Dagboek van een Amsterdams koopman
Carl Tersteeg verhuist naar een nieuw pand aan de Binnenkant
De sigarenfabriek van Tersteeg in de Spuistraat is uitgekocht en zij hebben een nieuw en veel groter pand gevonden op een kunstmatig eiland dat Waalseiland heet. Ria diept nog eens het ontstaan van het eiland uit, dat voorheen een scheepsopslag was. Dat is namelijk de betekenis van "waal".
Amsterdamse gezegden
'n over-het-IJ-kijkertje
"Doe mij een pikketanissie maar wel een over-het-IJ-kijkertje!" Ze hebben het dan over een glas jenever, niet alleen tot de rand volgeschonken, maar met een bolle kop erop. Als je niets wilt verspillen blijft niets anders over dan een buiging te maken voor de borrel.
Canon van Amsterdam
Deel negen van onze miniserie over het preciseren en/of verbeteren van het gestelde in de Canon van Amsterdam.
Deze keer venster 23: over de eliteclub Maatschappij van Verdiensten' Felix Meritis', waar het voor Joden verboden was. Samuel Asser wilde ook lid worden maar werd geweigerd omdat hij Jood was. Hij richtte toen zijn eigen genootschap Felix Libertate op. Ook de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen hanteerde dezelfde restrictie. Dr. Sarphati werd wel uitgenodigd een lezing te geven en mocht plaatsnemen in een jury maar mocht niet lid worden. In 1862 konden Joden eindelijk lid van Felix worden. De eerste die dat probeerde, Jhr. Augustus Lopez Suasso (die het Stedelijk Museum betaalde) werd echter geweigerd.
Over dit genootschap is in 2015 al eens een PDF verschenen.
U kunt de afbeeldingen weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
Hulp gevraagd, de oplossing
De opkoper en anderen staan bij de poort van Maasstraat 190 – 192. Inderdaad, in het rijke Oud-Zuid.
Kees zag wederom scherp dat een van de mannen bij de touwen een vuile schouder heeft. Rechts staat een kolenwagen, dus dan is de conclusie snel gemaakt. Hier werd niet verhuisd, maar kolen geleverd. De luxe brood- en banketkar is van Frits Posno die zijn kenteken in april 1931 kreeg. Mogelijk reed hij voor zijn broer Willem die in ieder geval een banketbakkerij had. Arjen stelde vast dankzij de kaart ‘De groei van Amsterdam sinds 1850’ dat de Maasstraat dateert van 1933, maar de oneven zijde - nog niet zichtbaar - pas in 1939. Blijft de vraag waar opkoper Mozes Cohen en die andere – niet zijn zoon, want die was al volwassen destijds - op wachtte. De huizen waren nog niet zo oud, de oude kachel omruilen voor een nieuwe lijkt daarom onwaarschijnlijk. Al met al een mooie compositie van opkopers, kolensjouwers en broodkarren met elk hun eigen verhaal.
Hulp kwam van Arjen Lobach, Kees Leseman, Robert Raat, Mike Man,
Hulp gevraagd, de nieuwe
Jan Zeegers (1862-1937) springt van de duikplank in een onbekend openlucht zwembad ergens tussen 1890 en 1905. Deze foto is één van een serie die hij maakte in dit zwembad. Hij liet meer foto’s na aan de Beeldbank. Een divers oeuvre; hij fotografeerde zijn gezin, hun huis, hun vakanties, maar ook stadsbeelden. Een vermogend man die rijk was geworden met zijn agentschap in textiel en manufacturen. Naast zijn werk, gezin en bestuursfuncties ging hij fotograferen. én hij was pionier in diverse sport. In 1892 werd hij Nederlands kampioen schoonspringen en tijdens zijn verdere leven behaalde hij vele medailles in die sporten. Ik neem aan dat hij zijn camera neergezet heeft en een ander heeft gevraagd om de ontspanner in te drukken. Of bestond er toen al een zelfontspanner?
Op dinsdag 15 april 1924 komt een delegatie artsen aan in Amsterdam om een aantal medische instellingen te bezoeken. De trip is georganiseerd door de hygiënische afdeling van de Volkenbond met steun van het Rockefeller Institutie en de artsen komen uit Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije, Hongarije, Frankrijk, België en Engeland. Ze gaan in meerdere Europese landen de maatregelen controleren die ondernomen worden in de bestrijding van tuberculose. Een tweede team dat begin mei in ons land zal rondreizen gaat de werking van geneeskundige overheidsdiensten bestuderen en waaraan dan ook Nederlandse artsen deel zullen nemen. Daarbij zal ook gekeken worden naar sociale aspecten zoals huisvesting en daklozen-opvang.
