Week 09 - 2024, de week van Gijsbreght

Gijsbreght bezoekt Roemershuis
Koopman en kunstliefhebber Roemer Visscher woonde met zijn kinderen op diverse adressen in de stad maar allemaal in de buurt van de Schreierstoren. De meeste van die huizen zijn vandaag eigendom van Stadsherstel die ze voorbeeldig restaureerde. Stadsherstel doet verslag en Gijsbreght laat wat achtergronden van Visscher en zijn beide even kunstzinnige dochters Maria en Anna zien.

Raadplaat week 6, de oplossing

De ‘Nieuwe Synagoge’ aan de Linnaeusstraat 119 / 1928 - 1962

Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Jos Mol, Marike Muller, Maaike de Graaf, Arjen Lobach, Fons Baede, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Kees Dalmeijer, Otto Meyer, Mike Man, Hans van Efferen, Adrie de Koning en Harry Snijder.

Nieuwe raadplaat week 9

1. Waar hangt deze verváárlijke gevelsteen?

Canon van Amsterdam
Deel drie van onze miniserie over het preciseren en/of verbeteren van het gestelde in de Canon van Amsterdam (2008).
Vandaag venster acht over de Alteratie, de overgang van Amsterdam naar de Opstand o.l.v. Willem van Oranje.

Hulp gevraagd, de oplossing
Anneke Huijser, Jan Burgers, Kees Leseman en Lidwien van Beek vonden toch iets van Moes-Scholten in kranten en Stadsarchief. Twee verschillende zelfs. Eén daarvan leidde uiteindelijk tot de locatie van de foto. Paulina Elisabeth Scholten, weduwe van Friedrich Ernst Moes, kwam uit Kampen naar Amsterdam. Samen met haar zuster Constantie - Stan - Maria Scholten woonden zij op Leidsegracht 53. Paulina overleed in 1899. Bij haar overlijdensadvertentie staat de naam P. E. Moes. Paul Ernst Moes, 1840 – 1930, kwam ook mee uit Kampen. Als assuradeur verschijnt zijn naam veelvuldig in advertenties als agent van een verzekeringsmaatschappij. Daarbij wordt telkens zijn adres vermeld. Zo kunnen we zien hoe hij over de grachten zwierf: Leidsegracht, Prinsengracht en Keizersgracht. Hij woonde daar op nummer 518 vanaf 1880. En dat pand staat op de foto (2e huis van rechts).

De juiste locatie kwam van Jos Mol, Robert Raat, Adrie de Koning, Mike Man, Arjen Lobach, Hans van Efferen en Peter Waagen.
Aanvullende informatie over de namen Scholten en Moes kwam van Anneke Huijser, Jan Burgers, Kees Leseman en Lidwien van Beek.


(U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de nieuwe
Kardinaal Van Rossum bezocht Amsterdam in juli 1924. Op weg naar Utrecht bedacht blijkbaar iemand dat er nog een groepsfoto gemaakt moest worden. Want waarom staan ze anders op een wat desolate, onbekende plek te poseren? De eminentie is duidelijk herkenbaar. De anderen zullen, vermoed ik, al dan niet hoge katholieke en Amsterdamse functionarissen zijn. Het zou nog 30 jaren duren voordat de snelweg tussen Amsterdam en Utrecht werd geopend! Tot die tijd kronkelde men door oneindig polderlandschap tussen de twee steden.

Weet u waar dit is?
laat u het ons weten

Woensdag 27 februari 1924. Een zeer felle brand vernietigt twee 17e-eeuwse pakhuizen in de Haarlemmer Houttuinen 195-197.
In beide was de meubelfabriek gevestigd van de firma C. Luybé. Er waren ook nog andere bedrijven gevestigd, zelfs een beeldhouwersatelier. Het vuur greep zo snel om zich heen dat tweemaal opgeschaald werd zodat er van alle brandweerposten materieel gestuurd werd. Even leek het erop dat ook nr.193 aangetast zou worden maar dat wist de brandweer te voorkomen. Eén brandweerman raakte gewond en moest naar een ziekenhuis overgebracht worden. Beide pakhuizen zijn als verloren te beschouwen.

Dankzij de goede relatie die Piet Boendermaker, mecenas van de Bergense School, met directeur Baard van het Stedelijk Museum heeft, ontvangt de stad Amsterdam een schenking in schilderijen. De bedoeling van beide mannen is om eindelijk eens vaart te zetten achter een nieuwe koers voor het Stedelijk, richting een museum voor eigentijdse kunst. De aanwinsten nemen zoveel zaalruimte in beslag dat er commentaar klinkt dat andere eigentijdse schilders, anders dan van de Bergense School, zoals Piet Mondriaan, Bart van der Leck en Kees van Dongen geen schijn van kans krijgen. Dat neemt niet weg dat Boendermaker in 1929-'30 nog een grote schenking doet.

