
Geen oplossing van deze foto. Dit schreven we in eerste instantie en zo werd de quiz uitgebracht. Toen bedacht EJN dat dit toch wat mager was, pakte de fiets en stelde vast dat dit Oudezijds Achterburgwal 201, hoek Rusland is. Het pand staat er vandaag keurig gerestaureerd bij. Volgens ons schuilt achter dit synoniem EJN Erik-Jan Noomen. Hebben we dat goed gegokt? Controleer nog even via deze link |
||||||||||||
De oplossing kwam uiteindelijk toch nog van EJN. |
||||||||||||
De quizfoto die niet kan – Frederiksplein |
||||||||||||
Bij mijn zoektochten in de Beeldbank kom ik vaak de prachtigste plaatjes tegen, die ik heel graag een keer als quizfoto zou willen insturen. Helaas zijn er veel foto’s die met Google heel gemakkelijk te achterhalen zijn. Als u wilt weten hoe dat werkt leest u dat hieronder. Met name de foto’s van Jacob Olie worden op deze manier heel gemakkelijk gevonden. Niet bruikbaar dus voor de quiz, want dan is de sport van het zoeken er wel af. Daarom deze keer zo’n mooie foto van Jacob Olie die toch echt wel de aandacht verdient. Waarom dit een heel bruikbare quizfoto was? Misschien omdat er zo weinig herkenningspunten zijn, terwijl het toch zo'n markant plein was. De foto is in 1891 gemaakt. Jacob Olie stond op een plek waar tot 1867 de Achtergracht was. De bossages links zijn van een pas aangelegd park voor het Paleis voor Volksvlijt. Rechts de huizen aan het Frederiksplein even zijde (nrs.34-54). De kruising met de Weteringschans valt nauwelijks op. Links is één van de twee ingangen naar de Galerij. Dan kijken we verder over het Westeinde naar de brug over de Singelgracht en naar de huizen aan de Stadhouderskade en Van Woustraat. --Ria Scharn |
||||||||||||
Google zoeken op afbeelding |
||||||||||||
Column: Van die dingen -4 |
||||||||||||
ussen mijn tiende en mijn twintigste had ik na school of in de vakanties allerlei baantjes. Ik werd door de SHB (Samenwerkende Havenbedrijven) naar diverse bedrijven gestuurd. In pakhuis Koning Willem I moest ik lompen naar de pletmachine brengen en in een juten baal naaien. Met de hand en een kromme naald. De vaste werknemers straalden professie uit en dat zorgde ervoor dat ik me snel senang voelde. Ik herinner me een havenarbeider die elke koffiepauze ging vissen. Hij frommelde een los vislijntje uit zijn binnenzak, deed er een klont aardappel en reuzel o.i.d. aan (geheim recept zei hij) en verzonk het geheel in het diepe havenwater. Na twee minuten was het raak. De een na de andere vis haalde deze viskunstenaar boven het oppervlak en zette ze na het onthaken stressloos in hun biotoop terug. Na het balen naaien moest ik naar het VCK (Verenigd Cargadoorskantoor). Daar moest ik schepen laden of lichten, nog ouderwets met de hand. Soms stond je onderin een vrachtschip en zweefde een pallet met spullen vervaarlijk boven je hoofd waarbij soms het zicht werd bemoeilijkt door de zon. Moest je roodaarde lossen, dan was je na afloop nogal rood, moest je zout lossen, dan liep je te balen van de dorst en moest je blikken met erts lossen, dan ging je door je rug door het gewicht! Je kon ze beter rollen dan tillen! Gelukkig kreeg je dan extra centjes voor deze extreme klussen. In de loodsen lagen de gekste zaken. Ik vroeg aan de havenwerkers waarom er soms van die grote kisten met spullen onder diepe lagen stof lagen. |
