Dagboek van een Amsterdams koopman
1911, de Dam en het Commandantshuis..., de grote sloop
Carl Tersteeg wandelt met Marie van de buren naar het centrum van de stad. Zij is van Tilburg en kent de stad nog niet zo goed. Onderweg vertelt hij haar wat er allemaal te gebeuren staat in de stad. In 1912 begint de herinrichting van de Dam en daarvoor wordt nogal wat gesloopt.
de onvolmaakte toren
De parochie van de Nieuwe Zijde wilde niets liever dan die van de Oude Zijde overtroeven. Toen die in 1565 een grotere toren liet bouwen konden ze niet achterblijven. Voordat ze er eindelijk uit waren wat en hoe was het 1645 en brandde hun kerk af en moest herbouwd worden. De toren zou in deze bouwcampagne mee gebouwd worden. Opeens was het stadsbestuur niet meer zo welwillend en zag de enorme toren als gevaar voor de uitstraling van het nieuwe stadhuis dat eveneens in aanbouw was. Na de bouwstop in 1653 werd de kerk nooit meer verder afgebouwd en keek men tegen een onaf onderstuk aan dat hopeloos in de weg stond. In 1783 werd het grootste deel daarvan gesloopt.
U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
Hulp kwam van Kees Dalmeijer, Marike Muller, Wim Huissen, Otto Meyer, Adrie de Koning, Anneke Huijser, Jos Mol, Arjen Lobach, Mike Man, Anthony Kolder, Han Mannaert, Remco Barkhuis, Hans van Efferen, Peter Waagen, Hans Smit, Robert Raat,
Hulp gevraagd, de oplossing
Rouw in het politiekorps, bericht een krant op 25 maart 1937. Tijdens een mars van de karabijnbrigade van de Amsterdamse politie zakte de 39-jarige Wilhelmus Petrus Oomen ineen. In het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis overleed hij aan een hartaandoening. Hij werd met korpseer begraven, zoals dat heet. De rouwstoet trok langs het politiebureau Raampoort in de Marnixstraat, hetgeen is vastgelegd door de Polygoon-fotograaf. De karabijnbrigades waren in verschillende steden opgericht midden jaren 30. Ernstige onlusten in Nederland – o.a. het Jordaanoproer in 1934 – plus de dreiging die uitging van militante bewegingen, zowel van nationaal-socialistische als communistische zijde, deed enkele grote steden besluiten om een eigen, bewapende politiemacht te vormen. Zij wilden ook onafhankelijker zijn van Den Haag en militaire inzet. Tot meer dan marcheren is het echter niet gekomen tot de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Dank Arjen, Adrie en Han voor aanvullende info. Er zijn meer foto’s van dergelijke rouwstoeten, o.a. één uit 1907. En nog steeds worden agenten met korpseer begraven compleet met stoet en erehagen, getuige krantenberichten van de afgelopen jaren.
Hulp gevraagd, de nieuwe
De vorige foto’s waren redelijk eenvoudig te localiseren. Zaterdag stroomde mijn mailbox al vol met goede oplossingen, waarvoor uiteraard mijn hartelijke dank. Hoog tijd voor een locatie die lastiger is te bepalen. Adrie de Koning stuurde mij een foto van een winkel waar marionetten en maskers buiten hangen. Johannes Wiebinga liet zeven foto’s aan de Beeldbank na die hij maakte tussen 1950 en 1960. Willekeurige foto’s en deze ene detailfoto van een winkel. Was hij een poppenspeler, was hij of kende hij de eigenaar of vond hij het gewoon een leuk plaatje? De foto biedt nauwelijks aanknopingspunten om de locatie te bepalen. Maar misschien is er toch een lezer die zegt: oh, ja, dat herken ik, dat was … Ik ben benieuwd!
.jpg)
Goede oplossingen kwamen van
U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
2. Ra-ra
Vrachttjalken in een gracht met een serie vaste bruggen... Prinsengracht of Brouwersgracht? Een van de oudste kroegen van de stad? Keuze uit Karpershoek, de Druif of Papeneiland. Dat laatste is ook aan de Prinsengracht. Warm! Twee hoekhuizen in beeld, dus kort stukje gracht... zou het toch de Brouwersgracht zijn? Heet!
De Beeldbank toont niet de complete montage van het panorama. Dat hebben wij dan maar voor u gedaan . Klik de foto hieronder voor de maximale resolutie.
Goede oplossingen kwamen van
3. Zoektocht
We hebben geen idee welke boeken u allemaal te hulp geroepen hebt, maar wij meenden de fotograaf in de Gasthuismolensteeg (na 1913 -straat) op de hoek van het Singel te kunnen plaatsen. Conform nevenstaand kaartje uit de tijd vóór de naamswijziging naar Paleisstraat was de straat die we in het verlengde inkijken de Stilsteeg (tussen Spuistraat en NZ Voorburgwal) en in het verlengde daarvan de Gasthuissteeg (tussen NZVbw en Dam; vanaf 1850 op buurtkaarten aangegeven als -straat). Bij controle verzanden wij in een wirwar van vervallen straatnamen die ooit in Amsterdam toegepast zijn en vonden de namen Wijde en Korte Gasthuismolensteeg inderdaad vermeld, dus rekenden wij alles goed wat ongeveer in de buurt kwam. De oplossing die we graag wilden zien (en ook voldoende kregen) luidde:
1. We kijken de Paleisstraat in.
2. Dit eerste stukje heette vóór de naamswijziging Gasthuismolensteeg.
3. In het verlengde lag de Stilsteeg en daarna de Gasthuissteeg.
4. De fotograaf stond op de hoek Singel/Gasthuismolensteeg (met rechts vooraan het blokje huizen dat moest wijken voor het Bungehuis).
Vergelijk ook nog met OSIM00002001655.
Goede oplossingen kwamen van
1. Snelste...
2. Ra-ra...
"Kostelijk! Een steigerbouwer is op niveau bezig met zijn werk. Op een verdieping zit achter een raam een dame onder een droogkap. Een kapperszaak op éénhoog? Als u de foto vindt, zult u zien dat de Beeldbank er nog niet achter is waar dit is. Van Paul Graalman krijgt u extra punten als u dat wèl weet."
3. Zoektocht...
Zoekplaatje waarbij u niet genoeg aan de Beeldbank heeft. Uw enige houvast zijn de gevelsteen en het feit dat er een tegeltableau aan het pand te vinden zijn.
1. Wat is het adres van dit pand?
2. Welke tekst(en) staat/staan op het tegeltableau?
3. In welk jaar is dit pand gebouwd?
4. Wie of welk bedrijf dan wel bedrijfstak liet de voorganger van dit pand bouwen?
5. De gevelsteen zat ook al in dat vorige pand. Waar in de gevel?