Week 46 - 2024, de week van Carl Tersteeg


Dagboek van een Amsterdams koopman

De Spaanse Griep
Carl maakt zich tijdens de griepgolf van 1918 grote zorgen om zijn jonge dochtertje en vrouw. Gelukkig gaat het kind nog niet naar school, want dat zijn bronnen voor verspreiding van het virus. Het hele dagelijks leven kraakt en piept door onderbezetting van belangrijke bedrijven en instanties. Charlatans en kwakzalvers proberen er een slaatje uit te slaan.
Het antwoord op Troelstra's poging een revolutie te ontketenen is een aanhankelijkheidsbetuiging op het Malieveld, waar ondanks de waarschuwingen 40.000 mensen op afkomen, inclusief koningin Wilhelmina en prinses Juliana.



Deze zegevierende non werd in 1732 gehakt voor het woonhuis Laagte Kadijk 36, het woonhuis van Rebecca Non. De aannemer vond het wel toepasselijk om een non in de gevel te plaatsen maar een vast niet streng gereformeerde steenhouwer ging ermee aan de haal. Of was Rebecca misschien katholiek? De non heeft een hand aan de rozenkrans en in de andere heft ze een bijbel triomfantelijk omhoog. Zij staat misschien voor eeuwen dat de vele nonnenkloosters zorgden voor zieken-, wezen- en armenzorg en het onderwijs, iets dat nu overheidstaken waren en piepend en krakend vermogens kostten. Na 1578 was de inmenging van de kloosterlingen verleden tijd en in 1732 beleden katholieken hun godsdienst hoogstens in schuilkerken.
De steen werd bij de afbraak van het pand gered door het KOG, wanneer is niet bekend. Wel dat hij in de muur van het Burgerweeshuis (van oorsprong ook een vrouwenklooster) opnieuw is ingemetseld.
Hoe vindt u trouwens de restauratie? In het algemeen is de steen opgeknapt maar de restaurateur nam ultieme wraak door het gezicht te verminken tot een tandeloze grimas.

Foto boven: SAA, onder: VVAG


U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de oplossing
Wie alle foto’s bekijkt uit dit archief komt een rijwielstalling tegen op Binnen Wieringerstraat 9. Dit is het pand van de ‘klassefoto’! Burchard Stroober was eigenaar van de rijwielhandel Presto in de Haarlemmerstraat 51. Daarnaast liep een gang waarachter een stalling was, met een verbinding naar de Binnen Wieringerstraat 9. Arjen en Kees L. corrigeerden de datering. Het moet na 1924 zijn - de Cabralstraat is toen gebouwd. Kees L. veronderstelt dat een buurtfotograaf de kinderen vereeuwigde. Mogelijk had Stroober dit pand op het oog en voegde later deze foto toe aan zijn archief.

Hulp kwam van Arjen Lobach, Kees Leseman, Anneke Huijser, Marike Muller, Kees Dalmeijer, Mike Man

U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de nieuwe
Begrafenis van het gemeenteraadslid H. Overst, luidt de nuchtere beschrijving. Hijman Overst was een actief socialist en o.a. secretaris van de Centrale Bond van Transportarbeiders. Hij overleed plotseling op 15 maart 1923 na een operatie in het Ned. Isr. Ziekenhuis. Hij zou op de Joodse begraafplaats in Muiderberg worden begraven. Het lijkt mij sterk dat deze stoet helemaal naar Muiderberg trok. Onder overweldigende belangstelling - zoals dat heet in krantentaal – wandelden zowel mannen met pet als hoed – met de rouwkoets mee.

Weet u waar dit is?
laat u het ons weten

Op woensdag 12 november neemt wethouder (van onderwijs, burgerlijke stand en kunstzaken tot januari 1923) Willem Vliegen (1862-1947; foto) afscheid van de lokale politiek en verhuist naar Den Haag voor een vervolg in de landelijke politiek. Daar zit hij al in de Eerste Kamer van 1917 tot 1923 en is lid van de Tweede Kamer van 1922 tot 1937. Voor zijn partij, de SDAP, brengt de geboren Limburger het tot partijleider en in de Kamer tot vice-fractievoorzitter.
Zijn plaats in de Gemeenteraad wordt vanaf vrijdag 14-11 ingenomen door Johannes den Exter die in 1927 al weer afscheid zal nemen.

