't Zuur en 't Zoet van Mokum
Ratelende wielen van karren op de kasseien, vletten vol zuurkoopwaar in de grachten: Amsterdam rond 1900, een levendige smeltkroes van geuren en culturen, van alle klassen en standen, rijk en arm, emigranten en immigranten. Zuur is wat de venters uit de Amsterdamse Jodenhoek met elkaar verbindt, dat culinaire mengsel van zout en/of azijn en kruiden waarin groenten worden ingelegd [...] Van oudsher waren er veel joodse venters en straathandelaren. Voordat er volledige beroepsvrijheid was, was dat een van de beroepen waarmee joden in hun onderhoud konden voorzien, en ook na het ontstaan van een joodse middenklasse eind 19e eeuw bleef de augurkiesman een vertrouwd beeld in de oude Jodenbuurt. Venters huurden een kar van een karrenbaas en kochten in de vroege ochtend een lading fruit die ze in de loop van de dag aan de man trachtten te brengen.
Raadplaat week 30, de oplossing
‘t REM-EILAND (weet u nog wel?) aan de Haparandadam 45-2
Het ‘REM-eiland’ was een platform in de Noordzee, op 9 kilometer buiten de kust van de Nederlandse plaats Noordwijk. In 1964 werden vanaf deze basis van 12 augustus tot 14 december commerciële televisie-uitzendingen onder de naam ‘TV Noordzee’ verzorgd. Sinds 2011 staat het ‘REM-eiland’ in de Nieuwe Houthaven en is er een restaurant in gevestigd.
Goede oplossingen ontving ik van Adrie de Koning, Arjen Lobach, Kees Huyser, Anneke Huijser, Otto Meyer, Anthony Kolder, Jos Mol, Robert Raat, Mike Man, Han Mannaert, Philip Schmit, Marike Muller en Peter Waagen.
U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
Hulp kwam van Kees Leseman, Kees Huyser, Robert Raat, Adrie de Koning, Arjen Lobach, Eric-Jan Noomen, Anneke Huijser, Otto Meyer, Han Mannaert, Jos Mol, Mike Man, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen, Harry Snijder
Hulp gevraagd, de oplossing
Kees Lesemans grootvader was melkboer. Hij schrijft: “De voorraad op de kar is niet groot, maar was in het echt ook beperkt. Mijn opa […] had aanvankelijk een handkar en later een bakfiets. In de loop van de dag ging hij terug naar de winkel voor nieuwe voorraad. Mijn oma stond in de zaak. De twee oudste dochters moesten na de lagere school ook in de zaak werken, dus er zijn zeker vrouwelijke melkventers! […] Elke melkboer had in die tijd nog niet een eigen wijk en moest voor zijn 'vaste klantjes' concurreren met de vakgenoten. Dat is hard werken dus! […] Heel leuk op de foto is de spreuk aan de zijkant van de kar: 'Melk zoo v/d boerderij'. Daarbij een huisje en weiland met wat wolken. Zo suggereert de melkcentrale ook het buitenleven.”
De dochters van zijn grootvader liepen trouwens ook met een kar: er waren dus ook melkventsters.
Deze melkventster stond op de Van Tuyll van Serooskerkenweg, de VANA-winkel zit op de hoek met de Jasonstraat.
Hulp gevraagd, de nieuwe
Een prachtige en intrigerende koets met o.a. het stadswapen in de lantaarn voorop. Het is een “rijtuig van de Gemeente Gezondheidsdienst tot vervoer van besmettelijke zieken”. Destijds leed de mensheid onder allerlei besmettelijke, dodelijke ziekten, zoals difterie, tyfus, tuberculose. De lijder – zoals men de patiënt destijds noemde – werd hiermee vervoerd naar het ziekenhuis. Zijn spullen moesten grondig gewassen of verbrand worden. Het personeel dat met hem in aanraking kwam, kon terecht in speciale badhuizen. De Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij verzorgde ook dit vervoer. Verspreid over de stad bezat zij stallen die - gelet op het sierlijke bord - genummerd waren.
