Fotoquiz Amsterdam - Theo Bakker's Domein
Hieronder staat een historische foto of prent van een topografische situatie in Amsterdam en u raadt om welke gebouw, straat, plein, gracht, enz. het gaat. Hieronder staat ook een link, waarmee u de oplossing kunt doorsturen. De eerste goede oplossing wint en stuurt dan, na mijn uitnodiging, de volgende opgave in. De foto of prent haalt u uit de rijke collectie van het Stadsarchief Amsterdam. Uw keuze ligt in principe binnen de Singelgracht of u bent van mening dat elke Amsterdammer de situatie moet herkennen. Als de afbeelding van buiten de Singelgracht is zal dat uitdrukkelijk vermeld worden.
Geen goede inzendingen vorige week. Dat geeft mij de gelegenheid zelf eens een nieuwe opgave te bedenken. Hieronder de afbeelding voor week 15. Stuur uw oplossing via deze link.
Terug naar de opzet van deze quiz. Een historische foto, genomen binnen de Amsterdamse Singelgracht. Dit is de helft van een stereofoto van anderhalve eeuw geleden.
Voor de bonus: hoe heet vandaag de brug waar de fotograaf op gestaan heeft?
Oplossing vorige week: Oranjesluizen, eerste steenlegging door koning Willem III op 29 april 1870
Deze opgave bevond zich inderdaad niet bepaald binnen de Singelgracht, maar de Oranjesluizen zou elke Amsterdammer toch moeten kennen. Voordat op 29 april 1870 de eerste steen gelegd kon worden stroomde er nog heel wat getijdewater door het IJ. Daar is eerder een hele PDF aan gewijd: de aanloop tot het Noordzeekanaal (klik de afbeelding om te lezen).
Hieronder nog een foto van de gebeurtenis, gemaakt door Pieter Oosterhuis en een ets die goed te vergelijken valt met het tegeltableau.
De gebeurtenis vond plaats op de bodem van het Buiten-IJ, binnen een bekistingsdam.
Tot slot nog een selectie van alle foto's in het Stadsarchief over de bouw van de Oranjesluizen.
Mijn favoriete Amsterdam-lied
Een bijdrage van Dolf van Wijngaarden. Waar ken ik dat plaatje toch van?
Deze week honderd jaar geleden
Vrijdag 10 april 1914 – De uit Zuid-Afrika uitgewezen arbeidersleider Hessel Jacobs Poutsma (1866-1933) houdt een lezing in het Paleis voor Volksvlijt.
Poutsma werd op 6 februari 1866 geboren in het Friese Terwispel. Hij begon zijn loopbaan als timmermansknecht maar na zijn militaire diensttijd schakelde hij over op drukkersknecht bij zijn neef, die de Nieuwe Sneeker Courant uitgaf. Eind 1889 startte hij in een eigen drukkerij de uitgave van een eigen krant, De Sneeker Courant. Het werd niet snel een succes maar bracht hem wel in contact met P.J. Troelstra, die een drukker zocht voor zijn Almanak voor de Volkspartij in Friesland. Onder diens invloed werd Poutsma socialist (SDB) en na het aantrekken van Franc van der Goes als redacteur radicaliseerde hijzelf én zijn krant. Dat bracht hem in conflict met overheid en politie en uiteindelijk (1893) in het Huis van Bewaring in Leeuwarden. Een “socialistenproces” volgde, dat landelijk de aandacht trok en waarvoor landelijk geld ingezameld werd om hem juridisch bij te staan. Na vrijlating vertrok Poutsma uit Friesland en vestigde zich in Amsterdam. Daar nam hij voor wat inmiddels de SDAP heette deel in een onderzoekscommissie die moest onderzoeken of er een eigen krant uitgegeven kon worden, wat leidde tot de oprichting van het dagblad Het Volk. Het was voor Poutsma een teleurstelling dat hij niet ook uitgenodigd werd de leiding daarvan te nemen en toen zijn eigen uitgave Het Technisch Weekblad failliet dreigde te gaan vertrok hij als oorlogscorrespondent naar Zuid-Afrika om de Boerenoorlog te verslaan.
In plaats van verslag te doen raakte Poutsma emotioneel betrokken bij de strijd der Boeren en werd Rode Kruismedewerker bij een ambulancedienst. Hij hield in Nederland nog een aantal lezingen over het optreden der Engelsen in Zuid-Afrika en zamelde geld in voor de strijd aldaar. In 1913 werd hij leider van een staking van mijnwerkers en spoorwegarbeiders, wat hem ook in Zuid-Afrika in conflict bracht met de (Engelse) overheid en hem op verbanning kwam te staan. Op 8 april 1914 kwam hij in Amsterdam aan, op 10 april hield hij zijn speech in het Paleis voor Volksvlijt en op het SDAP-congres op dezelfde locatie op 12 en 13 april werd hij gevierd als strijdbaar internationaal socialist (zie verslag in krant links). In veel steden in Nederland, ook in Friesland, hield hij nog lezingen tot hij in oktober het signaal kreeg dat de Engelsen zijn verbanning opgeheven hadden en hij terug kon keren. In 1915 werd hij secretaris van de Nationaal Afrikaanse Party, tot hij de partij in 1918 verliet. In 1921 werd hij assistent-secretaris van de Suid-Afrikaanse Party, wat hij tot zijn dood in 1933 bleef.
Klik de krant voor een verslag van het SDAP-congres. Blader naar pagina 5
En dan niet te vergeten..., 8 april 1914 begon de afbraak van het "Nationaal Monument" op de Dam.
"En Naatje van de Dam, die moest verdwijnen, die moest verdwijnen, en Naatje van de Dam, die moest verdwijnen voor de elec-te-ri-sche tram."
Oude afleveringen
Weeknummers die dit jaar nog moeten verschijnen betreffen opgaven van vorig jaar.
Het heeft geen zin oplossingen van oude quizvragen in te sturen. De uitslagen zijn immers al gepubliceerd.
Als snelheid belangrijk is zou het prettig zijn als u precies wist wanneer de nieuwe opgave geplaatst wordt. Dat kan ! U kunt zich op de mailinglijst laten zetten via deze link.