Week 32 - 2024, de week van de webmaster


de geschiedenis van de Amsterdamse onderneming

P.G.C.Hajenius

Pantaleon Hajenius trok als 19-jarige van Doetinchem naar Amsterdam en voordat het jaar om was had hij een winkel in de Warmoesstraat in tabak, snuif en sigaren. Het was een voormalig hotel dat De Rijnstroom had geheten en Hajenius liet de naam staan. Alle volgende panden, steeds fraaiere, kregen ook die naam. Tot twee keer toe moest zijn zaak wijken voor straatverbredingen, maar nu is er al 110 jaar rust op het Rokin. Hajenius had geen opvolgers - zijn drie zonen emigreerden allemaal - en toen hij 50 jaar werd, droeg hij het stokje over aan Willem Nijman uit Zutphen. Die familie leverde bedrijfsleiders tot 1992. De zaak was in 1984 in handen gekomen van Ritmeester BV en dat bedrijf uiteindelijk in Scandinavische handen, inclusief Hajenius. De naam van het winkelbedrijf bleef al die jaren 'gewoon' P.G.C.Hajenius.
De PDF geeft aansluitend wat informatie over het sigarenmaken in Amsterdam en de eerste vakverenigingen.





Afsluiting Rokin 1936

In 1936 werd de tweede fase van de gedeeltelijke demping van het Rokin afgerond. Publieke Werken gaf architect Jan Leupen opdracht een ontwerp voor een fraaie afsluiting te maken. Links zijn ontwerpschets gedateerd 7 oktober 1936. Uit de schets blijkt dat meteen een steiger voor rondvaartboten bedacht was. Bijzonder, want rondvaarten stonden nog in de kinderschoenen. Bij de afsluiting hoort een klein gebouwtje, ook van Leupen in de stijl van het Nieuwe Bouwen, bedoeld als zetel van het Gem. Verkeersbureau. Dus niet als kassahuisje bij die rondvaartboten, wat toch tamelijk snel (zie middelste foto) de praktijk werd. Op een foto die de Beeldbank rond 1938 dateert is de rij klapstoeltjes al vervangen door banken. Het gebouwtje heeft een officieel adres Oude Turfmarkt 122 en een kadastraal nr. 6891 (7m²). Amsterdam op de kaart wijdt er een pagina aan maar heeft het adres fout en kent de originele bestemming niet. Zij weten dan wel te melden dat Kooij de deur en het kassavenster zelf gewijzigd heeft.

U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de oplossing
De plek is eenvoudig te traceren: Prins Hendrikkade kruising Martelaarsgracht. Kees vroeg zich af of de fotobeschrijving en mijn datum wel klopten. Reünisten dragen geen academische kledij en die auto is in 1920 geregistreerd. In 1927, 1932 en 1937 berichtten diverse kranten over hun lustrums. De vrouwen van de studentenvereniging begroetten leden van zusterverenigingen en reünisten op het station en wandelden gezamenlijk naar hun verenigingsgebouw aan de Herengracht. We zien dus geen reünisten op de foto, maar leden van de AVSV die hoekige baretten met verschillend gekleurde faculteitskwasten droegen. Zowel in november 1927 als 1937 mistte het. Ik opteer voor 1937, gelet op de datering van Polygoon, maar Kees houdt het op 1927 en dat is minstens net zo aannemelijk.

Hulp kwam van Eric-Jan Noomen, Mike Man, Anneke Huijser, Kees Leseman,

U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de nieuwe
Da’s bijzonder: een pony trekt de kar. De foto komt uit een album met 95 foto’s die gemaakt zijn voor de melkfabriek Holland, producent van “flesschenmelk”. Het is geen jubileumboek – de foto’s zijn van 1935, de fabriek werd in 1898 opgericht. Het album bevat foto’s van de fabriek in de Eerste Jan Steenstraat, het productieproces, enkele melkwinkels en veel melkkarren in allerlei vormen, maten en aandrijvingen. Op haar kar staan niet veel melkflessen. Ik vermoed een geënsceneerde foto, gelet op de opgepoetste sierkannen aan weerszijden van de menster en de twee losse flessen op de lamoen. Waren er trouwens ook vrouwelijke melkventers?  

