Dagboek van een Amsterdams koopman
De eerste telefoonaansluitingen en de gemeentelijke exploitatie ervan.
Carl Tersteeg is in de Spuistraat uitgekocht en moet verhuizen. Naast hem is al de nieuwe Gemeentelijke Telefooncentrale gekomen, nu staat bankhuis Labouchère te dringen om op de plek van zijn huis - en die op de tekening van Misset - nieuw te bouwen.
Amsterdamse gezegden
Ammehoela
Dit verwijst naar koning Amanoellah van Afghanistan (1892-1960). Deze koning wilde zijn land naar westers model hervormen. Aan het einde van de jaren twintig ontstonden er felle protesten tegen zijn hervormingen, bijvoorbeeld tegen het voorschrift dat iedereen in Kaboel westerse kleding moest dragen. De protesten leidden tot een opstand en in 1929 was hij gedwongen afstand te doen van de troon. Amanoellah leefde de rest van zijn leven in ballingschap en werd een veelbesproken societyfiguur in Europa.
In 't Eponiemenwoordenboek (1993) van Ewoud Sanders staat dat de vroegere gewoonte om ammehoela uit te spreken terwijl je een klap op je eigen bil geeft, zou teruggaan op het feit dat koning Amanoellah door zijn volk was weggestuurd, en dus een figuurlijke schop onder zijn achterste had gekregen. Sanders citeert uit een revue, omstreeks 1928 opgevoerd, waarin de volgende dialoog te horen zou zijn geweest: “‘Ik ben de koning.’ ‘Ha, ha, jij koning? Aan me hoela!’ ‘Ja, ik ben koning Amanoellah!’”
Mokums dialect
Hoe hoort een kroket er uit te zien... en te smaken? Verteld door een kenner. Klik de startpijl.
Blokkade in 1572 door Watergeuzen
In het IJ bij Amsterdam wordt binnenkort bijzonder historisch onderzoek verricht. Archeologen hopen er sporen te vinden van de scheepsblokkade die geuzen hier in 1572 opwierpen, in een poging de vijandige Hollandse stad af te snijden van een van haar belangrijkste levensaders, de Zuiderzee. Hieronder nog een item over de Slag op de Zuiderzee waar Amsterdam aan de zijde van de Spanjaarden tegen de Watergeuzen streed.
en een foto van de andere kant genomen
U kunt de afbeeldingen weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
Hulp gevraagd, de oplossing
Het was wederom niet zo moeilijk: Jodenbreestraat. Via Google Lens of via de sigarenwinkel van M. J. Vaz Dias of gewoon basiskennis Joods Amsterdam kwamen velen tot de goede locatie. De foto blijkt dubbel voor te komen, met de goede straatnaam maar verkeerde huisnummering en ander jaartal. De sigarenzaak zat op nummer 57 en aan het eind zien we de hoek met de Markensteeg. Dat betekent dat we kijken van 55 naar 81. De fotograaf nam nog een foto uit dit raam, maar dan de andere kant op. Ook deze foto staat dubbel in de Beeldbank met dat andere jaartal. Kees vond de foto ook in dit weekblad, aflevering 37-2015, met verklarende tekst. Op de handkarren wordt overal serviesgoed verkocht. Ter voorbereiding van de Pesachviering dienen Joodse gelovigen die het zich kunnen veroorloven nieuw servies aan te schaffen. Bij de foto’s van Hordijk staat maart-april 1907, bij de dubbelgangers staat 1909. Pesach wordt in maart of april gevierd. In 1907 was dat van 29 maart tot 6 april.