Op de foto het consultatiebureau van de Amsterdamse Vereniging tot Bestrijding van Tuberculose op de Noordermarkt 25-27.
Van woensdag 16 april tot 11 mei is in het Gebouw voor Beeldende Kunst een tentoonstelling van tekeningen, aquarellen en schilderijen van Vincent van Goch. Na de tentoonstelling van werken uit de collectie van Hidde Nijland (1904) is dit de eerste overzichtstentoonstelling in ons land, eerder nog dan die van Kröller-Müller (1928).
Het Gebouw voor Beeldende Kunst was kort (1922-1924) gevestigd in het kapitale huis Vondelstraat 80.
Het was een katholieke instelling die ook workshops op kunstzinnig gebied gaf.
1. Snelste...
Wij veronderstelden dat het huisnummer 583 niet weggepoetst kon worden omdat de foto dan nauwelijks op te lossen zou zijn. Maar dat met het nummer de oplossing zou snel gevonden zou worden, daar hadden we niet op gerekend. Dit is de Herengracht 583, vlak bij de Utrechtsestraat, en waarom twee vaste fotografen van het Stadsarchief dit onderstuk wilden vastleggen is niet duidelijk. Voor die tweede foto klikt u hier.
Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Anthony Kolder, Jos Mol, Mike Man, Anneke Huijser, Arjen Lobach, Otto Meyer, Adrie de Koning, Han Mannaert, Robert Raat, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen, Harry Snijder,
U kunt de afbeeldingen weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
2. Ra-ra
Een kabinetfoto van Andries Jager uit ±1880 van de Reguliersbreestraat met in het verschiet de Munttoren en nog het oude Muntgebouw. De paardentram was van de lijn DS (Dam-Sarphatistraat die vanaf 1877 reed) wat we zogenaamd niet konden lezen maar niet konden verklappen. Met onze PDF over de AOM was het dan een fluitje van een cent geweest. Van deze foto staan twee versies in de Beeldbank, maar een aantal van u vond ook nog deze foto. Het enige wat op die vondst is aan te merken, is dat op het routebord niet 'DAM' voorkomt. Toch goed gerekend.
Goede oplossingen kwamen van Jos Mol, Anneke Huijser, Anthony Kolder, Adrie de Koning, Ria Scharn, Otto Meyer, Mike Man, Robert Raat, Marike Muller, Harry Snijder,
U kunt de afbeeldingen weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
3. Zoektocht
Hier dan de complete foto, een nieuwe afdruk van een glasplaat van Andries Jager uit ±1867. De herkenbare elementen - Mozes en Aaronkerk en Zuiderkerk - waren afgesneden maar er was voldoende over om vast te stellen dat hier twee gracht haaks op elkaar uitkwamen. De zoektocht moest dan naar de Leprozengracht (standplaats) leiden waar die op de Houtgracht uitkomt.
Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Mike Man, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Anneke Huijser, Ria Scharn, Kees Leseman, Otto Meyer, Jos Mol, Robert Raat, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen,
1. Snelste...
2. Ra-ra...
"Dit zijn weer de vroege jaren van de fotografie. Het is best interessant, om te zien hoe ze een nieuwe brug bouwen. Aan twee kanten is van oever naar oever een dam gelegd en het water ertussen weggepompt. Op de bodem worden fundamenten geheid en brugpijlers opgemetseld. Volgens mij moeten ze bijna permanent water wegpompen omdat dit er altijd wel opnieuw doorsijpelt. Erachter ligt een noodbrug maar die ziet er niet naar uit dat hier zware karren of wagens over kunnen rijden. In de huizenrij op de andere oever zie ik veel stegen, gangen en een poortje. Naast de rechtse steeg staat een fraai dubbel woonhuis in Hollandse Renaissance."
3. Zoektocht...
Behalve dat we willen weten welke straat dit is, wijzen er ook nog twee pijlen naar zijstraatjes of mischien zou u het stegen willen noemen.
1. Welke straat is dit?
2. Naar welke straat/steeg wijst de meest rechtse pijl?
3. Voordat in de verte de straat ophoudt is er bij de linkse pijl nog een straat/steeg. Welke?
In onderstaande film van Rick komen een aantal fouten voor, verkeerde benoemingen en een foto uit een andere stad. Maak voor ons een lijst met de fragmenten waar u het niet mee eens bent, zet de film stil en noteer de tijd (l.o.) voor ons plus wat het u.i. wel moet zijn.