Nieuwezijds Kolk 26, 24, enz. (v.l.n.r) hoek NZ. Voorburgwal. Dit pand en een aantal aangrenzende zijn gesloopt voor de bouw van een kantoor van Van Gend & Loos.

Hierboven nog de zijgevel van het pand op een tekening van J.M.A.Rieke uit 1884. In de voorgevel van het Korenbeurs Café was een gevelsteen ingemetseld die verloren gegaan lijkt bij de sloop. Het gaat om een liggende halve maan met drie sterren erboven. Op geen enkele foto is de tekst eronder goed leesbaar. Linksboven nog het wapen van Amsterdam met de Andreaskruizen.

Welke firma?
Welke winkels?

Ook deze week verhuisde het onderwerp enkele malen binnen de stad. Voor het verhaal gaat het om de twee eerste vestigingen. De neergang besparen we u.

Uw oplossing via deze link.

Doe mee en verzamel zoveel mogelijk informatie en afbeeldingen die betrekking hebben op de quizfoto van deze week. Onze redactie bakt er weer een verhaaltje van.

De Hollandsche Manege aan de Schans 76, later Marnixstraat.

In 1744 opende de Hollandsche Manege de deuren. Het hoofdgebouw stond aan het eind van de Leidsegracht waar die in de Lijnbaansgracht overgaat. Naast het hoofdgebouw stond een grote hal met de stallen en de piste, de 'binnenbak'. In het hoofdgebouw was op de begane grond de piquerswoning en daar boven een muziek- en balzaal die afgehuurd kon worden voor feesten, vergaderingen, muziekuitvoeringen, enzovoort. Twee Bach-zonen traden hier regelmatig op en het wonderkind Wolfgang Mozart in 1766.

Bij de manege waren stallen voor meer dan 90 paarden. De notabelen konden hun rijdier hier stallen en ook de dagelijkse verzorging uitbesteden. Achter de manege was nog ruimte tot de stadsmuur, waar een 'buitenbak' was ingericht.
Door het gezamenlijk uitvoeren van manoeuvres als het carrouselrijden ontstond belangstelling om dit te komen bekijken en de directie zag kans via toegangskaarten extra inkomsten te genereren. Daartoe werd in 1846 de manege flink verbouwd, verfraaid en van gaslicht en tribunes voorzien. Op beide afbeeldingen hieronder zijn de twee stadia te zien.

In 1880 werd het pachtcontract door de Gemeente Amsterdam opgezegd omdat men de Leidsegracht tot de Singelgracht wilde doortrekken en de Marnixstraat tot het Leidseplein. Daarvoor moest de manege wijken. Een aantal notabelen schreef een vergadering uit die tot oprichting van een N.V. moest leiden om een nieuwe manege aan de rand van de (toenmalige) stad te bouwen. Het werd de (Verlengde) Vondelstraat nr. 140 met achter de woonhuizen een groot binnenterrein, helemaal tot aan de Overtoom, toen Vondelkade.

De manege werd gebouwd door architect Dolf van Gendt die daarvoor ijverig bij de Hofreitschule in Wenen spiekte.
In 1882 ging de manege open en in 2007 werd het 125-jarig bestaan gevierd. In de tussentijd wisselden de eigenaren en directeuren zich in hoog tempo af. In de 70-er jaren waren er sloopplannen en zou de manege andermaal verhuizen, nu naar het Amsterdamse Bos. Dat ging door hevige protesten niet door en het gevolg was een doorstart onder nieuwe directie. Die liet het geheel grondig restaureren en vandaag floreert de manege als in vroegere jaren.

Het uitgebreide artikel staat voor u klaar, als vijftigste aflevering van ons eigen jaarboek Fotoquiz 2015.

Klik deze link om alleen aflevering 50 te lezen. U kunt ook alle aflevering tot vandaag tegelijk inzien: klik hier (of de omslag links) voor het jaarboek zover als het gevorderd is (>32MB).

Aflevering 50 werd samengesteld uit materiaal van Ria Scharn, Anneke Huijser en Niels Wisman. Verder een artikel van Bob v.d.Hilst (OA53-2001) over optredens van Mozart en twee Bach-zonen in de muziekzaal boven de manege.

Wat Waar?

Uw oplossing voor bovenstaande foto a.u.b. via deze link.

De foto van vorige week...

Het leek er op dat niemand de foto kon plaatsen. Eén poging van Otto Meyer bleek na onderzoek toch de juiste oplossing van het vraagstuk. Het gaat hier om Herengracht 203-209. Vooral een tekening uit 1943 bracht zekerheid. Meer hierover op de eerste quizpagina van het nieuwe jaar.

Eén ding is zeker, het heeft niets te maken met een dovenschool en de foto is niet vanaf het Jonas Daniël Meijerplein genomen.