Ja er ging wel eens iets mis! Dan was er een zending die niemand kwam ophalen! Als je naar huis ging, moest je steekproefsgewijs langs de controle. Maar ik ben zelf nooit gecontroleerd. Spullen die er al heel lang lagen, of die best interessant waren, werden wel eens ontvreemd. Ik heb jongens op hun brommertje naar huis zien rijden met een dikke buik van de gejatte spulletjes. Een ervan werd gepakt! Eens moesten we een container met dozen wodka legen. Een bijdehante werker liet ‘zogenaamd’ een doos stuk vallen, waarna iedereen het op een zuipen zette. Een paar dagen later ging ik naar bedrijf Mueller. Daar moest ik in de loodsen werken. Er gebeurde een vervelend ongeluk waarbij een kraanmachinist onder een omgevallen kraan vast kwam te zitten. Op een middag zat ik buiten toen er een grote vrachtwagen verscheen die door een aantal pallets met houtplaten niet verder kon. Hee,..jij daar, zei de chauffeur, gooi die pallets even aan de kant! Hoe dan? Nou gewoon, met die vorkheftruck! Dat viel eerst niet mee, maar toen ik de goede knopjes had ontdekt, was ik weer een ervaring rijker. Ik kon nu trekker rijden en een vorkheftruck bedienen! De volgende twee weken moest ik vooral niets doen: Mueller was aan het staken geslagen en ik moest meestaken! Dat lijkt wel leuk, maar de tijd kruipt! Gelukkig kreeg ik wél uitbetaald! Van die dingen! -Wordt vervolgd |
|||||||||||
1. Verenigd Cargadoorskantoor Amsterdam (VCK) 2. Pakhuis Koning Willem I aan de Zeeburgerkade mét visplekje 3. Het Kantinegebouw aan de Cruquiusweg 4. Het ‘vergeten SHB-gebouw’ op het Java-eiland vast punt voor havenarbeiders 5. Pakhuizen ‘Maandag en Dinsdag’ (rechts) en ‘Zondag’ en ‘Koning Willem I’ (uiterst links) van het Nieuw-Entrepot vanaf de zijde van de Cruquiusweg |
||||||||||||
Egelantiersgracht 444 is 400 jaar oud... |
||||||||||||
... en behouden voor de sloop. Trotse bewoner is Han Mannaert, een naam die u op deze quizpagina's regelmatig tegenkomt. Han onderzocht de geschiedenis van zijn huis en wil dat de komende weken met u delen. Hij restaureerde zijn huis in eigen regie en vaak zelfs eigenhandig. Huisnummer 444 is het tweede huis vanaf de hoek met de Derde Egelantiersdwarsstraat. Normaal vind je aan het eind van de regenboog een pot goud maar met het huis aan het eind van de regenboog op de foto hieronder is Han ook verguld. |
||||||||||||
Han heeft zijn wederwaardigheden bij de renovatie vastgelegd en begint met een algemeen hoofdstuk over het ontstaan van de Jordaan. Dat besparen wij u, omdat dit in de PDF's ruimschoots gedekt is. Klik de omslagen hieronder om dat nog eens door te lezen. |
||||||||||||
De allereerste koopakte van het perceel grond is bewaard gebleven (Kwijtscheldingen serie IX 1605-18-11. DO-G-3) (RA 2163-fo. 172 vo). De tekst luidt: Wij - als boven - dat op de drij janarij 1617 achtervolgende de oordonnatie daer aft zijnde bij executie derzelve stede verkoft is geweest Barent Willemsz metselaer een erf gelegen op de Egelantiersgraft getekend met No.2, breet zestien voet en de lanck vijfendertig voeten, belent met ‘t erfsûe van No.1 aan de oostzijde en ‘t erfs van No.3 aan de westzijde streckende voor van de straat van de Egelantiersgraft tot achter aan het erfs van No.1 gelegen in de Madelievestraat in alle schijne en toebehoort hebbende Gillis Frans Ruijs onder conditie dat de cooper de straet voort voortz (zijn) erf gelegen tot zijnen costs zal hogen naar de peijl aldaar gestelt of noch te stellen zonder iets daarvoor te genieten, dat mede de cooper de melioratie van zevenenvijftig guldens, twaelf stuifers twaalf penningen op voorzijne erf nog gestelt tot zijne last nemen zullen voorts vrij erf, voor de somma van hondertdrie guldens die de voornoemde Barent Willemsz te berde gebracht en betaalt heeft ende weder bekeert zijn zoo verre die strecke mochten in schulden commers en lasten, Del. nova de 23 julij anno 1619. |
||||||||||||