Op zaterdag 15 november komen fans van de Franse schrijver en dichter Anatole France (1844-1924; foto) in de kleine zaal van het Concertgebouw bijeen om de op 12 oktober overleden schrijver te herdenken. Georganiseerd is de bijeenkomst door zijn vertaler in het Nederlands Martin Premsela. Die heeft een indrukwekkend comité bijeen weten te brengen met namen als Pieter van Tienhoven (Natuurmonumenten), Willem Treub (politicus/minister), Marius Bauer (kunstschilder) maar ook Floor Wibaut. Dat had ongetwijfeld te maken met de steeds kritischer houding van Anatole France t.o.v. Franse Staat in de Dreyfuss-affaire naast Emile Zola en t.o.v. de katholieke kerk die zijn boeken in 1921 verbood door zijn linkse voorkeuren. Hij neigde zelfs naar het communisme.

fotoquiz week 45-2024 - oplossingen


1. Snelste...

We staan op de Herenmarkt en kijken naar de even zijde, met op de nummers 10-12 de (Stads)Bank van Lening no.9. In 1904 gaan deze panden plat en worden vervangen door een nieuw kantoor (onderste foto).

Eerste melding: 09:27 uur

pag.19-26

Goede oplossingen kwamen van Marike Muller, Ria Scharn, Anneke Huijser, Mike Man, Jos Mol,

U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

2. Ra-ra

Lelijk, hè? Dat ziet er vandaag toch een stuk beter uit. Dit zijn de nadagen van de combinatie voor- en achterhuis aan de Warmoesstraat. Die voorhuizen stonden oorspronkelijk aan het water, waarvan op enig moment een strook is gedempt en die achterhuizen ontstonden. In de 15e en 16e eeuw woonden de belangrijkste kooplieden op deze plekken aan de Warmoesstraat en de handelswaar werd per lichter onder de luiken aangeleverd.
Het waaigat waarvan in de opgave sprake was, is op 't eind van de Guldehandsteeg.

Eerste melding: 09:11 uur

Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Anthony Kolder, Arjen Lobach, Anneke Huijser, Marike Muller, Adrie de Koning, Otto Meyer, Hans van Efferen, Robert Raat, Jos Mol, Mike Man, Harry Snijder,

U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank

3. Zoektocht

De fotograaf staat op de brug in de Leidsestraat over de Keizersgracht. Hij kijkt naar het noordwesten richting Leidsegracht waarin brug#46 ligt, ooit Quellijnbrug geheten. Dat is de roemruchte brug die in 1894 instortte. Als de foto net zo scherp als onze ogen scherper dan de foto zijn, kunnen we helemaal links op de foto het grote witte pand Keizersgracht 452 op de hoek van de Molenpad ontdekken, dat De Groene Bocht [sic] heet. Sommigen vonden deze foto met de vermelding dat dit brug#45 zou zijn maar dat is de brug in de Keizersgracht over de Leidsegracht, dwars erop dus. Vanwege de foute omschrijving niet fout gerekend. U moet immers van de Beeldbank op aankunnen. Volgende keer gewoon controleren via kaart.amsterdam.nl.

Eerste melding: 10:04 uur

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Kees Dalmeijer, Anneke Huijser, Kees Leseman, Mike Man, Ria Scharn, Marike Muller, Jos Mol, Hans van Efferen, Robert Raat,

fotoquiz week 46-2024 - nieuwe opgaven

1. Snelste...

Het is bij Marike Muller intussen gewoonte geworden om zelf even een foto te schieten. De vraag is:

  1. Waar/Wat is dit?.

2. Ra-ra...

"Er waren al heel veel panden afgebroken toen deze opname gemaakt werd. Er is al flink geruimd ook, want er staan bijna net zoveel mensen te poseren voor de fotograaf als er brokstukken liggen. Dat zijn in de regel jongens maar er staan ook een paar volwassenen tussen, zelfs een omaatje. Boven de huizen die blijven staan zie ik een kerktoren. Zou dat die van de Oude Kerk kunnen zijn?"

3. Zoektocht...

Dit is een getekende reclamekaart. Die moest wel getekend worden want het was en is totaal onmogelijk om dit beeld op deze manier te overzien, laat staan te fotograferen.

  1. Welk etablissement is hier afgebeeld?