Dagboek van een Amsterdams koopman
Carl Tersteeg wordt op z'n 19de opgeroepen voor militaire dienst. Hij boft, want hij mag die vervullen in de Oranje Nassaukazerne in zijn woonplaats Amsterdam. Hij wordt ingedeeld bij het 7de Regiment Infanterie dat al sinds de opening gebruik maakt van de kazerne. Ria Scharn belicht daarna wat achtergronden van die kazerne.
Hulp gevraagd, de oplossing
(onder redactie van Paul Graalman)
Enkele inzenders gaven als locatie een Ruteck’s vestiging in Leiden, Stationsweg 11-17, anderen een vestging in Utrecht, Leidseweg 8. De gevels van deze zaken vertonen zeer sterke gelijkenis met die op de Hulp gevraagd-foto (omdat de meeste puien volgens standaardontwerp gemaakt werden). Maar niet helemaal: de omlijsting van de kozijnen op de 1e verdieping, het huisnummer 7 en de weerspiegeling in de ramen kloppen niet. Uw redacteur zocht daarop verder. Eén zeer klein detail leidde naar de juiste vestiging: het uithangbord, dat als spiegelbeeld in het raam te zien is. Het logo daarop was van Rutten’s. Die keten adverteerde vooral voor de oorlog. Zo kwam de zaak op de Stationsweg 7 in Rotterdam in beeld. Helaas niet letterlijk, want goed bewijsmateriaal is schaars. De weerspiegeling in de ramen kon echter aantoonbaar gelokaliseerd worden: de boom met schuin oplopende takken en het gebouw met het torentje, dancing Pschorr aan de Coolsingel.
Foto: pijl: de boom met oplopende takken,
rechthoek: de omlijsting van kozijnen,
cirkel: uithangbord Rutten’s.
Luchtfoto: cirkel linksonder: Stationsweg 7, cirkel rechts: dancing Pschorr, met torentje
Dancing Pschorr aan de Coolsingel tijdens de verbouwing in 1939 met links het torentje dat in de ruit van Rutten's weerspiegelt.
Hulp gevraagd, de nieuwe
(onder redactie van Paul Graalman)
Een zekere boekhandelaar Hendrik Parson jr. liet enkele foto’s na aan het Stadsarchief. Op één na zijn die door anderen gemaakt en vermoedelijk door hem uitgegeven en verkocht in zijn boekhandel in de Kalverstraat. Alleen deze ene met drie panden aan een onbekende gracht staat op zijn naam. Het zijn geen bijzondere gevels. Dan denk ik: hij zal zijn woning – het middelste pand – wel gefotografeerd hebben; niet ongebruikelijk bij (on)bekende fotografen. Hij woonde echter niet aan een gracht. Wel in de buurt: Vijzelstraat, Kalverstraat en Noorderstraat. Intrigerend: waarom fotografeerde hij deze panden – woonde zijn geliefde daar of zijn (schoon)ouders of wilde hij het kopen? Of is ook deze foto door een ander gemaakt?
100 jaar geleden
Op zaterdag 26 januari 1924 werd de tweede helft van het Hendrikdok bij de NSM (bouwnr.170) te water gelaten. Het eerste deel was al 28 juli vorig jaar te water gelaten en zal nu met het tweede deel samengevoegd worden. Het was het eerste grote werk op de nieuwe werf van de NSM in Amsterdam-Noord.
Het dok zou aan het eind van WOII door de bezetter vernield worden. Het herstel, waarvan een foto is bijgevoegd, werd in 1950 afgerond.
100 jaar geleden
Op woensdag 23 januari 1924 komt minister Visser (OKW) naar het Rijksmuseum om de Vereeniging Rembrandt namens koningin Wilhelmina te danken voor hun tussenkomst bij het behoud van de schilderijencollectie van de groothertogelijke familie Oldenburg. voor Nederland. Onderdeel van die collectie was dit schilderij van de profetes Hanna, waarvoor de moeder van Rembrandt model stond.
(Afbeelding: Rijksmuseum)
De aanleg van de eerste metrolijn trok een diep spoor door de Nieuwmarktbuurt en de Lastage. Waar het hek staat stonden huizen aan de Lastageweg, het huis dat zo gestut wordt, moet aan de Oude Waal blijven staan. Aan de achterkant van die huizen loopt de Nieuwe Jonkerstraat. Aan de overkant zien we huizen die aan de Binnenkant staan. Ertussen weten we de Waalseilandgracht en aan het eind van de Lastageweg is de (onzichtbare) Waalseilandbrug.
Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Kees Huyser, Carol de Vries, Otto Meyer, Arjen Lobach, Robert Raat, Mike Man, Jos Mol, Marike Muller, Hans van Efferen, Anneke Huijser, Peter Waagen,
De fotograaf was deze keer Bernard Eilers, de man van de sfeerplaatjes. Hij stond op het deel van de Oudezijds Achterburgwal dat destijds ook wel Rottenest genoemd werd. Dat staat voor 'rattennest' zoals Vondel ons al leerde. Er waren diverse Rottenesten in Amsterdam en ook andere steden, want ratten zijn overal. De man in beeld staat bij een tweetal traanketels om de inhoud later in houten vaten over te hevelen, want daarin handelde zijn baas Muller op nr.14. Naar zijn bedrijf heette de gracht ook wel Kuipersgrachtje.
Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Marike Muller, Anthony Kolder, Arjen Lobach, Kees Huyser, Ria Scharn, Carol de Vries, Robert Raat, Otto Meyer, Mike Man, Hans van Efferen, Jos Mol, Peter Waagen,
Dit is de Lijnbaansgracht t.h.v. de Looiersgracht. De foto werd gemaakt door George Breitner. De stoepjes naar het water waren destijds speciaal gemaakt voor de lage groentevletten die de standplaatsen op de groentemarkt moesten bevoorraden. Daarvan hebben we een tweede foto toegevoegd. Alle andere suggesties kloppen niet.
Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Carol de Vries, Anneke Huijser, Otto Meyer, Robert Raat, Mike Man, Han Mannaert, Jos Mol, Adrie de Koning, Marike Muller, Hans van Efferen, Peter Waagen,
"Een klassieke begrafenis, zoals je in mijn tijd nog geregeld zag. Een lijkkoets rijdt net het plein op voor de kerk, waar drie 'zwarte kraaien' met hogezijen op klaarstaan om de kist naar binnen te dragen. Dat is minstens één man te kort; met drie man kan je met fatsoen geen kist dragen. Nummer vier zal zo wel komen. Mij valt op dat een passant met hoed deze niet even afneemt uit eerbied. Ook dat is in mijn tijd nog steeds wel gebruikelijk. Had ik al verteld dat het flink gesneeuwd heeft?"
We zien hier een samenkomst van enkele straten, enzovoort. Het gaat dus om straatnamen deze week.
1. Waar staat de bierkar?
2. Welk plein of straat zien we daarachter?
3. Welke straat of steeg komt in de huizenrij op de achtergond daarop uit?
Het pand waarin het café achter de bierkar was gevestigd, is gesloopt en de gevelsteen heeft een nieuwe plek gekregen.
4. Waar vinden we vandaag die gevelsteen?