fotoquiz week 08-2024 - oplossingen


1. Snelste...

In 1930 besloot B&W dat er een nieuw hoofdbureau van politie moest komen. Het duurde nog tot 1937 voor PW de eerste paal de grond injoeg. Amsterdam zat in 1941 diep in WOII toen het bureau geopend werd. De Amsterdammers hebben lang een bittere smaak in de mond gehouden van deze zetel van de Duitse bezetter en vervloekten het gebouw, dat er toch niets aan kon doen.
Om de quizfoto te maken stond de fotograaf op de bovenste verdieping van het ATVA-gebouw naast het toekomstige bureau. De tweede foto is onze compilatie van twee afzonderlijke foto's van de DienstRO van wat er afgebroken moest worden. Achter deze huizen stonden nog de loodsen van de Groentemarkt.
Frappant is het adres van het hoofdbureau: Elandsgracht 117, later aangevuld met Marnixtraat 260. Langs de Marnixstraat ligt de Lijnbaansgracht met voor de Elandsgracht de Baanbrug (#107), eigenlijk IN de Elandsgracht want het minieme stukje straat tussen Kinkerbrug en Baanbrug heet Elandsgracht, vandaar het bijzondere adres van het hoofdbureau.

Goede oplossingen kwamen van Adrie de Koning, Kees Huyser, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Jos Mol, Otto Meyer, Arjen Lobach, Robert Raat, Mike Man, Han Mannaert, Harry Snijder, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen,


De bovenstaande foto kunt u weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

2. Ra-ra

De exotische naam voor dit pleintje was Malagaplein, een naam waarvan de oorsprong niet te achterhalen is. Dit was een achterafgebied waar ooit de stadsmetseltuinwas en tijdenlang een gribus van kleine bedrijfjes en de bijgebouwen van de Hollandsche Manege. Het duurde eeuwig voordat dit conglomeraat van schuren en loodsen in het stadsbeeld ingepast was. Ook het trotse gebouw van de Handelsschool en de naamswijziging in Raamplein hielpen niet. Fotograaf Jacob van Eck volgde dit soort ontwikkelingen op de voet met o.a. deze foto als getuige.
Wij hebben over de reparatie van deze strook Amsterdam een PDF samengesteld. Klik de link hieronder.

Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Ria Scharn, Arjen Lobach, Anneke Huijser, Robert Raat, Marike Muller, Mike Man, Jos Mol, Peter Waagen,



3. Zoektocht

Een paar weken terug stond een andere fotograaf ook naar deze kruising van land- en waterwegen te kijken. Nu kijken we van de andere kant vanuit een der woonhuizen aan de Plantage Muidergracht. In het midden van de foto brug 259, de Lau Mazirelbrug. De paardentram buigt de Roetersstraat in i.p.v. rechtdoor de Nieuwe Kerkstraat. Links daarvan het Dr. Sarphatihuis en rechts het Luthers Diaconiehuis voor ouderen en wezen, nu de Wittenberg. De foto zou nu niet meer zo gemaakt kunnen worden omdat tussen Pl.Muidergracht en de bebouwing de Businessschool van de UvA staat.
Om verwarring en nog een slagveld te vermijden vroegen we niet naar het water. Op de plek van de brug verandert dat namelijk van naam en wordt de Nieuwe Keizersgracht opeens Plantage Muidergracht.

Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Kees Dalmeijer, Kees Huyser, Adrie de Koning, Arjen Lobach, Jan van der Hoeve, Anthony Kolder, Han Mannaert, Jan Burgers, Maaike de Graaf, Robert Raat, Marike Muller, Mike Man, Jos Mol, Anneke Huijser, Luc Sunter, Harry Snijder, Tom Tand, Hans van Efferen, Peter Waagen, Hans Olthof,

en dan nog even over...
...het aanbieden van de Nederlandse vlag aan de Episcopale kerk op de Groenburgwal. Van twee kanten kregen wij te horen dat dit inderdaad de aanleiding voor het hoge bezoek aan die kerk was en dat dit in 1928 gebeurde t.g.v. de Olympische Spelen in Amsterdam dat jaar.

fotoquiz week 09-2024 - nieuwe opgaven

1. Snelste...

De snelste met het goede antwoord op de opgave van vorige week was Adrie de Koning. Hierbij zijn nieuwe opgave.

1. Welk adres hoort bij deze geveltop?

2. Wie was de bouwheer waar het pand naar genoemd werd?

2. Ra-ra...


"Als het Internationaal Persfoto Bureau dit soort narigheid komt fotograferen, moet er iets aan de hand zijn. En inderdaad lijkt het erop dat alle huizen gesloopt gaan worden. Toch is dit niet iets van metro of IJtunnel, maar ruim vóór WOII. Zorgvuldig wordt al het bruikbare hout op stapels verzameld om afgevoerd te worden. Toen was men nog zuinig op bouwmaterialen. Te slopen panden werden door PW zelfs aan de hoogst biedende verkocht.
De voor zo'n klein grachtje erg hoog opgetrokken huizen met soms wel vijf woonlagen hebben allemaal een steektrap naar de verdiepingen en een souterrain. De fotograaf staat op een brug naar een straat waar ook al veel gesloopt is. Eén karkas staat er nog."

3. Zoektocht...

Na een moeilijke raadplaat nu een iets eenvoudiger zoektocht.

1. Welk water ziet u in de voorgrond?

2. Welke brug is te zien?

3. Welk water ziet u achter de brug?

4. Aan welke straat staan de huizen in de voorgrond?