Metselaar Barent Willemsz kocht dus erf 2 aan de Egelantiersgracht en bouwde daarop een huis voor zichzelf en zijn gezin. In de verkoopactie lezen we dat het erf toebehoorde aan Gillis Fransz Ruijs of Ruijsch. De familie Ruijsch behoorde tot de notabelen van de stad en het is niet ondenkbaar dat deze zich met de voorkennis van toen, de nodige weilanden had aangekocht. Het perceel grond werd verkocht aan Barent Willemsz. Deze was metselaar van beroep en was ongetwijfeld werkzaam aan de opbouw van de grachtengordel. |
||||||||||||
Bouwmaterialen waren, mogelijk door de grote vraag er naar, duur of Barent Willemsz was een zuinig man. Tijdens de restauratie van het pand bleek dat er gebruik gemaakt is van oudere bouwmaterialen. Zo zijn de balken van de eerste verdieping duidelijk afkomstig uit de periode van de houten (14e-16e eeuw) vakwerkhuizen. De inkepingen en gaten van korbelen en muurstijlen verwijzen er naar. De bouwmuren zijn aanvankelijk halfsteens uitgevoerd. Daar dit ook weer bij de latere bebouwing ernaast werd toegepast zou men nu kunnen spreken van een ankerloze spouwmuur. Zeer waarschijnlijk is de vroegere houten oud-Hollandse sporenkap vervangen door een latere 18e eeuwse gebroken kap. --wordt vervolgd |
||||||||||||
Herinnert u zich deze nog? |
||||||||||||
Fietskleppers - door Jos MolHet was in de 50er en 60er jaren de kunst om zoveel mogelijk herrie te produceren. Je deed dat bijvoorbeeld met een fiets. Meneer Koopman, die boven ons woonde, verzamelde metalen onderdelen die hij langs de weg vond. Hij had met mijn vader afgesproken dat hij de fietsonderdelen apart zou houden. Toen ik 10 jaar oud werd, was de eerste ''racefiets'' een feit. Toen ik er mee rondreed, zocht ik iets dat vreselijk veel lawaai maakte. Dat vond ik in de fietskleppers. Deze bijdrage van Jos Mol werd eerder in de Amsterdamsekrant (v.m. Oud-Amsterdammer) gepubliceerd en is met toestemming van die krant ook door ons opgenomen. |
||||||||||||
Heeft u ook zo'n herinnering? |
||||||||||||
Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b. |
||||||||||||
Excursie Oostenburg en Werkspoormuseum |
||||||||||||
Uw laatste kans om deel te nemen aan de excursie naar Oostenburg en het Werkspoormuseum op 24 mei a.s. Meldt u zich aan door een e-mail via deze link |
||||||||||||
Als u zich al aangemeld heeft hoeft u niets te doen. Dit is de laatste oproep. |
||||||||||||
Deze week honderd jaar geleden |
||||||||||||
Vrijdag 13 april 1917 - Ingebruikneming van het nieuwe gebouw van het Nederlandsch Jongelings Verbond, Singel 58, in aanwezigheid van Prins Hendrik. Op de foto Singel 58 uit de tijd van de NVJ; bron Stadsarchief Amsterdam, ook de foto's hieronder |
||||||||||||
Aanvankelijk was het NJV een zaak van jongeren onder elkaar. Later ontwikkelde het zich tot een instituut met een oudere leiding. De leden waren tussen de 18 en 35 jaar. Alleen jongens konden lid worden. Pas in 1923 ontstond ook een organisatie voor meisjes. |
||||||||||||
Het pand Singel 58 was zeker niet nieuw gebouwd voor het NJV. Het is het rijksmonument #5274, waarvan vooral het Louis XIV-beeldhouwwerk aan stoep en kelder geroemd wordt. Ook het interieur mag er zijn (zie foto links). Het geheel is 18de-eeuws. |
||||||||||||
Oude afleveringen |
||||||||||||
Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2017. De keuze 2016, 2015 of 2014 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar. |
||||||||||||
2014 | 2015 | 2016 | wk01 | wk02 | wk03 | wk04 | wk05 | wk06 | wk07 | wk08 | wk09 | |
wk10 | wk11 | wk12 | wk13 | wk14 | wk15 | wk16 | wk17 | wk18 | wk19 | wk20 | wk21 | |
Aanmelden voor deze digitale uitgave - Afmelden voor deze digitale uitgave |