Weet u waar dit is?
laat u het ons weten

Donderdag 7 augustus 1924 wordt de RK-kerk Onze-Lieve-Vrouw Koningin des Vredes - kortweg de Vredeskerk - gewijd door bisschop Callier. Het officiële adres van de kerk is Pijnackerstraat 9 maar zij staat niet in een rijtje maar tussen de Pijnackerstraat en de Van Hilligaertstraat op een eigen pleintje. Ten opzichte van de foto is de kerk vandaag meer ingesloten door bebouwing.

fotoquiz week 31-2024 - oplossingen

1. Snelste...

Het linkerpand is een rijksmonument en staat op de Korte Prinsengracht 40, een pand uit 1615. Onderin zat volgens de Beeldbank ten tijde van fotograferen houthandel Key, maar misschien kent u het als keldergalerie De Witte Neger. Met buurman op nr. 38 is er voorbeeldig gerestaureerd. Sinds 2000 heeft nr.40 een nieuwe gevelsteen 'De Gouden Poort'.

Goede oplossingen kwamen van Adrie de Koning, Anthony Kolder, Kees Huyser, Arjen Lobach, Jos Mol, Mike Man, Ria Scharn,


U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

2. Ra-ra

U hebt gelijk als u sputtert dat er meer foto's zijn met drie koepels in beeld. U moest het dan ook hebben van de rest van de beschrijving, vooral de paardentram die linksaf een straat insloeg. U moest terecht komen bij deze prentbriefkaart van het Koningsplein met links de koepel van gebouw Kosmos en rechts die van Nieuw Engeland. In de verte de koepel op het toen splinternieuwe gebouw New York, vanaf 1908 Metz&Co.

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Ria Scharn, Mike Man, Jos Mol,


U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

3. Zoektocht

In de Utrechtsedwarsstraat 44-48 had Maatschappij tot Nut van 't Algemeen zijn Volksgaarkeuken nr.2. Dat is ook wat op het bord stond. Als hint kreeg u een foto van een van hun eetzalen, mogelijk die in de Utrechtsedwarsstraat.

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Kees Huyser, Adrie de Koning, Jos Mol, Mike Man, Ria Scharn,

fotoquiz week 32-2024 - nieuwe opgaven

1. Snelste...

De snelste met het goede antwoord op de foto van vorige week was Adrie de Koning. De nieuwe foto komt dus van hem. Zijn vragen zijn:

1. Welke waterloop kijkt u hier in?

2. In welke straat ligt het bruggetje?

Maar dat was ons niet genoeg..., te makkelijk. Daarom een derde vraag. De rode pijl wijst naar een groot gebouw aan dit watertje.

3. Welke befaamde functie had het gebouw ooit? De meest beruchte functie mag ook.

2. Ra-ra...

"Een sfeervol plaatje zoals we van deze fotograaf gewend zijn. Het lijkt of het gesneeuwd heeft, maar zeker is dat niet bij deze onscherpe 'softfocus' foto. Een gracht en een straat die een scherpe hoek met elkaar maken. Het hoekpand is afgeknot want met zo'n scherpe punt in zijn woonkamer begint niemand iets. Links een kroeg die reclame maakt voor z'n lagerbier maar het lijkt meer weer voor een warme grog of cognac."

3. Zoektocht...

Een abnormale drukte in deze straat en dat levert minstens één vraag op.

1. Welk straat kijken we in?

2. Welke tekst staat/stond er op de stellage op het dak van het winkelpand links? (nu onleesbaar gemaakt)

Om de volgende vraag te kunnen beantwoorden dient u eerst de foto met z'n beschrijving te vinden.

3. Vanwaar de drukte op straat?