Oplossing vorige week:

Anjeliersbrug (#128) voor de Westerstraat over de Lijnbaansgracht. Op de voorgrond het Marnixplein en de Marnixstraat.
De snelste met de goede oplossing was Theo Beijerbacht. Inkoppertje, riep hij. Daar heb ik m'n jeugd doorgebracht.
Bij de telefooncel voor nr.2 weten Maaike de Graaf en Ton Brosse het beeld van de 'Volksvrouw' te staan, gemaakt door Henk Henriët. En dat de foto op maandag gemaakt moet zijn meldden José Goud, André Hieselaar en Maaike, want het is marktdag.

Deze week is de fotograaf iemand van Bureau Monumentenzorg en het gaat ongetwijfeld om de twee pandjes naast elkaar die verbouwd of opnieuw opgetrokken worden. Maar waar? Zoeken in de Beeldbank hoeft niet. Ook daar weten ze niet waar dit is. Als u het wèl weet, stuur dan een foto of Street View van het resultaat.

Uw oplossing graag via deze link.

Heeft u zelf ook foto's van typisch Amsterdamse maar niet direct overduidelijke plekjes? Stuur ze gerust.

Oplossing vorige week:

Amstel 152-160, het pand dat gebouwd werd als hoofdkantoor voor de Hollandsche Cacao- en Chocolade Fabrieken Bensdorp & Co. Links: ingang van de Wapen van Delftsteeg.

Het juiste antwoord kwam van Arjen Lobach.

Een aquarel van Karel Klinkenberg. Eerder was er veel aan te merken op de topografische waarde van zijn werken maar hier valt weinig op aan te merken.

De komende weken besteden we aandacht aan een panorama van Amsterdam uit het jaar 1657. De maker is de Vlaming Jean Baptists Bonnecroy (1618-1676). We hebben de scan in 5 delen gehakt en willen die met u doornemen. Dit panorama is interessant omdat het tijdstip tussen de Derde en Vierde Uitleg valt. Vooral deze linkerkant ofwel oostzijde van de stad is dan nog niet bebouwd.
Wikipedia, die deze scan in hoge resolutie ter beschikking stelt, wil graag de volgende credits vermeld zien: "Bonnecroy Amsterdam 1657" by Jean Baptiste Bonnecroy (1618–na 1676?) - Eigen werk, 2012-04-10. Licensed under CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons.

Vorige week stopten we bij de Haringpakkerstoren, dus daar beginnen we nu weer (links). Onduidelijk is of Bonnecroy de Nieuwe Haarlemmersluis heeft uitgewerkt, maar de Droogbak en de Haarlemmer Houttuinen komen wel in beeld. Vóór de Droogbak het paalhuisje van de Haarlemmer boom. Meer naar rechts staat de Oude Stadsherberg in het IJ. Die was in 1613 gebouwd als aankomstpunt voor het Buiksloterveer en als onderkomen voor te laat gearriveerde varensgasten. Het veerhuis was op Singel 2, hoek Droogbak. In 1660, dus drie jaar nadat dit panorama gemaakt werd, is de Nieuwe Stadsherberg gebouwd en wordt de Oude een jachthaven. Beide stadsherbergen waren via een steiger met ophaalbrug verbonden met de vaste wal.

Op de achtergrond de toren van de Westerkerk, waarvan de toren in 1638 gereed kwam, en de Noorderkerk die in 1623 gereed kwam. De Eilandskerk was in 1657 nog een houten preekschuur.
Volgende week het slot. Dan komen de Westelijke Eilanden aan de beurt.

Dinsdag 21 december 1915 - Feest voor de Industrieschool voor Vrouwelijke Jeugd op de Weteringschans 31. De school bestaat 50 jaar, reden voor herdenken en feestvieren.
Het gebouw is een schepping van A.L. (Dolf) van Gendt. Veel belangrijker was het initiatief. Jaren voordat de eerste huishoudschool open ging (!891) werd in 1865 een school voor vakonderwijs aan meisjes geopend.
Sinds 1883 staat het Barlaeus Gymnasium naast deze school en sinds 2003 is de industrieschool ook in gebruik bij het Barlaeus.

Deze modetekening van Hansje Hamers is opgenomen in de collectie van het Amsterdam Museum. Ook dit was een lesvak op de Industrieschool voor Vrouwelijke Jeugd.

Hieronder nog een aquarel 'zoethout' van Antonia Mulders van de bewuste school, uit een grote serie 'botanica'die bewaard is door de universiteitsbibliotheek van de UvA.

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2015. De keuze '2014' leidt naar aflevering 1 van 2014, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Veel van de historische afbeeldingen van Amsterdam komen uit de collectie van het Stadsarchief Amsterdam

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave