Week 52 - 2025, de week van Misset






het Amsterdam van Herman Misset

Rembrandtplein en Hotel Schiller

Het Rembrandtplein kent een bewogen geschiedenis en heeft in de loop der tijd talloze veranderingen ondergaan. Nooit bedoeld als een echt plein is het in de loop der eeuwen tenslotte toch uitgegroeid tot een van de bekendste pleinen van Amsterdam. De door verlegging van de stadsmuren met hun grachten overbodig geworden Regulierspoort kreeg een nieuw leven als boterwaag. Het plein kende vele bestemmingen: wagenplein, boter- en kaasmarkt, vleesmarkt en de Kippenhoek met een gevogeltemarkt. Ook de befaamde en beruchte kermis werd hier in september gehouden en hield dan de stad wekenlang in zijn greep.
In 1892 gingen de bierstube van George Schiller op Damrak 93 zo goed dat de sprong werd gewaagd naar het nieuwe uitgaanscentrum van die tijd: het Rembrandtplein. Vader George had daarvoor al een begin gemaakt door de aankoop van café Du Parc en restaurant De Kuil op nummer 34 en 36 van het plein. Frits Schiller was de meest flamboyante persoonlijkheid van deze familie. Hij heeft een omvangrijke kunstcollectie, bestaande uit ruim 350 originele kunstwerken, nagelaten die het hotel tot een museum maken.



Historiek over...

Circus Oscar Carré

Na jarenlange strubbelingen had Oscar Carré eindelijk zijn zin: hij kreeg een permanent theater aan de Amstel. Het geld voor de bouw (zo’n 300.000 gulden) kreeg hij bijeen met behulp van een obligatielening. Gedurende de bouw van het pand had Carré een tijdelijk theater op het Frederiksplein.
Het theater aan de Amstel werd uiteindelijk groter dan de naamgever gedacht had. De gevel werd opgetrokken in de stijl van de Italiaanse renaissance en op het dak kwam een koepel van zevenendertig meter breed. Ook aan het interieur werd erg veel aandacht besteed...





Historiek over...

Volksopstand 1813

Bijna 240 jaar geleden, in 1813, gingen de Amsterdammers flink tekeer tegen de laatste symbolen van de gehate Fransen, die stad en land al sinds 1795 onder de knoet hielden. Op de tekeningen gaan ze o.a. los op douanehuisjes in de stad. De bestuurders uit die tijd vreesden de ongecontroleerde woede van het volk. Maar datzelfde volk was nodig om de Fransen het land uit te werken. Lukte het de bestuurders om de volkswoede te kanaliseren en te organiseren? Een aantal ooggetuigen vertelt het verhaal hoe in Nederland de weg naar de revolutie tegen de Franse overheersers werd ingeslagen. Die ooggetuigen zijn koopman Willem de Clercq, staatsman Gijsbert Karel van Hogendorp, zijn trouwe adjudant Job Stuart May, de schilder Jan Willem Pieneman en de Scheveningse visser Jacob Pronk.

Klik de foto voor maximum resolutie



Hulp gevraagd, de oplossing
De dames fietsen op de Stadshouderskade, met op de achtergrond het complex van de Sint Josephs Gezellen Vereniging. De vereniging voor katholieke arbeiders was in 1868 opgericht door advocaat J. van den Biesen en architect J. Schmitz. In 1875 lieten zij op een aangekocht terrein tussen Stadhouderskade en Boerenwetering een groot complex bouwen, ingericht voor scholing en recreatie. Uiteraard mocht een kapel niet ontbreken; de Hubertuskapel (tekening J.M.A.Rieke). De vereniging benoemde jonkheer, kapelaan H. van Nispen tot Sevenaer, tot landelijk president en president van de Amsterdamse vestiging. In 1890 werd het complex uitgebreid tot aan de Stadhouderskade (onderste foto). In 1955 kreeg het na een verbouwing de naam Van Nispenhuis. Tot de opheffing van de verenging in 1968 werd het alleen nog als theater gebruikt. In 1977 verwoestte een brand alles. Pas 12 jaar later verscheen een modern kantoorpand met veel glas, met een andere naam: Willemshuis.

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Adrie de Koning, Kees Huyser, Jos Mol, Mike Man, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Ria Scharn, Otto Meyer, Kees Leseman, Marike Muller, Peter Waagen, Luc Sunter, Kees Dalmeijer, Robert Raat, Hans van Efferen, Willem van Meerland,

Klik de foto voor maximum resolutie

Hulp gevraagd, de nieuwe
Bent u al kerststemming? Kerstmuziek druilt uit de plafonds van supermarkten en warenhuizen. Deze straatmuzikanten spelen tenminste live hun muziek. Een opmerkelijk trio: twee accordeonisten en een buisklokkenspeler op een kar. Merkwaardig zijn die dennentakken tegen zijn instrument. Zo worden de tonen toch gedempt?? De mannen maken een wat ongeïnspireerde indruk. Een bijverdienste om hun schamele inkomen te vergroten? Het is in 1952; ruim zeven jaar na de oorlog is de welvaart nog niet wijdverbreid. Laten we dan maar proberen in een betere buurt een centje bijeen te spelen …

Weet u waar dit is?
laat u het ons weten

Op zaterdag 19 december 1925 vindt de opening plaats van een Gemeentelijk Was- en Badhuis op het terrein van de Ooster Gasfabriek. Het was deels al een bestaand badhuis voor de gasfabriek en tevens schaftruimte. Nu is het volledig als was- en badhuis ingericht naar de gemeentelijke normen. De opening werd verricht door wethouder De Miranda die zich al sinds 1912 inzette voor dit soort badhuizen in dienst van de volksgezondheid. Na de opening werd De Miranda dan ook door partijgenoten een bloemenhulde gebracht voor zijn werk.

Op woensdag 23 december 1925 overlijdt Hijman Croiset (1877-1925), bij leven declamator (vooral Multatuli), freelance acteur (o.a. Herman Heijermans), vrijdenker, anarchist, vakbondsman en sociaal-revolutionair. Dat laatste schonk hem het predicaat 'communist' maar daar dacht Croiset anders over. Hij was lid van de Socialistische Partij en stond in 1918 op hun kieslijst. Door zijn felle debatstijl maakte hij meer vijanden dan vrienden maar toch verschenen zaterdag 26-12 veel geestverwanten in het crematorium Westerveld om hem een laatste groet te brengen.
Croiset was in Delft geboren en werd in 1907 in de Watergraafsmeer ingeschreven als colporteur maar woonde bij de geboorte van zijn eerste zoon in 1912 in Blaricum en van zijn tweede zoon in Laren. Hij was getrouwd met Judith Boekbinder en had twee zoons Max(im, de toneelspeler) en Gerard (de paragnost) en was de grootvader van Hans en Jules Croiset.

fotoquiz week 51-2025 - oplossingen



1. Stef...

Stef stond op het Rokin in een van de etalageruiten van kunsthandel Van Wisselingh (nu: Amsterdam Dungeon) te kijken. In de ruit gespiegeld zag hij de ingang van metrostation Rokin en de huizen aan de oneven zijde. U moest al de hulp van Street View inroepen om achter het huisnummer te komen van het pand dat eruit zag als een renaissance-pand. Het is Rokin 93, gebouwd in 1896 en staand op de hoek van de Kalfsvelsteeg (onderste foto © Walther Schoonenberg). Het is zelfs geen neo-renaissance. De ontlastingsbogen zijn afwezig en de pseudo zandstenen versiering, die de associatie moet wekken, is recht aan de onderkant. Ook niet conform de stijl is dat de middenvensters anderhalf keer zo breed zijn en de horizontale zandstenen banden gevat zijn in verticale.

Eerste melding: 09:33 uur

Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Arjen Lobach, Mike Man, Marike Muller, Kees Dalmeijer, Robert Raat, Jos Mol,



2. Ra-ra

Jacob Olie stond - met zijn rug naar het Westerdok gekeerd - op de helling van scheepswerf De Reus in de Grote Bickersstraat 4 en fotografeerde zijn zus Christina met dienstmeid. Op de complete foto staan nog meer familieleden maar niet op onze uitsnede.
Het uitzicht over het Westerdok heeft Olie ook gefotografeerd (onderste foto). Daar staat alweer de dienstmeid op, Bet Schut en dan blijkt dat zij familie is van werfarbeider Gerrit Schut. All in the family.

Eerste melding: 09:02 uur

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Anneke Huijser, Adrie de Koning, Ria Scharn, Mike Man, Anthony Kolder, Jos Mol, Marike Muller, Peter Waagen, Kees Dalmeijer, Robert Raat, Hans van Efferen, Han Mannaert,

3. Zoektocht

Dit poortje vindt u in de Nieuwe Kerkstraat en geeft toegang tot het Gemeentelijk Tehuis voor Ouden van Dagen met de hoofdingang in de Roetersstraat. Vandaag is daarin het Sarphatihuis gevestigd.

Eerste melding: 09:01 uur

Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Arjen Lobach, Adrie de Koning, Kees Huyser, Mike Man, Anthony Kolder, Marike Muller, Jos Mol, Ria Scharn, Kees Leseman, Otto Meyer, Peter Waagen, Kees Dalmeijer, Robert Raat, Hans van Efferen, Han Mannaert, Willem van Meerland,

fotoquiz week 52-2025 - nieuwe opgaven

1. Stef...

Stef fotografeert Amsterdam
Hier spiegelt er ook iets, maar dit keer de natte straat. Om dit stukje plaveisel gaat het deze keer.

  1. Welke straat is dit?

© Stef Coronel; bezoek zijn blog

2. In detail...

Wat een ravage. Waar gebeurde dit ook alweer? Stuur ons een link naar de complete foto.



3. Zoektocht...

Hier kunt u, ter afsluiting van 2025, uw tanden eens inzetten. Op deze foto's is van alles te zien en wij willen weten wat er precies aan het gebeuren is. We zien een pierement op een brug en een motorbootje met een staande dame met een papier in haar hand. Is het een kaart en vraagt ze de weg? Dan nog een vooroorlogse bakdekkruiser. Op beide bruggen staan geïnteresseerde mensen het gebeuren te bekijken maar op één foto zijn ze van een der bruggen verjaagd. Ergens buiten beeld moet de clou zich bevinden. De beeldbank van het stadsarchief geeft het antwoord niet, maar een andere wel.

  1. Welke gebeurtenis veroorzaakte deze situatie?

In een tweedelige documentaire vertellen we de geschiedenis van Joods Amsterdam. Centraal staan de archeologische vondsten die zijn gedaan op de plekken waar de eerste Joodse bewoners vanaf 1600 woonden. Het Joodse leven speelde zich voornamelijk af op de nieuw aangelegde eilanden Vlooienburg, Uilenburg, Marken en Rapenburg. De afgelopen decennia is er op die locaties veel onderzoek gedaan. Archeologen legden beerputten en gangenstelsels bloot. Aan de hand van de vondsten weten we nu meer over het dagelijks leven, over religie, over werk, armoede en welvaart van deze eerste Joodse bewoners. Begin 20ste eeuw waren de krottenwijken op deze eilanden onbewoonbaar en werden de woningen gesloopt. Vandaag deel 2, ook bijna een uur.