Week 05 - 2025, de week van de webmaster


Hoger onderwijs voor meisjes

Thorbecke moderniseerde in 1863 het onderwijs in Nederland. Er kwamen burgerscholen en hogere burgerscholen. Die laatste waren op een enkele uitzondering na niet toegankelijk voor meisjes, ondanks dat nergens in de wet stond dat dit verboden was. Maar Thorbecke had daar rekening mee gehouden en riep de MMS, de middelbare meisjesschool in het leven. Handicap daarbij..., na afsluiten van de MMS kon je niet naar een universiteit. Dus wilden sommige meisjes toch naar gymnasium of HBS. In Amsterdam kwam in 1877 een meisjes-HBS en het Stedelijk Gymnasium nam vanaf 1880 ook meisjes op. 'Blauwkousen' noemde het Algemeen Handelsblad de jongedames die zo nodig naar een universiteit wilden...

Boven een klassenfoto van een leerjaar op de meisjes-HBS op de Keizersgracht 246, onder een gymnastiekles van een niet nader omschreven MMS.

De vergissing van Troelstra

Historiek dook eens uitgebreid in de revolutiepoging van Troelstra in 1918. Het naadje van de kous, als u zin heeft.

U kunt de afbeeldingen weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

Hulp kwam van Kees Leseman, Anthony Kolder, Kees Huyser, Adrie de Koning, Mike Man, Simon Claessen, Arjen Lobach

Hulp gevraagd, de oplossing
Google Lens is een prachtig hulpmiddel - ik gebruik het ook - maar je mist wel de lol van het zoeken. Gezien de reacties van enkele inzenders vonden zij de foto mét locatie op Facebook. Het is speelkwartier bij de Sint Catharinaschool, Vechtstraat 88. (Later Kindcentrum Catharina, maar intussen gesloten.) Tussen Gaaspstraat en Vechtstraat is hier een groot speelterrein. Links is het gebouw van de Internationale School. Een gebouw dat later andere functies kreeg en vervangen werd door een kleiner gebouw.

U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de nieuwe
Deze foto van spelende jongetjes in een steeg komt uit een serie foto’s die Kees Scherer maakte in opdracht van het Amsterdams Fonds voor de Kunst in de jaren 50. Het Stadsarchief schrijft dat vanaf 1972 het Fonds fotografen de opdracht gaf om foto's rond een bepaald thema te maken. Maar deze foto’s zijn voor 1972 gemaakt. Wat deed het Fonds eigenlijk met die duizenden foto’s die zij in de loop van de jaren verzamelden? Zij staan in ieder geval in de Beeldbank. Je krijgt een prachtig en zeer gevarieerd beeld van de stad – van snapshots tot bedachte composities, van straatscenes tot portretten – van alles komt voorbij.  
N.B. De foto is door Theo bewerkt tot schilderij omdat de foto niet rechtenvrij is. Als u de afbeelding klikt krijgt u het origineel te zien.     

Weet u waar dit is?
laat u het ons weten

Op zondag 25 januari 1925 wordt in beide Doperse kerken het feit herdacht dat 400 jaar geleden in Zwitserland de eerste wederdoop plaatsvond. In Amsterdam werd in 1530 de eerste Doperse dienst (buiten de stad) gehouden. Lees nog eens de PDF over schuilkerken waarin het op pag. 59 - 69 over Doopsgezinde kerken gaat.

Inmiddels is in de Doopsgezinden kerken in Amsterdam het 500-jarig feit herdacht.

Op woensdag 28 januari 1925 koopt de Amsterdamsche Vereeniging Voor Jongemannen (AMVJ) het grondstuk van het mislukte hotelproject 'Atlanta'. Niet lang daarna startte de bouw van Gebouw Centraal aan het Leidsebosje. Dat werd in 1928 geopend. In dat gebouw kwam woongelegenheid voor 120 leden, 80 kamers voor gasten, kamers voor de leiding en de administratie, grote en kleine vergaderzalen, leeszaal, muziekzaal, gymnastiekzaal, biljartzaal, kegelbaan, restaurant, lunchroom en kamers voor de verschillende aangesloten clubs. En... het eerste overdekte plaatselijke 25 meter zwembad.

fotoquiz week 04-2025 - oplossingen

1. Snelste...

De sanering betrof het Bickerseiland, begin 60-er jaren. We zien hier het bewaard gebleven huis Bickersgracht 76 dat tegenwoordig (door horizontale splitsing) 222-228 genummerd is.