Hulp kwam van Kees Huyser, Maaike de Graaf, Robert Raat, Kees Leseman, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Anneke Huijser, Ria Scharn, Marike Muller , Otto Meyer, Bert Brouwenstijn, Simon Claessen, Jos Mol, Mike Man, Hans van Efferen, Luc Sunter, Peter Waagen
U kunt de afbeelding weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
Hulp gevraagd, de nieuwe
Brandweer blust de brand in een pakhuis, luidt de beschrijving van de foto zonder datum en locatie. Het Stadsarchief bevat ook nieuwsfoto’s, o.a. over branden. Vooral grote, spectaculaire branden, zoals het Paleis van Volksvlijt (1929), C&A (1963), hotel Polen (1977). Maar dat zijn relatief weinig actiefoto’s. Zogenaamde fotopersbureaus legden veelal ook ‘gewone’ taferelen en straatbeelden vast. Op de foto van deze week zien we de brandweer volop in actie. De fotograaf staat tamelijk dichtbij de blussende mannen. Het was blijkbaar een klein brandje en men deed destijds nog niet aan ‘risicobeheersing’. Ik denk dat zoiets nu niet meer mogelijk is: nieuwsgierigen worden al snel op afstand gehouden. Een kenner van brandweeruniformen zou wellicht enigszins kunnen bepalen in welk jaar deze foto is gemaakt.
Op dinsdag 25 maart 1924 herdacht wethouder Wibaut dat hij 10 jaar wethouder was. Hij zou er nog zeven aan vastplakken (met een onderbreking van 2 jaar) maar stelt bij elke benoeming striktere eisen aan het beleid. In 1931 vraagt hij teveel en daarom bedankt Wibaut voor de eer. Hij keert dan ook niet meer in de Raad terug.
1. Snelste...
Hoe pas je nieuwbouw in tussen een rij 17de-eeuwse huizen? Nou, dan plaatsen we een middeleeuwse traptoren op de knik..., toch? Het is de vraag of de voorbeeldig gerestaureerde gevelrij op de rest van het Kattenburgerplein daar op zat te wachten, maar het is zeker beter dan de aanpalende woonhuizen van beton.
Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Kees Huyser, Anthony Kolder, Kees Dalmeijer, Robert Raat, Ria Scharn, Arjen Lobach, Jos Mol, Otto Meyer, Kees Leseman, Mike Man, Bert Brouwenstijn, Hans Smit, Hans van Efferen, Peter Waagen,
U kunt de afbeeldingen weer klikken voor de maximale resolutie in de Beeldbank
2. Ra-ra
De fotograaf stond op de Oosterdoskdijk en keek richting Kromme Waal. De brug is onderdeel van de Kraansluis, de waterkering voor de Waalseilandsgracht die Hudde rond 1680 liet aanleggen. Erachter is het gebouwtje van het Stadswaterkantoor te zien.
Hieronder een foto van de andere kant, maar toen was het waterkantoor al verhuisd.
Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Kees Huyser, Anneke Huijser, Robert Raat, Kees Dalmeijer, Arjen Lobach, Marike Muller, Mike Man, Jos Mol, Adrie de Koning, Peter Waagen,
U kunt de hele foto weer in maximale resolutie in de Beeldbank bekijken
3. Zoektocht
Het markante gebouw dat we van de totale foto afsneden, was de Montelbaanstoren. Die komt in beeld als je van de Zwanenburgwal naar het noorden kijkt. De Sint Anthoniessluis is ook zo'n bekend punt die meteen de locatie zou verraden. Wat overbleef was het korte stukje Zwanenburgwal aan de overkant dat na enkele huizen overgaat in de Houtgracht (waar de brug over ligt), nu Waterlooplein. Voor de gecoupeerde sluis van de foto ligt de Jodenbreestraat.
Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Anneke Huijser, Adrie de Koning, Anthony Kolder, Arjen Lobach, Robert Raat, Ria Scharn, Jos Mol, Han Mannaert, Mike Man, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen, Harry Snijder,
1. Snelste...
2. Ra-ra...
"Die onmogelijke datering van mijn foto is niet mijn schuld. Dat was een voluntair van het Stadsarchief die niet nadacht of niet wist dat in dat jaar de fotografie nog onbekend was. Over een lange trap - geen loopplank - gaan militairen aan boord van een schip dat langs een kade in de Havens Oost ligt. Een kraanmachinist hangt werkloos uit zijn raampje dit gebeuren gade te slaan. Behalve militairen ligt er ook nog wat vracht te wachten, zodat hij direct mogelijk nog wat te doen krijgt. Het lijken wel rioolbuizen of iets dergelijks"