Meer over de ARM op Wikipedia
Donderdag 14 augustus 1924 ontstaat in een zuiveringskist door zelfontbranding van zwavel een fikse steekvlam - de kranten noemen het een ontploffing - die vijf arbeiders in het gezicht treft. Zij zijn met niet al te ernstige brandwonden en verschroeide haren in een GGD-post verzorgd en zullen een paar dagen niet kunnen werken.
Vrijdag 15 augustus 1924 viert de Beroepsbrandweer Amsterdam haar 10e lustrum (1874-1924). Omdat er dan nog veel mensen op vakantie zijn besluit men de viering naar september te verplaatsen. Behalve een receptie op de hoofdkazerne Nwe. Achtergracht is een tentoonstelling in het Stedelijk Museum gepland, een fakkeloptocht en taptoe van de muziekkorpsen van Brandweer, Politie en Tram. De dag erna kinderfeesten op het IJsclubterrein.
Wij komen er in september nog op terug.
1. Snelste...
Zelfs Adrie was verrast door onze extra vraag en die vraag heeft dan ook voor de nodige hoofdbrekens gezorgd. Dat dit overbekende plaatje de Huidenvetterssloot voorstelt, gezien vanaf de Oudezijds Achterburgwal richting Kloveniersburgwal is duidelijk, alhoewel de kijkrichting niet per se duidelijk is. Herman Misset tekende voor ons het gebouw waar de pijl naar wijst, de voormalige Bruinistenkerk, later woonkazerne met een slechte reputatie. Een foto van dit smalle slop is nauwelijks mogelijk en nu ook niet meer toegankelijk. De sloot was toen in Missets tijd al gedempt en hij liet de bebouwing aan de noordzijde van het slop weg. De eigenlijke breedte maakte hij duidelijk met een kleurverschil in de bestrating. Via de button leest u iets over de geschiedenis van deze 'kolossale armoevesting' aan de hand van Ferdinand Bordewijk (onder het kopje "Een massa gevaarlijke sloppen".
Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Adrie de Koning, Jos Mol, Han Mannaert, Robert Raat, Otto Meyer, Arjen Lobach, Mike Man, Kees Leseman, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen,
U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
2. Ra-ra
Grote kans dat u eerst een tijd in de Jordaan heeft gezocht naar die scherpe hoek tussen gracht en zijstraat. Maar ook verderop komt dit voor, zoals deze hoek tussen Lijnbaansgracht en Weteringstraat. De fotograaf van sfeervolle softfocus plaatjes was natuurlijk Bernard F. Eilers en dat vereenvoudigde het zoeken aanmerkelijk.
Goede oplossingen kwamen van Mike Man, Ria Scharn, Robert Raat, Marike Muller, Jos Mol,
U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
3. Zoektocht
Op 27 mei 1910 kwam het koninklijk paar met het jonge prinsesje Juliana aan in Amsterdam voor een meerdaags bezoek; 2 Juni vertrokken zij weer en in de tussenliggende dagen werden ze, waar ze maar gingen, begroet door de enthousiaste burgerij. Op de foto ziet u een menigte mensen in de Damstraat, gezien in de richting Oude Doelenstraat. Links op de hoek het kledingmagazijn van H. Hollenkamp voor heren- en jongenskleding. De prentbriefkaart staat in spiegelbeeld in de Beeldbank.
Frappant is dat de meeste kranten hoogstens en passant vermelden dat prins-gemaal Hendrik ook mee was.
Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Ria Scharn, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Anneke Huijser, Robert Raat, Otto Meyer, Mike Man, Jos Mol, Kees Leseman, Han Mannaert, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen, Harry Snijder,
1. Snelste...
2. Ra-ra...
"Nou, dat is een tijd geleden. Kijk, handkarren zie je vaker, maar een kruiwagen turf om af te leveren? En dan dat paard, nu eens niet met een politieagent als berijder maar een of andere knecht. Er wordt een mand getorst..., draagt'ie die nou op z'n hoofd? Het is weer als vanouds, de meeste heren lanterfanten en de vrouwen rennen met boodschappentassen heen en weer.
Zeg, waren we hier niet kort geleden? Komt me zo bekend voor, alleen zie ik nou het paleis in de verte."