Eerste melding: 13:44 uur

Goede oplossingen kwamen van Kees Dalmeijer, Anneke Huijser, Ria Scharn, Mike Man, Jos Mol, Hans van Efferen, Peter Waagen, Robert Raat,

2. Ra-ra

Wij hebben het u niet moeilijk gemaakt, vorige week. We hadden het over de Nieuwezijds Voorburgwal vóór de demping. De naam 'Gouda' op de boot moest naar de Pijpenmarkt wijzen, waar het Goudse Veer gestationeerd was.

Eerste melding: 09:11 uur

Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Mike Man, Arjen Lobach, Anneke Huijser, Jos Mol, Kees Dalmeijer, Hans van Efferen,





3. Zoektocht

De tekening is van het zogenaamde 'Verbeterhuis' of Beterhuis tussen Lijnbaansgracht en (Wetering-)Schans, een onder de hoede van de stedelijke overheid maar door particulieren gedreven inrichting voor alle mannen die op straat ongewenst waren. Dat ging van geestelijk gestoorden tot zwervers en van onaangepasten tot knapen die de familie even van de radar wilde halen, om welke reden dan ook. De stad hield wel toezicht maar liet aanvankelijk de dagelijkse gang van zaken aan de beheerder over.
Het werd als Verbeterhuis in 1694 geopend maar was toen al een bestaand gebouwtje, het 'schurfthuis' van het Aalmoezeniersweeshuis, dat het in dat jaar verkocht. Wij hebben daarom het bouwjaar niet al te strikt beoordeeld. Na klachten werd het in 1718 door de stad gekocht om zelf te besturen. Tijdens de Franse bezetting werd het even Huis van Bewaring (plattegrond; klik voor groot) en in 1825 werd het opgeheven. Vier jaar later werd het verkocht om gesloopt te worden. Dat zou dus omtrent 1829 zijn, maar er wordt ook ergens een jaartal 1831 genoemd.

Eerste melding: 09:49 uur

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Kees Leseman, Mike Man, Jos Mole, Hans van Efferen, Robert Raat,

fotoquiz week 05-2025 - nieuwe opgaven

1. Eerste...

De snelste met het goede antwoord vorige week was Kees Dalmeijer. Hij stuurde deze foto van een gelegenheids-parkeerplaats die na sloop van een of meer huizen ontstond. Genoeg hints!

  1. Aan welke straat ligt/lag dit parkeerterrein?

2. Ra-ra...

"1901..., feest in het land en ook in Amsterdam. De stad wordt versierd en de burgemeester geeft het goede voorbeeld. Maar ja, ik heb zoveel foto's daar gemaakt, ik wil die zien met het kantoor van de Nederlandsche Handel Maatschappij erop. En die politieagent met zijn stoere helm ook. Grappig..., mijn foto's van dezelfde gebeurtenis worden in de beeldbank verschillend omschreven. Twee gebeurtenissen, zelfde versieringen."

3. Zoektocht...

Ogenschijnlijk is dit een nietszeggend rijtje grachtenpanden, maar er is iets met de huisnummering aan de hand. Er zitten gaten in de nummering, wat in de regel betekent dat er woonhuizen achter deze rij staan. Gangen dus, maar er zijn geen openingen tussen huizen te zien. Die zijn dus overbouwd. U dient zich te focussen op de tijd dat deze foto gemaakt werd, want de situatie is tegenwoordig anders.

  1. Welke gracht is dit?
  2. Welke huisnummers waren inpandig?
  3. Welke brug is in beeld? (nummer en/of naam)